Ekonomi yönetiminin üzerinde çalıştığı formüle göre, kıdem tazminatı için işçinin brüt ücretinin yüzde 8.3'üne karşılık gelecek şekilde prim toplanacak. Devlet, primin yüzde 25'ini (2,075 puan) karşılayacak.
Üçlü Danışma Kurulu'nun ardından işçi , işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan teknik komite çalışmalarını dün tamamladı. Toplantıda kıdem tazminatıyla ilgili yeni formül gündeme gelmedi. Hükümet, Üçlü Danışma Kurulu'ndaki sunumun dışında taraflara yeni bir öneri sunmadı. Ancak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Maliye, Hazine ve Kalkınma Bakanlığı'nın yeni bir formül üzerinde çalıştığı öğrenildi.
Başbakan Yardımcısı Babacan'ın "Bireysel emeklilik sistemini hazine olarak yüzde 25 oranında fonluyorsam niye kıdem tazminatını fonlamayayım" sözleriyle ortaya çıkan formül uyarınca, kıdem tazminatı fonu için işçi ücretinin yüzde 8.3'ü oranında prim kesintisi yapılacak. Şu an da işçinin bir yıllık kıdem tazminatı, aylık brüt ücretinin yüzde 8.3'üne karşılık geliyor.
"TAZMİNATI DÜZENLİ ÖDEYEN İŞVERENİN YÜKÜ YARIYA İNECEK"
Fon primi olarak brüt ücretin yüzde 2.075'i tutarında devlet katkısı yapılacak. Geri kalan yüzde 6.225'lik bölümü ise işveren ödeyecek. Ancak, işverenin işsizlik fonuna yaptığı yüzde 2 ile işçi adına yatırdığı yüzde 1'lik prim toplamı yüzde 1'in altına indirilerek, fon dolayısıyla işverenin üzerine gelen yük yüzde 4.15'te tutulacak.
İşçisine kıdem tazminatını düzenli ödeyen işverenin yükü bu sistemle fiilen yarıya inecek.
İşverenin fona parayı yatırıp yatırmamasına devlet karışmayacak. Ancak işçinin kıdem alacağını tahsil yolları yasayla güçlendirilecek. Parayı yatırmayan işveren de teşviklerden mahrum bırakılarak cezalandırılacak.
DEVLETTEN 5 MİLYAR LİRA
Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre, Türkiye 'de 12 milyon 615 bin kayıtlı işçi, aylık ortalama brüt bin 640 lira ücretle çalışıyor. Bu veriden hareketle işçi başına devlet tarafından fona yılda 408 lira, tüm işçiler adına da 5 milyar 152 milyon lira katkı yapılacak.
İşverenlerin tamamının ödemesini düzenli yapması halinde kıdem tazminatı fonunda bugünkü işçi sayısı ve ücret itibariyle yılda 20 milyar 606 milyon lira birikecek.
PARA ÖDENİRSE İŞÇİ KAZANÇLI ÇIKACAK
- Mevcut sistemde ayda bin 640 lira brüt ücretle çalışan işçi, 30 yıllık çalışmanın sonunda 49 bin 200 lira kıdem tazminatı alabiliyor.
- İşveren kıdem tazminatı fonu primlerini düzenli şekilde yatırırsa ve ileride devlet katkısından vazgeçilmezse, hükümetin yeni formülünde işçinin hak kaybı olmayacak.
- Fondaki kazancın enflasyonla başa baş olması durumunda işçi şu an olduğu gibi yine 49 bin 200 lira tazminat alacak.
- Emeklilik Gözetim Merkezi'nin tahmini projeksiyonlarına göre, fonda her yıl yüzde 1 reel getiri sağlanması durumunda ise 30 yılın sonunda ele geçecek tazminat tutarı 59 bin 200 liraya ulaşacak.
SENDİKALAR KARŞI
DİSK Başkanı Kani Beko, getirilen yeni öneriye rağmen kıdem tazminatı fonuna sıcak bakmadıklarını çünkü geçmişte başarısızlıkla sonuçlanan uygulamalar nedeniyle fona güvenmediklerini, kimsenin fonun geleceğini garanti edemeyeceğini söyledi. Türk-İş yetkilileri ise taşeronların kıdem sorununun çözümü dışında getirilecek hiçbir öneriyi kabul etmeyeceklerini belirtti.
Hak-İş'in tavrı merak edilirken, geçmişte konfederasyon adına yapılan açıklamalarda işverenin üzerindeki yükün devlete yıkılmasının doğru olmadığı görüşü savunuldu.