Hayat tabloları, her yaştaki nüfusun ölümlülük olasılıklarını ve hayatta kalma sürelerini ayrıntılı olarak açıklayan tablolardır. Demografik analizin en eski araçlarından birisi olan hayat tabloları, ölümlülük (mortalite) tabloları olarak da bilinmektedir.
Doğuşta beklenen yaşam süresi, ülkelerdeki sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyelerini, yaşam kalitesini ve ölümlülük seviyelerini ölçmekte kullanılan çok önemli bir göstergedir. Bu gösterge hayat tabloları yoluyla elde edilebilmektedir.
Ülkemize özel hayat tabloları ilk kez Türkiye ve iller düzeyinde idari kayıtlara dayalı ve resmi olarak üretilmiş olup, bu bülten ile kamuoyuna sunulmaktadır. Bu çalışmada, il düzeyinde güvenilir ve güncel hayat tablolarının oluşturulması amaçlanmıştır. Bu haber bülteninde, Türkiye geneli ve iller için hesaplanan hayat tabloları sonuçlarına yer verilmiştir.
TÜRKİYE'DE DOĞUŞTA BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ 76,3 YIL
Doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için toplamda 76,3, erkeklerde 73,7 ve kadınlarda 79,4 yıldır. Genel olarak kadınlar erkeklerden daha uzun süre yaşamakta olup, doğuşta beklenen yaşam süresi farkı 5,7 yıldır.
BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ 15 YAŞINDAKİ KİŞİLER İÇİN 62,8 YIL
Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki kişilerin ortalama kalan yaşam süresi 62,8 yıldır. Erkekler için bu süre 60,1 yıl, kadınlar için ise 65,8 yıldır.
BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ 65 YAŞINDAKİLERİ İÇİN 16,7 YIL
Türkiye genelinde, 50 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 29,2 yıldır. Erkekler için bu süre 27 yıl iken, kadınlarda 31,8 yıldır. 65 yaşında olan bir kişinin ise kalan yaşam süresi ortalama 16,7 yıldır. Erkekler için bu süre 14,9 yıl iken, kadınlarda 18,5 yıldır. Diğer bir ifade ile 65 yaşındaki kadınların erkeklerden ortalama 3,6 yıl daha fazla yaşaması beklenmektedir.
YAŞAM SÜRESİ EN YÜKSEK İL GİRESUN
Ülkemizde, doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 78,9 yıl ile Giresun’dur. Rize ve Yalova 78,7 yıl ile ikinci sırada yer alırken, 78,6 yıl ile Batman bu illeri takip etmektedir. Yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 72,1 yıl ile Erzurum’dur. Erzurum’u sırasıyla 73,2 yıl ile Mardin ve 73,3 yıl ile Van illeri izlemektedir.
Erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 76,3 yıl ile Karaman’dır. Karaman’ı 76,2 yıl ile Yalova ve 76,1 yıl ile Batman izlemektedir. Kadınlarda ise doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 82,2 yıl ile Giresun’dur. Giresun ilini 81,9 yıl ile Rize ve 81,5 yıl ile Tunceli izlemektedir.
Erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il 70,2 yıl ile Erzurum’dur. Erzurum’u 70,6 yıl ile Van ve Ağrı izlemektedir. Kadınlarda ise en düşük değere sahip olan il 74 yıl ile yine Erzurum’dur. Erzurum ilini 75,3 yıl ile Mardin ve 76 yıl ile Van izlemektedir.
İSTANBUL VE ANKARA'DA BEKLENEN YAŞAM SÜRESİ 77,2 YIL
En fazla nüfusun bulunduğu İstanbul ili ile ikinci büyük nüfusa sahip olan Ankara’da, doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye ortalamasından daha yüksek olup toplamda 77,2, erkeklerde 74,4 ve kadınlarda ise 79,9 yıldır.
TÜRKİYE'NİN YAŞAM SÜRESİ AB'DEN GERİDE
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi’nin 2012 yılı verilerine göre, Avrupa Birliği (AB) üyesi olan 28 ülkenin ortalama doğuşta beklenen yaşam süresi 80,3 yıldır. Türkiye toplam nüfusunun 2013 yılında 76,3 yıl olan doğuşta beklenen yaşam süresi, bu ülkelerin ortalama yaşam süresinden 4 yıl daha düşüktür. Erkeklerde bu değer Avrupa Birliği ülkeleri için 77,5 yıl iken Türkiye’de 73,7 yıldır. Kadınlarda ise doğuşta beklenen yaşam süresi Avrupa Birliği ülkeleri için 83,1 yıl iken Türkiye’de bu değer 79,4 yıldır.