SGK özel hayata karışabilir mi?

Sosyal Güvenlik Kurumu, sadece boşandığı eşiyle birlikte yaşayan kadınlar hakkında inceleme yapar ve boşandığı halde eski kocasıyla birlikte yaşıyor diye kadına verdiği yetim aylığını keser… Başka erkekle resmi nikahsız yaşayana karışmaz…

Merhaba, 48 yaşındaki kayınvalidem, eşimin babasını yani kocasını 2000 yılında  sevgilisi ile öldürtmekten tutuklanmış 9 ay hapis yatmış. Bu kadın ölen kocasından emekli maaşına bağlandı. Hapisten çıktıktan bir ay sonra başka bir erkekle yaşamaya başladı. Ölen kocasının şahsına ait olan evinde bu adamla hala 11 yıldır birlikte nikahsız yaşamakta. Hatta 10 yaşında çocukları var. Bu çocuğa başkasın üzerine kimlik çıkardılar kayın validemin maaşı var diye. Sonra  çocuğun okula kayıt esnasında sorun çıktı. Çocuğa ikinci kimlik çıkardılar.  Çocuğun annesi kayın validem babası da çocuğun öz babası görünüyor kimlikte. Yani, çocuk artık doğru şekilde anne ve babasının üzerinde kayıtlı. Bu zaten birlikte olduklarının ispatı. O kadar ihtiyaç sahibi insan maaş alamıyor bu kadına bakan bir adam var. Bu kadının maaşını nasıl kestirebilirim? Eşim de rahatsız bu durumdan. İsmi Saklı

Yeni “Sosyal Güvenlik Reformu” gereğince, eşlerinden boşanarak, vefat etmiş ana-babaların yetim aylığı veya eski kocalarından dul aylığı alanların evlerine baskın yapılarak, boşandıkları kocaları ile birlikte yaşayıp yaşamadıkları tespit edilirse aldıkları yetim veya dul aylıkları kesilmekte. Bu olayın yasallığı bir yana baskın anında kadının yanında boşandığı kocası değil de başka erkek varsa aylıklarına dokunulmamaktadır ama boşandığı kocası ile aynı evde yakalanırsa aylıkları kesilmekte…

BOŞANAN KADINLAR ESKİ EŞLERİYLE AYNI EVDE YAŞAYAMAZ
1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Gelir ve aylık bağlanmayacak haller” başlıklı 56’ncı maddesinin son fıkrasına göre; ”...Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96’ncı madde hükümlerine göre geri alınır.”. Bu düzenleme gereğince, kadınlar boşandıkları eski eşleriyle aynı evde yaşıyorlarsa aylıkları kesilecektir. Bu nedenle Sosyal Güvenlik mevzuatımız gereğince boşanan kadınlar, eski eşleriyle aynı evde yaşayamaz.

BOŞANANLARA AYLIK
Sosyal Güvenlik Hukuku gereğince, boşanma ile resmi nikahı biten kadına varsa vefat etmiş ana-babası üzerinden yetim aylığı bağlanabileceği gibi eğer ilk evliliği varsa ve ilk eşi vefat etmişse onun üzerinden dul aylığı alma hakkı ortaya çıkmaktadır. Boşanan kadın boşanma tarihinden sonra SGK’ya müracaat ederse kendisine dul veya yetim aylığı bağlanacaktır.

EVİNDE ESKİ KOCASIYLA YAŞAYAN KADININ AYLIĞI KESİLİR
Kocasından boşanan ve Medeni Kanun gereğince edindikleri evi yarı yarıya paylaşmak zorunda kalan kadın, evin diğer yarısında eski kocası yaşıyorsa, bu durumun şikayet-ihbar ile SGK’ya duyurulması sonrasında, SGK’nın denetimle görevli memurları tarafından tespiti ile dul-yetim aylığını kaybedecektir. Bu arada yukarıda verdiğim madde içinde, “...Boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş...” tabiri kullanılmıştır. Bu tabir gereğince, boşandıkları halde aynı evi (mecburen de olsa) paylaşan kadın-erkeğin cinsi münasebette bulunup bulunmadıklarını da araştırma konusunu içeriyor mu yoksa aynı evde yaşamaları yeterli mi? Sorusuna cevap verememektedir. Bu konuyla ilgili SGK’nın genelgesi de yoktur. Yani eve giden denetim elemanları için sadece aynı evde ikamet etmek yeterli mi yoksa aralarında cinsi münasebet var mı araştırmalılar mı belli değildir.

BAŞKA ERKEKLERLE YAŞARSA AYLIK KESİLMEZ
Aynı kadın, eski kocasıyla değil ama bir başka erkekle aynı evde yaşamaya devam ederse aylığın kesilme riski yoktur. Çünkü, Kanun sadece boşandığı eşiyle birlikte yaşaması halinde dul-yetim aylığının kesilmesini öngörmektedir. Ayrıca, vefat etmiş kocasından dul aylığı alan kadın dilediği erkekle yaşayabilir, kimse karışamaz ve resmi nikah yapmadığı sürece de eski kocasından aldığı aylık da kesilmez.