Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Acil Tıp ve Biyokimya ana bilim dallarında görev yapan öğretim üyeleri, pek çok insan için risk oluşturabilen ve tedavi edilmezse ölüm oranı yüzde 40'ları bulan akciğer pıhtısı hastalığının (akciğer damarlarının pıhtı ile tıkanması) teşhisi için çok daha ucuz bir tanı yöntemi saptadı.
Çalışmayı yapan ekip içerisinde yer alan KTÜ Acil Tıp Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Süleyman Türedi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ''istemik modifiye albümin'' adı verilen kan değerinin, yıllardır özellikle kalp krizi anında tanıyı kolaylaştıran bir tahlil olarak kullanıldığını belirterek, ''acil serviste sürekli hasta giriş çıkışı olduğu için sıkça kullandığımız bu yöntemin, farklı hastalıkların tanısı için de kullanılabileceğini düşündük'' dedi.
Buradan hareketle, tanı konulması oldukça güç ve masraflı olan, erken dönemde tanı konulup tedaviye başlanmazsa ölüm oranı yüzde 30-40'ları bulan ve ''şüpheli ölüm'' diye tabir edilen ölümlerin yüzde 70'ine neden olan ''akciğer pıhtısı hastalığı'' için bu yöntemi kullanmayı denediklerini ifade eden Türedi, yaklaşık 147 kişi üzerinde bir yıl boyunca testler yaparak bazı bulgular elde ettiklerini söyledi.
Türedi, özellikle yatağa bağımlı, trafik kazası veya yüksekten düşme sonucu travma geçiren, kan pıhtılaşma sorunu olan hastalar ile gebeler ve ameliyat geçirenlerin, akciğer pıhtısı hastalığının risk grubunu oluşturduğunu belirterek, şöyle devam etti:
''Bu grupta bulunan 147 hastadan aldığımız kan örneklerinde, 'istemik modifiye albümin' değerine baktık. Bu değer, hastalarımızın 87'sinde yüksek çıktı. Hastalığın tanısında hali hazırda kullanılan 'D-Dimer' yöntemiyle bu sonuçlar büyük benzerlik gösteriyordu. Bu benzerlik oranı yüzde 93 seviyelerindeydi. Daha sonra yaptığımız ileri tetkiklerde, 'istemik modifiye albümin' değeri yüksek hastaların yüzde 80'inde akciğer pıhtısı hastalığı olduğunu tespit ettik. Normal seviye değerleri olanların yüzde 75'i ise sağlıklı idi. Böylece bu tanı yönteminin, akciğer pıhtısı hastalığının tanısında da kullanılabileceğini belirledik.''
-ÇOK DAHA UCUZ-
Saptanan tanı yönteminin maliyetinin diğer tanı yönteminin 200'de 1'i kadar bir meblağ tuttuğunu belirten Türedi, bu çalışmanın ayrıca tomografi, anjiyo gibi kesin tanı yöntemlerinin kullanılamadığı durumlarda öne çıktığını kaydetti.
Türedi, Acil Tıp Ana Bilim Dalı'nda görevli Doç. Dr. Süleyman Caner Karahan, Yrd. Doç. Dr. Abdülkadir Gündüz ve araştırma görevlisi Ahmet Menteşe'nin de aralarında yer aldığı ekiple gerçekleştirdikleri bu çalışmayla, Uluslararası Avrasya Acil Tıp Kongresi'nde ''en iyi araştırma'' dalında ödül aldıklarını dile getirerek, şunları söyledi:
''Tabii ki, bu çalışmanın daha da geliştirilmesine ihtiyaç var. Önümüzdeki yılın başında görüşmeler yaptığımız Erzurum, İzmir, Ankara, Samsun ve Elazığ illerinde bu çalışmayı gönüllülük esasına göre geliştireceğiz. O illerdeki arkadaşlarla görüştük. Bir yıl boyunca toplam bin 500 gönüllü hastaya ulaşarak bu tanının güvenilirliği noktasında bir standart oluşturmaya çalışacağız.''