Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)Genel Sekreter yardımcısı Dr İrfan Neziroğlu YASADER’ in Bölgede ki Sivil Toplum Kuruluşları (STK)’ lar için düzenlediği proje kapsamında Trabzon’daydı
Neziroğlu ayağının tozuyla geldiği Trabzon’da haber61 net’in sorularını yanıtladı
TBMM Genel Sekreter Yardımcısı Trabzonlu hemşehrimiz Dr İrfan Neziroğlu STK’ların anayasal sürece nasıl katkı yapabilecekleri konusunda bilgilendirme yaparken, vatandaşların da sorunlarını milletvekilleri aracılığıyla TBMM’ ye nasıl ulaştırabileceklerini anlattı.
Yasama sürecine STK’ ların katılmasının amacı ne?
Sivil toplum kuruluşlarının TBMM’ ye kanun yapma ve denetim sürecine daha etkin bir şekilde katılımını sağlamak. Sivil toplum kuruluşları bu süreci çok iyi bilmiyor. Biz 2007 yılında bir sempozyum yaptık, kanun yapım sürecinde STK’ ların katılımına ilişkin. Orada STK’ lara söz verdik.
Mecliste sürece katılırken ne tür zorluklarla karşılaşıyorsunuz sorusuna cevap aradık. Şunu gördük birçok STK kanunların nasıl yapıldığını bilmiyor. Bilmediği için de sürece etkin bir şekilde katılamıyor. Oradan yola çıkarak şuna karar verdik. Yasama derneği de bir sivil tolum kuruluşu. Bizim bu STK’ lara yapacağımız en önemli katkı, bu süreci onlara doğru olarak anlatmak olacak.
Trabzon’da ve daha önce birçok ilde yaptığımız programların ilk gününde bizim uzman arkadaşlarımız sunum yapıyorlar. “dedi
Peki bu süreçte vatandaşların ne gibi işlemleri yapması gerek sistem nasıl işleyecek ?
Yaptığımız sunumların ana başlıklarından bir tanesi Yasamaya ilişkin temel kavramlar nelerdir? Meclisle ilgili danışma kurulu, birleşim, olağanüstü toplantı. 2. bölüm komisyonlarda kanun yapım süreci. Ve komisyonlar nasıl çalışıyor?
3 bölüm ise genel kurulda kanunlar nasıl yapılıyor ve birde parlamenter denetim yolları nelerdiri anlatıyoruz?
Biz katılımcı STK’ lara şunu söyledik sizin şuan ki meclis gündemine taşımak istediğiniz en önemli sorunlarınız nedir?Onlar bu sorunlarını tespit ettiler sonra biz anlatırken bizim anlattıklarımızı not almalarını istedik, anlattıklarımızı kullanarak sorunlarını meclis gündemine nasıl taşıyabilecekleri hakkında bilgi verdik.Bugünde bunun pratiğini
yaptık. Gruplar oluşturarak çeşitli sorunları belirlediler son derece başarılı geçti. Bir kısmı soru önergesi ve kanun teklifi yazdı.Yani milletvekiline gittiklerinde saatlerce bizim böyle bir sorumuz var bunun için bize yardımcı olun demek yerine hazır dökümanla gidecekler.Milletvekilinin önüne belgeyi koyacaklar, bu soru önergesidir diyecekler.Milletvekili ise eğer soru önergesine katılıyorsa sadece altına imzayı atacak ve meclis başkanlığına verecek. Meclis başkanlığı da gelen önergeyi ilgili Bakanlığa verecek.
STK’ larla TBMM arasında kopukluk var mı?
Evet maalesef var. Bunun ana nedeni ise konuların yeterince bilinememesi. Çünkü bu süre çok teknik bir süreç. En bilgili bir kişiye gittiğiniz de bile onun en çok yaptığı iş gidip milletvekiliyle görüşmek. Biz de diyoruz ki; milletvekilleri zaten akşama kadar yüzlerce kişiyle görüşüyor.Bunun yerine önergenizi alıp getirin vekil alıp baktığında hazır önerge olacak önünde, buna sadece imza atıp meclis göndermesi kalacak.Bunlar tabi STK’lar tarafından çok fazla kullanılan yöntemler değil. Burada işin pratiğini yaptığında herkes kendini meclise daha yakın hissetti. Bugün neyi fark etmiş olduk. Vatandaş yada STK üyeleri yarın mahallesinde yada başka bir yerde sorunla karşılaştığında bunu soru önergesi haline getirip vekile verebilir. Ya da meclis araştırması önergesi haline getirip Milletvekiline verebilir. Soru önergesini Milletvekiline verdiğinde takibi çok daha kolay olacak. Milletvekili uygun bulursa imzalayıp başkanlığa vermiş olacak Dolayısıyla vatandaşın hem sürece katılımı, hem de denetimi, biraz daha artacak diye ümit ediyoruz.
Yeni anayasa süreci nasıl işleyecek?
Şuan gündem de tabi basına da yansıyor yeni bir anayasa hazırlık süreci. Bununla ilgili olarak 4 siyasi parti gurubundan 3 er milletvekilinden oluşan 12 kişilik bir komisyon kuruldu ( AKP,CHP, MHP BDP). Komisyon çalışmalarına başladı.
