Hitlerin filosu Karadeniz'de

İkinci Dünya Savaşı sırasında Adolf Hitler'in Rus gemilerine saldırmak üzere Tuna Nehri aracılığıyla Karadeniz'e indirdiği 6 denizaltıdan üçü bulundu.

Sualtı arkeolojisi araştırmalarıyla tanınan Selçuk Kolay'ın liderliğindeki ekibin denizaltıların Karadeniz'in dibindeki yerlerini saptadığı bildirildi. Kolay, konuyla ilgili olarak bu hafta İngiltere'nin Plymouth limanında bir sunum gerçekleştirecek.

İKİNCİ Dünya Savaşı yıllarında, Almanya'nın kuzeyindeki doklarda yapılıp Elbe ve Tuna nehirleri aracılığıyla Karadeniz'e indirilen 6 Alman U-botundan (denizaltı) üçünün Türkiye açıklarında batırıldıkları yerler tespit edildi. Sualtı araştırmacısı ve eski Rahmi Koç Müzesi yöneticisi Selçuk Kolay liderliğindeki ekip, "kayıp filo"nun yerini 60 yıl sonra tespit etti.

Alman arşivlerinden, hayatta kalan denizcilerle yapılan röportajlardan ve deniz yatağında yürütülen sonar çalışmalarından faydalanan Selçuk Kolay ve ekibi, bulguları, İngiltere'nin Plymouth şehrinde bu hafta düzenlenecek bir gemi batığı konferansında sunacak.

İngiliz Sunday Telegraph Gazetesi'nin haberine göre Kolay, İstanbul'un 3 kilometre kuzeyinde, 25 metre derinlikte olan U-20 tipi denizaltıya başarılı bir dalış da gerçekleştirdi. U-23 batığı da, Ağva'nın yaklaşık 5 kilometre açığında keşfedildi, ancak kötü hava koşulları nedeniyle keşif dalışı bahar aylarına bırakıldı.

Üçüncü denizaltı U-19'un ise Zonguldak'ın yaklaşık 5 kilometre açığında, 300 metre derinlikte olduğunu düşünen Kolay, "Bu, savaşın en az bilinen, ama en ilgi çekici hikayelerinden biri. İnanılmaz bir öykü. Bu denizaltıları Karadeniz'e sokmak için karayolu da kullanıldı. Bir kez denize indirildiklerinde, artık çıkışları yoktu" dedi.

KARADAN DA YÜRÜTMÜŞLER

İKİNCİ Dünya Savaşı'nın ilk yıllarında söz konusu üç U-bot, Naziler tarafından Kuzey Denizi'nde İngiliz gemilerine karşı kullanılıyordu. Hatta Almanya'nın ilk deniz zaferi, savaşın daha ilk gününde Shetland Adaları açığında bir İngiliz gemisini batıran U-23 ile gelmişti. Bu denizaltı, Nazilerin en ünlü deniz subaylarından Otto Kretschmer'in komutasındaydı. Almanya, 1941 yılında Rusya işgaline başlayınca, Hitler, Karadeniz'deki Sovyet gemilerini hedef almaya karar verdi. Türkiye savaşta tarafsız olduğu için, Nazi denizaltılarının Boğaz'ı kullanması söz konusu değildi. Bunun üzerine 6 U-bot, Almanya'nın kuzeyindeki liman şehri Kiel'de parçalara ayrıldı. Kanal yoluyla Elbe Nehri'ne indirilen U-botlar, bu nehrin kaynağı olan güneydeki Dresden'e getirildi. Burada parçalar halinde kamyonlara yüklenip karayoluyla Ingolstadt şehrine götürülüp Tuna Nehri'ne indirildi ve Romanya'nın Köstence şehrine ulaştırıldı.

RUSLAR 3'ÜNÜ BATIRDI

Köstence'de yeniden monte edilen ve Karadeniz'e açılan altı denizaltı, iki yıl boyunca onlarca Sovyet gemisi batırdı. Bu arada filonun üç denizaltısı da Ruslar tarafından batırıldı. Ancak Romanya, 1944 Ağustosu'nda taraf değiştirip Almanya'ya savaş ilan edince, üç U-bot Karadeniz'de tam olarak mahsur kaldı. Almanlar, bunların açık denizde batırılması emrini verdi.

Selçuk Kolay, U-23'ün eski kaptanı Rudolf Arendt tarafından çizilen ve denizaltıları tahliye emri verilen mürettebatın karaya çıktığı yerleri gösteren bir haritayı da araştırmasında kullandı. Tarafsız Türkiye kıyılarına filikalarla çıkan Alman mürettebat, karayoluyla ülkelerine dönmeye çalıştı. Ancak Alman denizciler, Türkiye'de yakalanıp gözaltına alındı. Uzmanlar, denizaltılarda savaşın son hatıralarının olduğunu düşünüyor.