Türkiye'nin tarih kokan şehri

Tarihi Kentler Birliği'nin 2008 Yılı ilk toplantısına ev sahipliği yapan İzmir'in Bergama ilçesi, tarihi özelliği ile adeta bir hazineyi andırıyor.



Ortaya çıkarılan bir çok antik alanın yanısıra sokak aralarında kalmış tarihi evleri de ziyaretçilerini bekliyor. Günlük yaşamda kent içinde her an tarihi bir eserle kaşılaşmanın mümkün olduğu Bergama'nın arka sokaklarını gezenler her adımda farklı bir güzellikle karşılaşabiliyor. Bergama Belediye Başkanı Raşit Ürper, ilçenin gizli kalmış bir hizen olduğunu vurgulayarak turizm için yapılan çalışmaların sürdürüldüğünü kaydetti.



Başkan Ürper, "Tarihi Rum ve Osmanlı evlerini bulunduğu alanda altyapı çalışmalarını bitirdik. Şu an evlerin restorasyonu ve üst yapı çalışmaları sürüyor. Burayı yaşayan bir turizm merkezi haline getirmeyi hedefliyoruz" dedi.

Tarihi Kentler Birliği 2008 yılı ilk toplantısına 8,9,10 Şubat'ta evsahipliği yapan Bergama, antik yapıları ile Türkiye'nin ve dünyanın tanığıdı bir ilçe olarak öne çıkıyor. Bergama, antik çağın sağlık merkezi olarak bilinirken, Asklepieon ve Allianoi bunun en büyük kanıtları arasında gösteriliyor. Daha önceleri ortaya çıkarılan Bazilika (Kızıl Avlu) Hristiyanlığın ilk 7 kilisesinden birisi olarak İncil'de de adı geçen bir dini merkez bulunuyor.



Zeus Sunağı da Bergama denilince ilk akla gelen eserlerden. Antik dönemlere ait tiyatro, kale, stadyum, kütüphane ve sağlık merkezlerinin yanısıra Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait eserleriyle de biliniyor. Ancak selçuklu ve Osmanlı dönemi eserleri antik dönem eserlerinin gölgesinde kalmış durumda. İlçede Selçuklu dönemine ait çok sayıda cami, hamam, külliye, köprü, çeşme sebil ve bedestenler bulunuyor. Türk eserlerinin yoğun olarak şehir merkezinde bulunduğu gözleniyor. Günümüz bergamasanını bu eserlerin üzerinde yada bu eserlerin çevresinde olduğu görülüyor.



SELÇUKLU VE OSMANLI ESERLERİ RESTORASYON İLE GÜNÜMÜZE KAZANDIRILIYOR



Bergama'nın tarih kokan sokaklarını gezerken, her an güzel bir sürpriz ile karşılaşmak mümkün. Selçukluların ve Osmanlıların yaptırdığı çok sayıda bedesten ve cami şehir merkezini adeta bir açıkhava müzesi haline getirmiş. Asırlara dayanan eserler, görenleri geçmişe götürürken, bazılarının kullanılabilir olması insanları hayrete düşürüyor. Şadırvan Caddesi üzerinde bulunan tarihi bedestenin 15. veya 16. yüzyıllar arasında yapıldığı tahmin ediliyor. Bedesteni benzerlerinden ayıran özelliği ise özgün iç ya da dış işyerlerine sahip olmayan Anadolu'daki iki örnekten biri olması.



Bergama'da tesbit edilen çeşme sayısı günümüzde 100'ün üzerinde. Çoğunlukla taştan olan bu çeşmelere meydanlarda, sokak başlarında ya da evlere bitişik olarak rastlanıyor. En tanınmışları Büyükalan Çeşmesi, Kasapoğlu Çeşmesi, Sivri Kemerli Çeşme, Karaosmanoğlu Sebilleri. Bergama tarihi camileri ile de öne çıkan bir ilçe. Başlıca tarihi camileri arasında Ulucami, İncirli Mescit, Kurşunlu Camii, Hacı Hekim Camii ve Hamamı, Parmaklı Mescit, Laleli, Ansarlı, Şadırvanlı, Kulaksız Camileri sayılabilir.