Birde yeni bir Web sitesi hazırladık bunu özellikle kamuoyunun duymasını istiyorum.
yenianayasa.tbmm.gov.tr
Orda şunu yaptık anayasa ile ilgili birçok bilgi belge doküman siyasi parti ve STK’ ların görüşlerini koyduk.
Aynı zamanda vatandaştan görüş alıyoruz. Görüşler diye bir buton var.Onu tıkladığınızda yeni anayasanın temel ilkeleri neler olmalıdır diye ilk soruyla karşılaşıyorsunuz. Vatandaş görüşlerini iletebiliyor.6 hafta oldu 3000’den fazla görüş geldi vatandaşlardan. STK’ lardan da görüş geliyor. Bunun amacı doğrudan vatandaşın görüş bildirmesi. Yani nasıl bir anayasa istediklerine dair ve insanların görüş bildirerek bu sürece katılmasını istiyoruz.Gelen bütün görüşler inceleniyor uzmanlar tarafından ve komisyon üyelerine bilgi veriliyor.Ayrıca görüş gönderenlere teşekkür yazısı gönderiyoruz.
3 Sporda şiddet sürecinde cezaların hafifletilmesi için verilen teklif veto yedi. Bundan sonra süreç nasıl işleyecek?
Bu şuan kanunlaştı Cumhurbaşkanına gitti ve Cumhurbaşkanı geri gönderdi. Cumhurbaşkanının geri gönderdiği iş yine kanun olarak tekrar meclise geliyor. Meclis bunu komisyona havale edecek. Meclis başkanı bunu elinde tutamaz, komisyona havale etmek zorundadır. Bu adalet komisyonunda görüşüldü. Cuma günü mesai saatinden sonra veto edildi. Pazartesi Meclis Başkanlığına gelir ve Meclis Başkanı 1 2 gün içinde adalet komisyonuna tekrar havale eder. Adalet komisyonunda görüşülecek sonra meclis genel kurulda görüşülecek. Asıl spor da şiddet ile ilgili tasarıyı 4 partide imzaladı ve bu çok istisnai bir durum. Ortak imzayla geldi meclise. Kulüp başkanları, bütün grup başkan vekillerinin partilerini ziyaret ederek ikna ettiler ve çok hızlı bir şekilde kanunlaştı. Normalde 4 partinin uzlaştığı bir şeyi Cumhurbaşkanı veto etmez. Çünkü bütün partiler uzlaşmış Cumhurbaşkanı da imzalar gönderildi. Ama 4 partinin uzlaşmasına rağmen kamuoyu baskısından dolayı yasa veto etti. Bir taraftan da kamuoyunun neler yapabileceğini göstermesi açısından bu çok güzel bir örnek. Demek ki kamuoyunun içine sinmeyen bir şey varsa pekala geri gönderilebilir.
TBMM yasayı değiştirmeden yeniden Cumhurbaşkanına gönderirse o süreç nasıl devam eder.Cumhurbaşkanı yasanın iptali için Anayasa mahkemesine başvurabilir mi ?
TBBM’ de değişmeden Cumhurbaşkanına gönderilirse , Cumhurbaşkanı yasayı imzalamak zorunda. Eğer Anayasaya aykırı görüyorsa bu kez Anayasa mahkemesine de başvurulabilir. TBMM tamamını yeniden görüşebilir ya da Cumhurbaşkanı kaç maddeyi geri göndermişse onları görüşebilir. Meclis gönderilen maddeleri ya da tamamını görüşme kararı alabilir. Hem komisyon da hem genel kurul da. Şimdi tabi komisyonda görüşülür mü o da önümüz hafta belli olur. Görüşülmeme durumu da olabilir. Görüşülmezse bir şey olmaz komisyonda bekler. Komisyona gitmesi mutlaka görüşüleceği anlamına gelmez. Komisyon başkanı tarafından gündeme alınması lazım. Bu konuyu gündeme almak için de yazı yazması lazım. Son durum Cumhurbaşkanı onaylayarak resmi gazetede yayınlarsa anayasa mahkemesine gitme durumu olabilir. Anaysa ya aykırılığından dolayı iptal edilmesi için başka bir mekanizma yok.
Peki yasa bazı insanları kayırırsa çıkar mı ?
Anayasaya aykırılığı iddiası ile anayasanın eşitlik ilkesine aykırılığın yanı sıra ,yasada bir takım insanların kayırıldığı düşünülüyorsa bunu anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olduğu iddiasıyla mahkemeye götürülür. Ama bunu da oraya iktidar partisi ya da ana muhalefet partisi götürebilir. Onlar da zaten onayladı, imzaladı. Geriye Cumhurbaşkanı kalıyor. Eğer meclis bunu hiç değiştirmeden gönderirse ki öyle olacağını da zannetmiyorum.Çünkü Cumhurbaşkanı veto etmiş kamuoyunda ki baskıyı gözardı edeceklerini zannetmiyorum. Değişmeden gönderilirse Cumhurbaşkanı onaylamak zorunda. Ama anayasa mahkemesine başvurabilir. Değiştirilerek gönderilirse Cumhurbaşkanı tekrar veto hakkına sahip.