AKP’nin Meclis Grubu’nca ‘8 yıllık kesintisiz zorunlu temel eğitim’ uygulamasını sonlandıran yasa teklifinde, ‘zorunlu 12 yıl’ kararı hükümete bırakılıyor. ‘İlk 4’ten sonra açık öğretim imkanı verilirken, bu konuda da Bakanlar Kurulu yetkili kılınıyor. ‘Son 4’e, yani liseye geçişte sınav gibi kriterlerin uygulanıp uygulanmayacağı ise Milli Eğitim Bakanlığı’nın kararına bağlı olacak.
Meclis’e sunulan yasa teklifine göre, öğrenciler iki kademeye ayrılan ilköğretimin birinci kademesinde 4 yıl geçirecek. 7-10 yaşı kapsayan ilköğretim birinci kademede dersler, eski sistemdeki gibi sınıf öğretmenleri tarafından verilecek. Sınıf öğretmenleri, 4. sınıfın sonuna kadar bu öğrencilere okuma-yazma ve rakamlar, sayma, dört işlem gibi temel matematik bilgilerini öğretecek.
4’ncü sınıfta öğretmenler, ikinci kademeyle ilişkin yönlendirme yapmaya başlayacak. Öğrencilere, ikinci kademede seçecekleri okul ve programların hangi mesleklere yol açabileceği ve bu mesleklerin kendilerine sağlayacağı yaşam standardı konusunda tanıtıcı bilgiler verilecek.
İlköğretim ikinci kademe olarak tanımlanan kısım 11-14 yaşlarını kapsayacak. Bir sonraki kademe olan 4 yıllık ortaöğretim gözetilerek okul türü ve program uygulaması yapılacak. Öğrenciler, seçecekleri okul türü (genel, Anadolu, fen, sosyal bilgiler, spor, meslek, imam hatip) ve programa (fen, matematik, sosyal vb.) göre ikinci kademede ortak derslerin dışında farklı dersler de alacak. İkinci kademenin son yılı olan 8. sınıfta da öğrencilere, ortaöğretim için yönlendirme yapılacak.
Şimdilik 8’de diploma var
Zorunlu eğitim süresinin 12 yıla çıkartılmasının öngörüldüğü ancak bu kararın Bakanlar Kurulu’nun bırakıldığı teklifte, 12 yıla geçilinceye kadar ilköğretim ikinci kademeyi bitirenlere diploma verilecek. Zorunlu eğitimin 12 yıla çıkmasından sonra ise ortaöğretimi bitirmekle birlikte diploma alınabilecek.
Teklifte sadece, o da Bakanlar Kurulu’nun belirleyeceği tarihten itibaren zorunlu tutulacağı ifade edilen 4 yıl olacak ortaöğretim kademesinde ise öğrenciler, bugünkü lise uygulamasıyla yoluna devam edecek. Teorik ve pratik ağırlıklı olmak üzere ayrışmaya gidilen liselerde öğrenciler büyük oranda farklı dersleri alacak.
İlköğretimin ikinci kademesinde yönlendirmeyle gitmek istediği lise türünü seçecek olan öğrencilerin bu aşamada tercihin dışında sınav ya da not ortalaması gibi bir kritere tabi olup olmayacaklarına, yasanın çıkmasından sonra MEB karar verebilecek. Bakanlık bu konuları yönetmelik düzeyinde şekillendirebilecek.
AKP’nin, eğitim sistemini kademeli hale getirmek amacıyla verdiği yasa teklifinin 12’nci maddesinde öngörülen değişiklik, ilköğretim kademesinde örgün eğitim dışı uygulamayı da hüküm altına alıyor. Milli Eğitim Temel Kanunu’na eklenen maddeyle, “İlköğretim birinci kademe sonrasında hangi programların açık öğretimle ilişkilendirileceği ve zorunlu eğitim kapsamına alınacağı Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir” denilerek, 11 yaşına gelmiş bir çocuk, velisinin istemesi halinde açık ilköğretime kaydını yaptırıp, fiili olarak okula gitmeden ilköğretimi bitirecek. Eğitimciler, özellikle 10 yaşından sonra çocuğunun Kuran kursuna gitmesini ya da örtünmesini isteyen velilerin bu düzenlemeden yararlanabileceği yorumunu yapıyor.
28 Şubat’a denk geliyor
Yarın TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonunda görüşülmesi beklenen teklif, gelecek hafta da TBMM Genel Kurul’da ele alınabilecek. Teklifin yasalaşması, 8 yıllık kesintisiz zorunlu eğitimin bağdaştırıldığı 28 Şubat süreciyle aynı tarihe denk geliyor.
‘Kızların eğitim imkânı artar’
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin, zorunlu eğitimin 12 yıla çıkarılmasını içeren yasa teklifiyle ilgili “Burada en çok kız çocuklarımızın eğitim imkanı arttırılacak” dedi. Şahin, Avrupa Parlamentosu Kadın Hakları ve Cinsiyet Eşitliği Komisyonu Heyet Başkanı Edit Bauer ve Avrupa Parlamentosu “Türkiye’de Kadın Hakları” Raportörü Emine Bozkurt ve beraberindeki heyeti kabul etti. Konuşmasında parlamentoya gönderilen yasa teklifini değerlendiren Şahin, şunları söyledi: “Zorunlu eğitim 12 yıla çıkarılıyor.
8 yıla çıkarıldıktan sonra burada en büyük kazanım kız çocuklarının eğitilmesinde oldu. Hükümetin son on yılda çok ciddi bir şekilde yoksul öğrencilere, annelere verilen destekle beraber 12 yıla çıkmasıyla en çok kız çocuklarımızın eğitim imkanı arttırılacak. Temel eğitimde bugün yüzde 98’e ulaştık. Bu önemli bir başarıdır. Ama bu son verilen teklifle yüzde 68 olan ortaöğretimdeki eğitim oranını yüzde 98’e çıkarmayı planlıyoruz.”