Asker Hakları İnisiyatifi’nce hazırlanan ‘Zorunlu askerlik Sırasında Yaşanan Hak İhlalleri’ raporuna göre, her 12 zorunlu askerden biri intihar etmeyi düşünürken, her 5 günde ise zorunlu askerliğini yapan bir erkek intihar şüphesiyle yaşamını yitiriyor.
2012-2013 döneminde ulaşan 653 zorunlu askerlik şikâyetinden derlenen rapora göre, geçen seneye kıyasla yüzde 51 artış gösteren şikayetler arasında en fazla başvuru, disiplin koğuşunda yaşananlara dair oldu. Ankara, İstanbul, İzmir, Kıbrıs, Erzurum, Şırnak, Hakkâri, Kars, Hatay ve Kırıkkale sırasıyla en çok şikâyet alan iller arasında yer aldı.
Hakaret, dayak, ceza
Başvuru yapan askerlerin yüzde 42’si hakaret, yüzde 30’u dayak, yüzde 28’i orantısız ceza, yüzde 24’ü sağlık hizmeti alamamak, yüzde 14’ü aşırı fiziksel aktiviteye zorlanmak, yüzde 14’ü tehdit edilmek, yüzde 7’si rütbeli personelin şahsi işlerine koşturulmak, yüzde 7’si de uykusuz bırakılmaktan şikâyet etti.
“Kişiler çaresizlik hissine çok kolay savrulabilmekte, ‘İntihar etmeyi düşünüyorum’ gibi Radikal ifadeleri rahatlıkla telaffuz edebilir noktaya gelebilmektedir” denilen rapora göre, 54 başvurucu zorunlu askerliği sırasında intihar etmeyi düşündüğünü belirtti. Bu sayı, her 12 zorunlu askerden birinin intihar etmeyi düşündüğünü gösteriyor.
Başvurular kapsamında, 32’si intihar ve şüpheli ölüm olmak üzere toplam 36 ölümle sonuçlanan vaka da yer aldı.
İşkenceyi anlattılar
Raporda yer verilen başvurulardan bazıları şöyle:
Van Başkale Karakolu’nda askerler dayak ve psikolojik işkenceye maruz bırakılıyor. 3 intihar vakasıyla karşılaştım ama en ilginci terhisine 26 gün kalan kısa dönem bir askerin intiharıydı.
Askerlerden birinin şikayeti ise şöyle;
İsteyen istediğine dayak atabiliyor.
Askerliğim Edirne Keşan olunca Çanakkale Gelibolu cezaevi’ne naklettiler. 4 gardiyan öldüresiye dayak attı. Beyin travması geçirdim. Halen şuurumda sorunlar yaşıyorum. Allah rızası için yardım istiyorum.