Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal, TMO'nun ürün piyasasında oynayacağı role ilişkin değerlendirmede bulundu.
TMO'nun, arpa, buğday, pirinç ve son dönemde verilen yetkiyle bakliyat çeşitleriyle ilgili regülasyon görevinin bulunduğunu belirten Güldal, kuru üzüm ve fındık gibi ürünlerde de dönemsel olarak kendilerine görev düştüğünü söyledi. Güldal, amaçlarının, üreticinin elindeki ürünün değerinden alınarak zarar etmesinin önlenmesi olduğuna işaret ederek, bu yapılırken de tüketiciyle iç piyasadaki dengelerin korunması gerektiğini bildirdi.
Yeni dönemde TMO'nun ürün piyasalarında daha etkin olması gerektiğini vurgulayan Güldal, şöyle devam etti:
"Piyasayı regüle eden TMO'nun, karar verici olan Tarım ve Orman Bakanlığının üretim planlarına doğrudan etki etmesi lazım. TMO, belli bir aşamadan sonra piyasaya müdahalede bulunmak yerine, sadece alım döneminde değil, ürün ekim döneminde de etkin olacak. Ekim döneminde de çiftçiyi takip ederek, projeksiyon oluşturmamız lazım. İyi ve kötü senaryo ile alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi gerekiyor. Üretim planlamasında esas olan uygulama ise desteklemeler. Bir ürünün üretiminin artması ve ülkenin ihtiyacını karşılaması için bir planlama gerekiyor. Bakanlığa bu yönde data sunmak istiyoruz. Örneğin, hububat ekiminde azalma varsa yeni teşvik ve desteklerle üretimin artmasını sağlamak istiyoruz."
Hasat döneminde ithalat yok
Bundan sonra TMO'nun artık çiftçinin ürün fiyatını, alım döneminden en az 15-20 gün önce açıklayacağına dikkati çeken Güldal, "Ürünlerin alım fiyatı artık çiftçinin üretim maliyeti, enflasyon, kar marjı, iç ve dış piyasa fiyatları göz önünde bulundurularak belirlenecek ve çiftçiye ilan edilecek. Çiftçi, 'Zarar ettim.' demeyecek. Parametreleri daha reel belirleyerek, üretici memnuniyetini daha çok sağlayacağız. Zikzak çizen üretim yerine, sürdürülebilir, ülkenin ihtiyacına yanıt verecek üretim gerçekleştirilecek. Önceden alım fiyatları, geçmiş yılların fiyatına yapılan belirli orandaki artışa göre belirleniyordu. Alım fiyatı daha reel belirlenmeli ki çiftçi üretimden düşmesin." dedi.
Güldal, amaçlarının, destekleme mekanizmasına tesir ederek, çiftçi memnuniyetini artırmak olduğunu dile getirdi.
Ürünlerin hasat döneminde ithalat yapmama kararı aldıklarını belirten Güldal, şunları kaydetti:
"Tüm ürünler için bu geçerli olacak. O ürün için tüm bölgelerdeki hasadın bitmesi beklenecek. Ülkenin herhangi bir yerinde o ürün üretilmiş ve piyasaya sürülmemişse biz ithalatını yapmayı düşünmüyoruz. İthalat duyulunca üreticinin elindeki malın değeri azalıyor, onu yaşatmak istemiyoruz."