Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün (TKGM) yeni çıkarılan teşkilat kanunu ile vatandaşın tapu işlemleri kolaylaştırılırken, kuruma, haritacılık ve taşınmaz (emlak) aracılık hizmetleri konusunda kural koyma yetkisi verildi.
AA muhabirinin TKGM yetkililerinden edindiği bilgiye göre, geçen hafta Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile vatandaşlara, Türkiye'nin herhangi bir yerindeki taşınmazları için, kendi bulundukları yerden alım-satım işlemi yapabilme imkanı getirildi. Kanun uyarınca, örneğin Ankara'daki bir vatandaş, Türkiye'nin herhangi bir yerindeki taşınmazı konusunda, Ankara'daki tapu müdürlüklerinde işlem yaptırabilecek.
Tapu müdürlükleri, hak sahibinin talebi üzerine, kendi yetki alanı dışında bulunan taşınmazlarla ilgili tapu işlemlerini yapabilecek. Bunun için tapu müdürlüklerinin, taşınmazın bulunduğu tapu müdürlüğünden yetki alması ve kanunen bir engel olmadığını tespit etmesi gerekecek. Buna göre yapılacak tapu işlemlerine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenecek.
TKGM ayrıca yurtdışında da temsilcilik açabilecek. Nerelerde temsilcilik açılacağına, Dışişleri Bakanlığı ile görüşülerek karar verilecek. Yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin ülkedeki tapu ve kadastro ile ilgili işlemlerini yapacak. Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin yurtdışındaki taşınmazları ile ilgili hak ve menfaatlerini korumak üzere devletlerarası emlak müzakerelerine katılacak. Yurtdışındaki Türk vatandaşları ile yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin her türlü tapu ve kadastro işlemlerini, bulundukları ülkede yerine getirebilmesi için gerekli düzenlemeleri yapacak, iş ve işlemleri yürütecek.
Genel müdürlüğün taşra teşkilatı, bölge müdürlükleri ile bu müdürlüklere bağlı kadastro müdürlükleri ve tapu müdürlüklerinden oluşacak. Kadastro müdürlükleri illerde, tapu müdürlükleri, merkez ilçe ve diğer ilçelerde kurulacak. buna göre, halen 325 adet olan kadastro müdürlüklerinin sayısı 81'e inecek, ilçelerdeki tapu müdürlükleri çalışmaya devam edecek.
Kanun ile ayrıca, TKGM'ye intikal eden tapu ve kadastroyla ilgili konular ile bunlara ilişkin uygulama ve görüş farklılıklarını gidermek üzere Tapu ve Kadastro Kurulu kuruluyor. Kurul, genel müdürün veya incelenen konunun niteliğine göre görevlendireceği bir genel müdür yardımcısının başkanlığında, Teftiş Kurulu Başkanı, I. Hukuk Müşaviri, Tapu Dairesi Başkanı ve Kadastro Dairesi Başkanı ile genel müdür tarafından görevlendirilecek 4 üyeden oluşacak.
-HARİTA ÜRETİM İZLEME MERKEZİ OLUŞTURULACAK-
TKGM'nin kuruluş, görev, yetki ve sorumlulukları ile teşkilatlanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen kanun uyarınca, TKGM'ye, haritacılık ile ilgili kural koyma ve denetleme yetkisi de veriliyor.
Buna göre, TKGM, büyük ölçekli kadastral ve topografik haritaların üretilmesi amacı ile jeodezik altyapı, havadan fotoğraf alımı, 1/5000 ve daha üst ölçekli fotogrametrik ve yersel harita üretim hizmetlerini yapacak veya yaptıracak, kontrol edecek, denetleyecek ve temel prensipleri belirleyecek. Mekansal bilgi sistemi altyapısını ve harita üretim izleme merkezini oluşturacak, verilerden gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşlarının faydalanmasını sağlayacak, coğrafi bilgi sistemleri konusunda verilecek görevleri yapacak. Ayrıca, 5368 sayılı Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Kanun hükümlerine göre harita ve kadastro mühendislik bürolarına lisans verecek, bu büroların faaliyet usul ve esaslarını belirleyecek ve denetleyecek.
Haritacılık konusundaki yetkiler ve tapu işlemlerinin Türkiye'nin her yerinden yapılmasını ve izlenmesini sağlayan TAGBİS sisteminin daha da geliştirilmesini sağlamak üzere, kanun ile TKGM'de mevcut daire başkanlıkları arasına Harita Dairesi Başkanlığı, Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığı eklendi.
Harita Dairesi Başkanlığı, kalkınma planı ve yıllık programlar çerçevesinde harita ve harita bilgileri üretimi ile ilgili planlama yapacak, çalışmaları koordine ve takip ederek değerlendirecek. Büyük ölçekli harita ve harita bilgileri üretim standartlarını tespit edecek, üretimin belirlenen standartlara uygunluğunu denetleyecek. Büyük ölçekli kadastral ve topografik haritaların üretilmesi amacı ile jeodezik altyapı, havadan fotoğraf alımı, 1/5000 ve daha üst ölçekli fotogrametrik ve yersel harita üretimi hizmetlerini yapacak, yaptıracak ve kontrol edecek. Harita bilgilerini tutacak, verilerden bedeli karşılığında ilgililerin faydalanmasını sağlayacak. Harita üretim izleme merkezini oluşturacak ve sürdürülebilirliğini sağlayacak. Harita işleri ile ilgili her türlü konuyu inceleyecek.
-TAŞINMAZLARA İLİŞKİN ARACILIK FAALİYETLERİNİN DÜZENLENMESİ-
Kanun ile taşınmaza yönelik aracılık faaliyetlerini düzenleme, lisans verme, bu faaliyetlerin usul ve esaslarını belirleme ve denetle yetkisi de TKGM'ye verildi. Bunun emlak müşavirliği sektörüne yönelik düzenleme yetkisi anlamına geldiği belirtiliyor. Buna göre, TKGM, taşınmaza (emlak) yönelik aracılık faaliyetlerini düzenleyecek, buna ilişkin lisans verecek, bu faaliyetlerin usul ve esaslarını belirleyecek ve bu kuruluşları denetleyecek.
Bu yetki kapsamında emlak müşavirliği sektörüne yönelik düzenleme yapılabileceği belirtiliyor.