Reçete tarihe gömülüyor...

İnsanın amansız hastalıklarla mücadelesi tüm hızıyla devam ediyor. ABD’den Güney Kore’ye, Çin’den Güney Afrika’ya kadar pek çok şirket ve özel kuruluş genetik alanına yaptıkları yatırımlarla AIDS ve kanser gibi kesin tedavisi henüz olmayan hastalıkları yenip ölümsüzlüğe giden yolda avantaj sağlamaya çalışıyor. Bilim insanları yaklaşık 15 yıl önce ilk defa insanın genetik haritasını yayınladıklarında bu yoldaki en büyük adım atılmış oldu. O tarihte yıllar süren ve yaklaşık 1 milyar dolara mal olan bu araştırma artık sadece birkaç saat içerisinde bin dolara yapılabiliyor.

 

 

Eğer elde edilen verilerin şifresi çözülebilirse kişisel tedaviye yönelik tıp tarihinde tamamen yeni bir sayfa açılırken pek çok rahatsızlık daha anne karnında ortadan kaldırılacak. Ama tüm gelişmelere rağmen o noktaya gelmek için daha çok ama çok çalışmak gerekecek. Zira araştırmacıların üstesinden gelmesi gereken rakam dağları, araştırmalar derinleştikçe yükseliyor. Öyle ki insan bedeninde yaklaşık 100 trilyon hücre bulunuyor. Bu hücrelerin her birinin içerisinde ise 46 kromozom var. Bu kromozomların 23’ü anneden, 23’ü de babadan geliyor.

 

 

Kromozomlar ise 3 milyar DNA (deoksiribo nükleik asit) baz çiftinin proteinlerle birleşmesiyle paketler halinde çalışıyor. Bu paketlerin içerisinde de sayıları 25 bin ile 30 bin arasında olduğu tahmin edilen genlerimiz bulunuyor. İşte bu genlerin hem dizilişi hem de birbirleriyle olan etkileşimi insanın göz rengi ve boy uzunluğu gibi fiziki özelliklerinin yanı sıra hayatı boyunca yakalanacağı hastalıkların şifrelerini de içeriyor. Bir tür genetik program olarak nitelenen genlerde kısaca nükleotit ve A, T, C, G diye adlandırılan farklı dizilimlerle tanımlanıyor. Bu veriler hücre, DNA ve genlerimize yönelik bilgi konusunda gelinen son nokta. Ancak bundan sonrası oldukça karanlık. Zira tüm araştırmalara rağmen DNA’larımızın içerisinde bulunan 30 bin genimizin yüzde 97’sinin ne işe yaradığı hala bilinmiyor.

 

 

Genetiğin riskleri de var. Öyle ki bir ulusun ortak genetik özelliklerinin belirlenmesi halinde savaş durumunda bomba atmak yerine o ülke insanlarına genetik ‘şifre bozucu’ yiyecek veya içecek satmak yeterli olacak.

 

 

ABD’li teknoloji şirketi Google geçen sene satın aldığı Calico şirketiyle genetik alanındaki faaliyetlerini artırdı. Bu alanın en büyük oyuncusu ise 2001’de ilk genetik haritayı çıkaran ünlü ABD’li bilim adamı Craig Venter. Venter, sahibi olduğu Human Longevity araştırma şirketiyle halen 40 bin insanın gen haritasını çıkarmakla uğraşıyor. İşlem tamamlandığında ise uzmanlar gen haritası çıkarılan insanların verilerini henüz tamamen sağlıklı olan insanların verileriyle kıyaslayarak sapmalar hakkında genel bir kural oluşturmaya çalışacak.

 

 

-İnsanın genetik şifresinin çözülmesi halinde kişiye özel ilaç ve tedavi dönemi başlayacak.

 

-Bugün kanser gibi önemli hastalıkların tedavisi için kullanılan ilaçların sadece yüzde 30 etkili olduğu belirtiliyor.

 

-Genetik şifrenin çözülmesi halinde pek çok hastalık zaten daha ortaya çıkmadan önlenecek.

 

-Önlenemeyenler ise genlerde, ideal ölçümlere kıyasla belirlenecek sapmalar yardımıyla noktasal olarak çözülecek.

 

 

-Bilim adamları daha birkaç yıl öncesine kadar gen haritası çıkarmak için genleri mikroskop ortamında işlemlere tabi tutuyordu.

 

-Bu incelemelerden sonuca ulaşmak ise haftalarca zaman alıyordu. Başarısızlık sonucunda ise çok değerli zaman kaybediliyordu.

 

-Son yıllarda geliştirilen özel robotlar ise aynı işlemi artık haftalar yerine sadece 3 saatte minimum hata payıyla gerçekleştiriyor.

 

-Hem zaman hem insan kaynağında büyük tasarruf sağlayan bu robotların tanesi en az 10 milyon dolar değerinde.

 

-Bu robotları üreten şirketin piyasa değerleri ise baş döndürücü hızlarla yükseliyor.

 

 

KROMOZOM: İnsan vücudunda toplam 100 trilyon hücre var. Bu hücrelerin her birinin içerisinde ise 46 kromozom var. Bu kromozomların 23’ü anneden, 23’ü de babadan geliyor.

 

HÜCRE: Kromozomlar ise 3 milyar DNA (deoksiribo nükleik asit) baz çiftinin proteinlerle birleşmesiyle paketler halinde çalışıyor. Bu paketlerin içerisinde de sayıları 25 bin ile 30 bin arasında olduğu tahmin edilen genlerimiz bulunuyor.

 

DNA ZİNCİRİ: Tüm araştırmalara rağmen DNA’larımızın içerisinde bulunan 30 bin genin yüzde 97’sinin ne işe yaradığı hâlâ bilinmiyor.