Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında desteklenecek 135 Milyar TL tutarındaki 23 proje ile yaklaşık 35 bin kişiye doğrudan istihdam yaratılması öngörülüyor. Söz konusu projeler ile yaratılacak dolaylı istihdamın ise 134 bin kişinin üzerinde olması bekleniyor. Yatırımların hayata geçirilmesiyle cari açık üzerinde yıllık 19 milyar dolar olumlu etki yaratacağı tahmin ediliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın törende yaptığı konuşma şöyle:
Hanımefendiler beyefendiler sizleri en kalbi duygularımla selamlıyorum. Proje Bazlı Teşvik Sistemi'ni tanıtacağımız toplantıya katılımlarınız adına teşekkür ediyorum.
Geçtiğimiz yıl hazırlıkları tamamlanan 23 projeye ve bunların sahibi 19 firmamıza vereceğimiz teşvik belgelerinin hayırlı olmasını diliyorum. Ülkemizin gelişmesine büyümesine hedeflerine doğru ilerlemesine sağladıkları katkı için şükranlarımı sunuyorum.
Bu konuyu 23 proje ve 19 firma teşvik belgesi gibi bahsedince sıradanmış gibi görünüyor. 23 projenin 135 milyar lira yatırım bedeli olduğunu görüyoruz. Bu yatırımlar sayesinde 134 bin dolaylı istihdam ortaya çıkacak. Bu yatırımlar ihracatımıza 6 milyar 318 milyon dolarlık katkı sağlarken, ithalatımızın da 12 milyar 312 milyon dolar azalmasını sağlayacak.
47 milyara ulaşan cari açığımızda 19 milyar dolarlık bir iyileşme sağlamış olacağız. 2023 hedefleri konumunda çok önemli bir adım olarak gördüğümüz teşvik sisteminin hayata geçmesinde emeği olan dostlarımın hepsini yürekten tebrik ediyorum.
2003-2017 arasında ortalama büyüme oranımız 5.8 düzeyinde gerçekleşti. Geçtiğimiz yıl 7.4'lük büyüme ile ortalamanın üzerine çıktık. Birileri şunu söylüyor "Fazla büyüme hayırlı değildir" neden? Kıskançlık. Büyüme olmadıktan sonra ne işe yarar?
"BURADA BİR SİNYAL VEREYİM"
Türkiye büyüdükçe iş adamı, çalışanı ve devleti ile hep birlikte kazanacağız. Çalışanlarımızın milli gelirden aldıkları pay yüzde 30.5 düzeyine çıktı. 2005 yılında 19 milyon 600 düzeyinde olan çalışan sayımız 28 milyon 200 bine yükseldi. 10 milyona yakın istihdam artışı yaşandı. Kadın ve gençlerimizin iş gücüne katılım oranları istihdamdan daha hızlı arttığı için işsizlik biraz yüksek görünüyorsa da en kısa sürede tek haneli rakamlara indireceğiz.
Bu sezon hem turist sayısı hem gelir bakımından yeni rekorlara imza atacağız.
Burada bir sinyal vereyim, Doğu'yu ihmal etmeyin. Van, Ağrı ve Iğdır'ı ihmal etmeyin.
Oralarda altyapıyı yapmamız lazım ki İran'dan oraya turistler geldiği zaman rahatlıkla, özellikle Nevruz kutlamalarını yapabilsinler. Oradan Antalya, İstanbul aynı şekilde... Bizim bunları da kokuyu iyi alıp, nereye kimler gelebilir hazırlığımızı yapmamız lazım.
Bu büyümeyi devletimizi borç batağına sürüklemeden özel sektörümüzle gerçekleştirdik.
Vergi gelirlerinin neredeyse tamamına yakını borç faizlerinin ödemesine giden bir Türkiye vardı. 2002 yılında 119 milyar lira bütçe gelirine sahip Türkiye, 139 milyar lira borç ödemesi yapıyordu. 2017 yılında ise 630 milyar lira bütçe geliri elde eden Türkiye toplam 143 milyar lira borç ödemesi gerçekleştirdi.
"S-400 DİYORUZ BİRİLERİ RAHATSIZ OLUYOR"
Değerli arkadaşlar,
Akkuyu Nükleer Güç Santrali 22 milyar dolarlık bir yatırım ve inşallah 2023'te bunun ilk etabının açılışını yapacağız. Enerjimizin yüzde 10'unu buradan temin etmiş olacağız. Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin aynı zamanda ülkemize kazandırdığı, kariyeri yüksek gençler... Bu mühendislerimiz Rusya'da yetiştiriliyor. Sistem oturunca diğerleri de takipe edecek. 3.500 istihdam, 10 bine ulaşacak. Bunlar Türkiye'nin nereye gittiğini gösteriyor.
