YSK'dan flaş mühürsüz zarf açıklaması

Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) üzerinde sandık kurulu  mührü bulunmayan oy pusulaları ve zarflarının geçerli sayılacağına ilişkin  kararının gerekçesinde, "Seçmene yüklenebilecek bir kusur olmamasına rağmen  anayasal hakkını kendisinden beklenen yükümlülüklere uygun olarak kullanan  seçmenin oyunun geçerli sayılmamasının, yönetime katılma hakkının özünü ortadan  kaldıracak bir sonuç yaratacağı açıktır." değerlendirmesi yapıldı. 

YSK'nin anayasa değişikliği halk oylamasında üzerinde sandık kurulu  mührü bulunmayan oy pusulası ve zarflarının geçerli sayılacağına ilişkin  oybirliğiyle alınan kararının gerekçesi Kurulun internet sitesinde yayımlandı.

Gerekçeli kararda, 298 sayılı Seçim Kanunu ve ilgili diğer mevzuata  yer verildi.

Kararda, 298 sayılı Kanun'un seçim süreci ve oy verme gününe ilişkin  hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, seçimlerin güven içinde yapılması,  seçmen iradesinin tam olarak belirmesi açısından aşamalı ve birden fazla kontrol  mekanizması öngörüldüğü belirtildi.

Seçim güvenliğinin tek bir usul işlemine bağlanmadığı, aksine birden  çok mekanizmayla bu güvenliğin temininin amaçlandığı vurgulanan kararda, 16 Nisan  2017'de gerçekleştirilen oy verme işlemleri sırasında, münferit de olsa bazı  sandıklarda, YSK tarafından gönderilen ve sahte olarak benzerlerinin  üretilmesinin engellenmesi amacıyla sandık kurullarına filigranlı teslim edilen  oy zarfları ve pusulalarının sandık kurullarınca mühürlenmeden seçmenlere  verildiği anlatıldı.

Oy zarfları ve pusulalarının YSK tarafından gönderilen filigranlı oy  pusulası ve zarfları olduğu, oy pusulası ve zarflarının mühürlenmemesinin sandık  kurulunun ihmali veya hatasından kaynaklandığı, bu sorunun yaşandığı sandıkların  bağlı olduğu bazı ilçe seçim kurulları tarafından Kurula şifahi olarak iletildiği  bildirildi. Kararda, şu ifadelere yer verildi:

"Münferit de olsa bazı sandık kurullarının 298 sayılı Kanun'un 77.  maddesinin dördüncü fıkrasındaki görevini yapmaması, netice itibarıyla usule  uygun olarak sandık kurullarına ulaştırılan oy pusulası ve zarf kullanılmak  suretiyle gerçekleşen oylamada, seçmene yüklenebilecek bir kusur olmamasına  rağmen anayasal hakkını kendisinden beklenen yükümlülüklere uygun olarak kullanan  seçmenin oyunun geçerli sayılmamasının, yönetime katılma hakkının özünü ortadan  kaldıracak bir sonuç yaratacağı açıktır.

Oy kullanma işleminin, oy güvenliğini sağlamaya yönelik ve sahte oy  kullanılmasını engellemek amacıyla getirilen kontrol mekanizmalarına uygun  olarak, YSK tarafından üretildiğinden kuşku bulunmayan oy pusulası ve zarf  kullanılarak gerçekleşmesi halinde, sandık kurulunca mühürleme işleminin  yapılmaması tek başına seçmenin oyunun geçersiz sayılması için yeterli değildir.  Aksine bir uygulama, bu hakkı korumak için getirilen ve araç niteliğinde olan  usul kurallarından sadece birinin ihlalinin, hakkın özünü ortadan kaldıracak  şekilde uygulanması sonucunu doğurur ki, bu sonuç, beklenilen amaca aykırıdır."

Söz konusu nedenlerle YSK tarafından geçmiş yıllarda istikrarlı  olarak, Yüksek Kurul tarafından gönderildiğinde şüphe bulunmayan hallerde, sandık  kurullarının hata veya ihmali sonucu mühürlenmeyen oy zarfı ve oy pusulası ile  seçmene kullandırılan oyların geçerli olduğunun kabul edildiği vurgulanan  kararda, "Sandık seçmen listesinde yazılı herkesin oy kullanma hakkı  bulunmaktadır. Anayasa'nın 67 ve 90/5. maddesi ile Avrupa İnsan Hakları  Sözleşmesinin Ek 1 No'lu Protokolün 3. maddesi birlikte değerlendirildiğinde,  sandık kurullarının hata veya ihmali sonucu mühürlenmeyen oy zarfı ve oy pusulası  ile kullandırılan oyların geçerli kabul edilmesi gerektiği sonucuna  ulaşılmıştır." ifadeleri kullanıldı.

Bu gerekçelerle YSK tarafından gönderildiğinde şüphe bulunmayan  hallerde, sandık kurullarının hata veya ihmali sonucu mühürlenmeyen oy zarfı ve  oy pusulası ile kullandırılan oyların geçerli kabul edilmesi, hata veya ihmali  tespit edilen sandık kurulu başkan ve üyeleri hakkında ilgili seçim kurullarınca  yasal gereğinin takdir ve ifası için suç duyurusunda bulunulması gerektiğine  karar verildiği bildirildi.