Antik çağdada termal ve sağlık merkezi olan Bergama'da günümüze çok sayıda tarihi hamam ulaşmış. Resbtore edilerek kullanıma sunulmaya hazırlanan veya kullanılabilir durumda çok sayıda hamam mevcut. Bunların başında Küplühamam geliyor. Küplühamam'ın yanısıra Bergama'da, Hacı Hekim Hamamı, Tabaklar Hamamı gibi büyük hamamlar günümüze kadar ulaşmış durumda.



Eski Bergama olarak adlandırılan alanda bulunan Bergama Tarihi Ticaret Merkezi, 1850'li yıllardaki yangında büyük hasar görmüş olmasına rağmen 15'inci Yüzyıl'dan kalma eserlerle dikkat çekiyor. Tarihi Ticaret Merkezi'nde Bedesten, Çukurhan, Çınarlı Hamam, Lonca Mescidi, Hacı Hekim Camisi ile Kapalı Çarşı ve Arasta yapıları yeralıyor.

 

TARİHİ BERGAMA EVLERİ



Halk arasında 'Ne yerde ne gökte mahallesi' olarak bilinen Kale Mahallesi ise ziyaretçilerini asırlar öncesine götürüyor. Mahallede yaşam ilk günkü gibi sürerken, yapılar sağlamlığı dikkatlerden kaçmıyor. Onlarca Osmanlı ve Rum evinin bulunduğu Kale Mahallesi adeti bir kültür fotoğrafı. Ayakta kalan asırlık evlerde yaşayanlar adeta tarihin içirde günlük hayatlarını sürdürüyor. Mahallenin kanalizasyon ve diğer alyapı çalışmaları Bergama Belediyesi tarafından tamamlanmış, yolları elden geçirilerek aslına uygun hale getirilmiş durumda.



TARİHİ EVLERİN RESTORASYONU İÇİN HUMMALI BİR ÇALIŞMA



Tarihi evleri turizme kazandırmak istediklerini belirten Bergama Belediye Başkanı Raşit Ürper, altyapı çalışmalarının tamamlandığını söyledi. Ürper, "Bergama çok zengin tarihi eserleri ve dönemlerinin bir çok özelliğini yansıtan mimarı eserleri bünyesinde bulunduran bir şehir. Birazcık saklı kalmış. Biz bu dönemde tarihi özellikleri olan Kale Mahallesindeki Rum evleri ve Osmanlı evlerini ortaya çıkaracağız. Bu yapılacak çalışmalar Bergama'nın gerçek kimliğini ortaya koyacak" dedi.



Bu çalışmaların turizmin altlığını oluşturduğunu belirten Bergama Belediye Başkanı Raşit Ürper, "Sahip olduğumuz değerler bizim turizm bakımından ne kadar zengin bir şehir olduğumuzu ortaya koyuyor. Bizim hedefimiz bu binaların özelliklerini ortaya çıkararak, binaların yaşaması ve içlerinde de yaşam olması. Bu çalışmalarla amaç Roma döneminden günümüze kadar gelmiş olan, bu bölgenin ortaya çıkarılması.



Bölgedeki evleri restore ederek, butik oteller şeklinde, turizme açmak. Hem kültürel bir alışveriş hem de ekonomik bir gelir olacak. Alman Arkeoloji Enstitüsü'nün çalışmaları devam ediyor. Her yıl bütçeleri var burada çalışıyorlar. Belediye olarak biz de bu çalışmaları destekliyoruz. Alt yapı eksikliklerini büyük ölçüde giderdik. Kanalizasyon ve yol çalışmalarımızı bitirdik. Şimdi üst yapı ile ilgi restorasyonları sürdürüyoruz. Geçtiğimiz yıl 3 milyon YTL civarında bir parayı bu iş için harcadık. Bu yıl 14 restorasyon projemize İl Özel İdaresi'nden katkı payı istedik. Bu da yaklaşık 6 milyorn YTL civarında. Bu yıl da bu çalışmalarda bu parayı kullanacağız" dedi.



Bergama'da 3 gündür devam Tarihi Kentler Birliği 2008 yılı ilk toplantısı bugün yapılan Akropol ve Asklepieon gezisi ile sona erdi. 100'ün üzerinde belediye başkanının katıldığı sempozyumda 400 civarında katılımcı buluştu.