NATO, Türkiye’yi Suriye’nin kimyasal başlıklı füzelerinden korumak için Patriot hava savunma bataryaları gönderiyor.
Ancak Almanya gibi bazı müttefik ülkelerin yeterli sayıda batarya göndermekteki isteksizliği nedeniyle Türkiye’de 28 ilde 17.2 milyon vatandaş, ‘SCUD tehdidi’ altında yaşamayı sürdürecek. 1970’lerden beri bir füze programı olan ve kimyasal silahları bırakmayı reddeden Şam, bu alanda en çok endişe yaratan ülkelerden.
ABD Başkanı Barack Obama’nın da Suriye’yi kimyasal silah kullanmaması konusunda “Hata yapmayın” diye uyarmasının ardından dün NATO dışişleri bakanları Brüksel’de bir araya geldi.
NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, toplantı öncesinde yaptığı açıklamada, “Eğer birileri kimyasal silah kullanırsa, uluslararası toplumdan anında reaksiyon beklerim” dedi. Rasmussen, bu tepkinin ne olacağı konusunda açıklık getirmezken Amerikalı yetkililerin, Suriye’nin kimyasal silah hazırlığı istihbaratının ardından olasılıkları değerlendirdikleri bildiriliyor.
NATO Dışişleri Bakanları’nın Türkiye sınırına Suriye’den gelebilecek füze saldırılarına karşı Patriot savunma füzesi konuşlandırma kararının ardından gelinen durum özetle şöyle:
ALAN DEĞİL NOKTA SAVUNMASI
Kısa menzilleri nedeniyle Patriotların “alan savunması” değil, “nokta savunması” yapabilmesi ve ağırlıklı olarak NATO tesislerinin bulunduğu yerlere konuşlandırılacak olması nedeniyle Türkiye topraklarının geniş bir kesminde tehdit sürecek.
NATO heyetinin geçen hafta incelemeler yaptığı iller Malatya, Gaziantep, Diyarbakır, Adana, Hatay, Şanlıurfa. Patriotlar ile korunacak birkaç kentte yaşayanlar ve sadece kısmen menzilde olan Ankara ve Antalya gibi 11 ildeki vatandaşlar hariç bile tutulsa, Türkiye'de en az 17.2 milyon insanın, Suriye'nin SCUD füzelerinin menzili içindeki 28 ilde yaşadığı görülüyor.
THK'YA GÜVENİYORLAR
Hollanda’nın göndereceği PAC-2 bataryaları füzelere karşı 160 km menzilli, ama isabet oranı, 20 km menzile sahip Almanya’daki yeni nesil PAC-3’lerden çok daha düşük. Almanya, Türkiye’nin istediği sayıda batarya vermiyor.
Rasmussen, Hürriyet’in sorusu üzerine yaptığı açıklamada Türkiye’ye verilecek Patriotların sadece füze vurabilecek şekilde ayarlanacağını belirtmişti. Aslında 160 km uzaktaki düşman uçakları bile vurabilen bataryaların bu özelliğinden yararlanılmayacak olması soru işareti yarattı.
Hürriyet’e konuşan bir NATO yetkilisi, “Suriye çılgınca hareket ederse aynı kimyasal silahları füzelere değil, savaş uçaklarına da yükleyebilir. Ancak NATO müttefikleri, Türk Hava Kuvvetleri’nin kendi savaş uçaklarıyla kendi hava sahasını koruyabileceğinden emindir. Burada asıl mesele füzeler” dedi.
DÖRT BÜYÜK FÜZE ÜSSÜ
Suriye’de dört büyük füze üssü var (Golan, Humus, Hama ve El Safire). El Safire ile birlikte Türkiye’yi en çok tehdit eden üs olan Hama’da 30 beton sığınakta çoklu fırlatma rampaları, füzeler, elektronik ekipman ve füze montaj tesisleri bulunuyor. Kimyasal başlıklar da bu üste monte ediliyor. Uzun bir süre muhaliflerin kontrolünde kalan şehir bugün rejimin elinde.
1000 ton hardal gazı, sarin gazı ve VX sinir gazı stokuna sahip olduğu belirtilen Suriye, 1997 tarihli kimyasal silahsızlanma anlaşmasına da imza atmış değil. Bu kimyasal başlıkların SCUD füzelerine takılarak özellikle Türkiye ve İsrail’e fırlatılması riski NATO’da yoğun olarak tartışılıyor.
SCUD, “füzelerin kalaşnikofu” diye biliniyor. Çünkü üretmesi ucuz, kendisi kullanışlı, güvenilir ve dayanıklı. Ruslar bu füzeleri 1955’te üretmeye başladı ama başka ülkelere yayılan üretim nedeniyle bugün dünyada kaç SCUD olduğunu Moskova bile bilmiyor. Sadece Rusya’nın 7000’den fazla ürettiği sanılıyor.
ŞAM’IN ÖLÜM PROGRAMI
SCUD füzeleri 1973 Mısır-İsrail, 1980-88 Irak-İran, 1979-89 SSCB-Afganistan, 1991 Körfez Savaşı, 1994 Yemen iç savaşı ve 1996 Çeçenistan Savaşı’nda kullanıldı. Ermenistan’dan Myanmar’a birçok ülke SCUD satın aldı.
1970’lerde füze programına başlayan Suriye, 1991’de İran’dan ve Kuzey Kore’den SCUD aldı. 1993’te ise Rusların da desteğiyle kendi SCUD’larını üretmeye başladı.
PATRIOT KARARINA TÜRKİYE'DEN İLK TEPKİ
Suriye 1998-2001 yılları arasında kimyasal başlıklı, 300 km menzilli SCUD B füzelerini denedi. 2000 Eylül’ünde Kuzey Kore’nin yardımıyla yaptıkları 700 km menzilli SCUD D’leri başarılı oldu.
PARÇALAR HATAY’A DÜŞMÜŞTÜ
Suriye’nin 27 Mayıs 2005’te yaptığı başarısız denemede bir füze, Hatay’da bir köyün yakınına düşünce küçük bir diplomatik kriz yaşanmıştı. İsrail istihbaratına göre Suriye’nin son başarılı SCUD D denemesi, 28 Ocak 2007’de gerçekleşti.
SCUD D füzesinin ilk tipi 1000 kg yükü 500 km’ye taşıyor. İkinci tip ise 550 kg yükü 700 km’ye taşıyabiliyor. Kimyasal başlık takılabiliyor.
Suriye SCUD D füzelerinden her yıl 15 ila 30 adet üretiyor. 550 kadar füze ve yüzlerce rampaya sahip oldukları sanılıyor. Hatta 2004 ocak ayında Sudan’a da kimyasal silah ve füze ihraç ettiler.
Bir SCUD rampasının ateş emrini aldıktan sonra ilk kez hazırlanarak füzeyi fırlatması 1.5 saat sürüyor. Ancak bu ilk fırlatışın ardından 3-5 dakika arayla füze ateşleyebiliyor.