Sadece bu değil, savunmada attığımız adım. S-400 diyoruz birileri rahatsız oluyor. Türkiye kendi kaderini kendisi belirleyecek. Ortak paydalar bulabiliyorsa kimse bundan rahatsız olmasın. Yerli ve yenilebilir enerji kaynakları ile önemli çalışmalar yapıyoruz. Buradaki hesapta hemen kredi gayet uygun faiz oranı ile bize veriliyor, bununla birlikte bu adımı atıyoruz.
Daha önce hiç düşünülmemiş, uygulanmamış ve sağlanmamış teşviklere ihtiyaç var. Gelecektre cari açık, yüksek faiz borç prangasından kurtulmak için bu tedbirleri almak gerektiğini biliyoruz.
Yüksek faizden yatırımcıyı kurtaracaksın ki yatırım yapılsın. istihdam gelecek, istihdam olunca üretim sonra da ihracat olacak. Bu sistem de bu ihtiyacın neticesi olarak ortaya çıkmıştır. Eylül 2016'da kabul edildi ve 1 ay sonra da kabul edildi. Geçtiğimiz yılın 2'nci yarısında kamu ve özel sektörün katılımıyla ortak bir yatırım vizyonu oluşturuldu. Hangi desteklerin sağlanacağı somut olarak ortaya konulmuş oldu. Teşvik belgeleri ile ana başlıkları şu şekilde ifade edebiliriz
Teşvik kapsamındaki yatırımlara gümrük vergisi muafiyeti getiriliyor. Bu yatırımlardaki makine ve teçhizatları ile inşaat harcamaları için KDV istisnası sağlanıyor.
Teşvik belgesi sahiplerine yatırım tutarının iki katına kadar kurumlar vergisi indirimi veya 10 yıla kadar kurumlar vergisi istisnası sunuluyor.
10 yıla kadar sigorta primi işveren hissesi desteği, 5 yıl brüt aylık asgari ücretin 20 katına kadar nitelikli personel desteği, 10 yıla kadar gelir vergisi spotajı desteği veriliyor.
Finansman konusunda ise 10 yıl boyunca tüketimin yarısı kadar enerji desteği, yatırım tutarının yüzde 49'una kadar devlet sermayesi tutarı sağlanabiliyor.
Şimdi akdimizi yapmamız lazım. Türkiye'nin gerçek gündemi budur. Yön vermemiz gereken konular bunlardır. Ülkemde yatırım yapacak olan tüm yatırımcıların başımız gözümüz üstünde yeri var. Yeter ki bize güvenip inansınlar.
Verdiğimiz teşviklere devletin kaybı olarak değil milletimizin kazancı olarak bakıyoruz.
Bizden size takoz olmaz, önünüzdeki takozların temizlenmesi olur.
Başbakan Binali Yıldırım, törende yaptığı konuşmada şunları söyledi:
Hanımefendiler, beyefendiler hepinizi saygıyla selamlıyorum. Hoşgeldiniz sefalar getirdiniz.
Unutmayalım, dünya yeni bir şekil alıyor ve güç merkezleri değişiyor. İftiharla söylemek isterim ki değişen dünyada Türkiye günden güne artan güce sevgiye ve desteğe de sahip oluyor.
Geçen yıl teşvik sisteminde ciddi bir değişikliğe gittik. Yıllardan beri uygulanan sistem dışında adeta ısmarlama, teşvik sistemini hayata geçirdik. Özelliği, yüksek ve orta ölçekte katma değerli ürünler sağlayacak, cari açığımızı kapatmaya destek olacak alanlara özel teşvik vermekti. Bugün icra ettiğimiz bu teşvik sistemi, sektörel bazda ve firma bazında katma değeri yüksek, orta ve yüksek teknoloji gerektiren yatırımları ilgilendiren bir teşviktir.
Bugün ilan ettiğimiz projelerin milletimize hayırlı uğurlu olmasını mevlamdan niyaz ediyorum. Artık türkiye özel sektör eliyle kalkınmasını sürdürüyor. Bu da bizim için gurur verici bir şeydir. Türkiye'nin bugün yatırım çeken ülkelerden biri olmasını hep birlikte başardık. Milli gelirimizi 851 milyar dolara çıkardığımız gibi... 10 milyon vatandaşımıza iş ve istihdam sağladık.
1993-2002 yılları arasında Türkiye yılda sadece 2.6 büyüme başarmışken, 2003-2017 yılları arasında ortalama yüzde 5.8 oranında büyümeyi sağlamıştır. 2017'de elde ettiğimiz 7.4'lük büyümenin 2.3 puanı yatırım ve ihracattan geliyor.
