Türkiye'de çeşitli kentlerde rekor sıcaklıkların yaşandığı yaz mevsiminde orman yangınlarında da geçen yıla göre artış oldu.
Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, Türkiye'de geçen yıl 1 Ocak-19 Ağustos döneminde 1419 orman yangını çıkarken, bu yılın aynı döneminde 2 bin 529 yangın kayıtlara geçti. Yine aynı dönem mukayese edildiğinde yanan orman alanı 8 bin 865 hektardan 17 bin 456 hektara yükseldi.
1 Ocak-19 Ağustos tarihlerinde geçen yıl 2 bin 12, bu sene ise 2 bin 793 orman dışı yerde yangın çıktı.
Bu sene ağustos ayında bugüne kadar 439 orman yangını çıktı. Ekipler, 4 günde (15-18 Ağustos arası) 109'u orman yangını olmak 247 yangına müdahale etti.
TEMEL SEBEP İKLİM FAKTÖRLERİ
İzmir Bakırçay Üniversitesi Coğrafya Bölümü Başkanı ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Uzmanı Prof. Dr. Şermin Tağıl, küresel ısınmanın orman yangınlarını tetiklediğini ve yıkıcı etkilerini artırdığını söyledi.
Türkiye'nin iklim değişikliğinin etkilerini en ağır hisseden bölgelerden biri olduğunu vurgulayan Tağıl, şunları kaydetti:
"Bilimsel bir rapora göre Doğu Akdeniz dünya üzerindeki en hızlı ısınan bölgelerden biri. Özellikle yaz aylarında bu ısınma daha belirgin hale geliyor. Sıcak ve kuru hava koşulları, yangınların hızla yayılmasına ve daha yoğun hale gelmesinde en etkili faktörler.
Türkiye, bu nedenle Portekiz ve İspanya gibi ülkelerle birlikte en yüksek yangın tehlikesine sahip ülkeler arasında yer alıyor. Türkiye'deki yangınların yüzde 90'ı insan kaynaklı. 2024 yazında Türkiye'deki artan orman yangınlarının temel sebebi iklim faktörleri.
İnsanlar yangınları başlatan en önemli etken olsa da uygun hava koşulları ve bitki örtüsü yangınların bu kadar geniş ve kontrol edilmesi güç hale gelmesini kolaylaştırıyor."
BİTKİ ÖRTÜSÜ KRİTİK BİR YAKIT KAYNAĞI
Prof. Dr. Tağıl, bu yaz yangınların artmasında sıcaklık, rüzgar ve zemin neminin başlıca etkenler olduğuna işaret etti.
Son 13-14 aydır sıcaklıkların mevsim normallerinin üstünde seyrettiğini dile getiren Tağıl, "Yaz mevsimi, erken gelen sıcak hava dalgasıyla başladı ve bu durum, yüzeyin kurumasını hızlandırarak bitki örtüsünün yanıcılığını artırdı.
Haziran ve temmuz, ülkemizin en sıcak ayları olarak kaydedildi. Ağustos ortasında ise yeni bir sıcak hava dalgası Türkiye'yi etkisi altına aldı. Özellikle Batı Anadolu'daki yüzey örtüsü sürekli sıcaklık dalgaları nedeniyle hızla kurudu, yangın riski ciddi şekilde arttı ve endişe verici bir boyuta ulaştı. Yangınların oluşumunda ve yayılmasında bitki örtüsü kritik bir yakıt kaynağıdır.
Kızılçam, yanıcılık açısından en yüksek değere sahip ağaç türlerinden biri."
Son iki ayda etkili olan kuru güney sektörlü rüzgarlarının bitki örtüsünü kurutarak yangınlara elverişli bir ortam oluşturduğunu ifade eden Tağıl, ağustosta kuzeyden esen güçlü rüzgarların ise yangın riskini daha da artırdığını sözlerine ekledi.