Sistit, idrar yollarının iltihaplanması anlamına gelir ve idrar yolları ile üreme sisteminde en sık görülen hastalıklardan biridir.
Özellikle kadınlarda daha yaygın olan bu rahatsızlık, kadınların en az %20'sinin hayatlarında en az bir kez deneyimlediği bir durumdur. Zamanında tedavi edilmediğinde böbreklere kadar yayılabilir ve kalıcı hasarlara yol açabilir.
Sistit Belirtileri Nelerdir?
İdrar yaparken yanma ve sızı (bu his idrar yaptıktan sonra da devam edebilir)
Sık idrara çıkma ihtiyacı
Ağrının kasıklara ve makata yayılması
Ateş, terleme ve yorgunluk
Kusma ve bulantı
Bulanık, kötü kokulu idrar
Cinsel ilişki sırasında ağrı hissi
Sistit Teşhisi Nasıl Konur?
Sistit teşhisi, ürolog tarafından şikayetlerin dinlenmesi ve çeşitli testler yardımıyla konur. Bu testler arasında idrar analizleri, sistoskopi (üretra ve mesanenin özel bir aletle gözlenmesi) ve damar içi pyelogram (özel bir röntgen çekimi) bulunur. Ayrıca, enfeksiyona neden olan bakteriyi belirlemek için idrar kültürü de yapılabilir.
Sistit Nedenleri Nelerdir?
Bakteriler normalde üreme organları ve anüs bölgesinde yaşar. Bu bakteriler bazen alt idrar yollarını aşarak mesaneye ulaşır ve iltihaplanmaya yol açar. Sistit, cinsel birleşme esnasında veya genital temizliğin yetersiz olduğu durumlarda oluşabileceği gibi, uzun süre idrar tutulması, idrar yollarını daraltıcı hastalıklar ve menopozda düşük östrojen seviyesi nedeniyle de ortaya çıkabilir.
Kadınlarda üretranın erkeklerinkine göre daha kısa olması, bakterilerin mesaneye ulaşmasını kolaylaştırır ve bu nedenle kadınlarda sistit daha sık görülür. Sistitin en yaygın sebebi, Escherichia coli (E. coli) adlı bakteridir. Bu bakteri, kalın bağırsaklarda normal olarak bulunur ve cinsel ilişki yoluyla mesaneye ulaşabilir.
Sistit Tedavisi Nasıl Yapılır?
Sistitler genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Tedaviye başlamadan önce idrar kültürü ve antibiyogram için örnek alınmalı ve sonuçlara göre uygun antibiyotik kullanılmalıdır. Kronik enfeksiyonlarda tedavi süresi uzayabilir.
Sistitten Korunma Yolları
Tuvaletten sonra önden arkaya doğru silinmek
İdrarı tutmamak ve mümkün olduğunca sık idrara çıkmak
Cinsel ilişkiden sonra idrara çıkmak
Yeterli kayganlığın sağlanması
Anal ilişkiden sonra vajinal bölgeye temas etmeden önce temizlenmek
Gün boyunca bol su içmek (günde 8 bardak)
Kahve, çay ve alkol gibi içecekleri azaltmak
Genital bölgenin uzun süre nemli kalmamasına dikkat etmek
Pamuklu iç çamaşırları kullanmak ve her gün değiştirmek
Sistitin Gidişatı
Uygun tedavi ile sistit belirtileri 24 saat içinde kaybolur. Ancak hastalığın seyri, etken mikroorganizmanın türüne ve risk faktörlerinin giderilmesine bağlıdır. İyi tedavi edilmeyen durumlarda hastalık kronikleşebilir.
Erkeklerde Sistit
Erkeklerde sistit daha nadir görülür ve genellikle başka nedenlere bağlıdır. Örneğin, büyümüş bir prostatın idrar yoluna baskı yapması gibi. Erkeklerde sistit belirtileri arasında sık veya acil idrar yapma ihtiyacı, bulanık veya kötü kokulu idrar ve bazen hafif ateş yer alır. Tedavisi kolaydır ve tekrarlamaması için altta yatan nedenin tedavi edilmesi gerekir.
Sistitte İlaç Tedavisi
Sistite neden olan enfeksiyonla mücadele edebilmek için antibiyotikler kullanılır. Altta yatan sebep için ek ilaçlar veya ameliyat gerekebilir.