Bu tablo da gösteriyor ki, Türkiye yatırıma ihracata dayalı bir büyüme sürecine girmiştir. Bu büyüme inşallah önümüzdeki yılarda da aynen devam edecektir.
Sanayi alanında yaşanan ve endüstri 4.0 olarak adlandırılan dönüşüm süreci, ihracatçılarımızı yeniden şekillendirecek. Biz de Türkiye olarak bu süreci ıskalamamak niyetindeyiz. Teknolojik gelişme ile birlikte ülkemizin rekabet gücü de artacak, ticaret açığını da azaltılmış olacak. İleri teknoloji hedefi ile attığımız en cesur adımlardan biri "Proje Bazlı Yatırım ve Teşvik Sistemi"dir.
BU PAKETTE BİRÇOK YENİLİK VAR
Bu pakette birçok yenilikler var, bu paket 135 milyar TL yatırım hacminde ve 34 bin doğrudan, 135 bin dolaylı istihdam sağlayacak. İhracatımıza 6 milyarın üzerinde ilave bir katkı olacak. İhracata sağlanan katkının dışında en büyük meselemiz olan cari açığımızı da 19 milyar dolar azaltacak bir proje paketinden bahsediyoruz. Böylece 25 milyar dolar lehimize gelişmiş olacak. Gümrük vergisinde istisna getiriyoruz. Makine teçhizata KDV istisnası, bina inşaat harcamaları için KDV ilavesi, kurumlar vergisi indirimi ya da 10 yıla kadar kurumlar vergisi istisnası, 10 yıla kadar sigorta primi işveren desteği sağlıyoruz. Keza, enerji desteği, sermaye katkı ve telsiz yatırım yeri tahsisi, istihdamın korunması gibi hayati öneme sahip destekleri de paket ile birlikte sağlıyoruz.
İnşallah bu yıl ihracatta orta vadeli hedefimiz üzerinde, 169 milyar doların üzerinde bir ihracat değerine ulaşacağız. Ülkemiz ve ekonomimiz üzerinde yapılan algı operasyonlarına rağmen, Türkiye büyümeye ve gelişmeye devam ediyor.
2018 yılı 2017'den aşağı olmayacak, yatırım ve ihracatlarla devam edeceğimiz bir yıl olacak. 2019'u milletimiz ile birlikte atılım yılı haline getireceğiz. Eximbank'ı da ihracatta daha etkin kullanmaya başladık. Yüzde 25'ine destek veriyor. Dünyada Eximbank olarak ihracata destek veren ikinci ülke konumuna geldik. Daha da güçlendiriyor ve ihracatımızı daha fazla destekliyoruz.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, törendeki konuşmasında şunları söyledi:
15 Temmuz'da bu aziz millet dünya demokrasi tarihine geçecek demorasi destanını yazarken, "söz de karar da irade de milletindir" diyerek 'tam bağımsız Türkiye' diye tüm dünyaya haykırmıştır.
Türkiye baştan sonra yollar, köprüler, trenler, enerji santralleri ve üniversiteler ile donatıldı. Bir yanda altyapı seferberliğini gerçekleştirirken bir yandan milli geliri ve ihracatını çıkararak büyük başarılar sağladı.
Bugün, ekonomi denildiğinde birçok yerde borsa, kur, inen çıkan hisseler ve Amerikan Merkez Bankası'nın kararları tartışılıyor.
Kaplumbağa ancak kafasını kabuğundan çıkarırsa yol alabilir bu da ekonomide yatırımdır.
Neden proje bazlı teşvik sistemi dedik? Türkiye'de yüksek ve orta yüksek teknolojiler yeterince yapılamamış ve sonuç olarak cari açık vermişiz. Bu kısır döngüyü kırmak için bugün buradayız. Bugün dünya her alanda bir teknooji devrimi yaşıyor.
Sayın Cumhurbaşkanım,
Uygulamadaki teşvik sistemimizde yıllık ortalama teşvik ettiğimiz yatırım tutarı 97 milyar iken, proje bazlı teşvik sisteminde sadece 6 ayda 165 milyar TL dev yatırımı destekliyoruz.
İlk programımızda 95 milyar TL idi, ikinci programda 115 milyar TL idi üçüncü programda 135 milyar TL'ye çıktı. Yıl sonuna doğru başka bir rekora da ulaşmış olacağız desteklerinizle.
Hedefimiz, dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmaktır.
Çok çarpıcı 3 rakam vermek istiyorum. Mevcut teşvik sistemi ile yılda ortalama 2 milyar TL'lik yüksek teknoloji yatırımına teşvik verdik veriyoruz. Bugün ise proje bazlı teşvik sistemine ilave olarak 10 milyar TL'lik yüksek teknoloji yatırımını teşvik ediyoruz.