Trabzon Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Opr.Dr. Sefer Usta, varisi "Vücudumuzdaki dolaşım sisteminde arterler kanı kalpten alarak uzaklardaki doku ve organlara taşıyan damarlardır, venler ise doku organlardaki kanı alarak kalbe geri getiren damarlardır" diye tanımladı
Dr.Usta, varisın sıklıkla bacaklarda meydana geldiğini belirterek şöyle konuştu: "Varis hastalarının yüzde 50'sinde hastalık aileseldir, genellikle kalıtsal bir ven zayıflığı veya damar duvarı zayıflığı söz konusudur. Hastaların diğer yarısında hamilelik veya şişmanlıktan kaynaklanan ven içi kan basıncı değişiklikleri ve bunun sonucunda meydana gelen damar içi göllenmeler etken olabilir.
Aynı zamanda, uzun süreli ayakta durmayı gerektiren meslekler (bekçilik, hemşirelik, garsonluk gibi) yer çekiminin de etkisiyle venlerin kanı iyi bir şekilde kanı kalbe taşımasını engelleyebilir, bu durumda da basınca bağlı damar hasarı ve varis gelişim riski artar. Son olarak jartiyer ve dizüstü çoraplar varis oluşma riskini artırabilir, bu tür giyeceklerin kan akımını engelleyemeyecek derecede elastik olması gerekir."
Yetişkinlerin yüzde 15'inde varis görüldüğünü anlatan Usta, "Varis kadınlarda erkeklerden daha sık gözlenir (yaklaşık 2-3 kat daha sık). Varis en sık bacaklarda görülmekle birlikte hamilelik sırasında vajina ve makat civarında (hemoroid) olarak görülebilir" ifadelerini kullandı.
BELİRTİ VE ŞİKAYETLER
Hastalığın belirti ve şikayetleriyle ilgili bilgi veren Dr. Usta, "Varis genelde bacakların iç yüzü boyunca dizin arkasında ve baldırın arkasında görülür. Etkilenen ven'ler mavi, şişkin ve gerginliği kaybolmuş, kıvrımlı şekildedir. Bazı hastalarda, varis gelişen damarlarda herhangi bir belirti görülmeyebilir, ancak diğer hastalarda bacaklarda sürekli tek düze bir ağrı, bacaklarda basınç ve ağırlık hissi, ayak ve ayak bileğinde şişlik, etkilenen ven'lerin civarındaki deride kaşıntı bulunabilir.
Bazı ileri derecedeki hastalarda kan akımının iyice yavaşlaması sonucu bölgesel deri değişiklikleri ortaya çıkabilir (kuruluk, kızarıklık veya koyulaşma ve yara oluşumu). Kan akımının yavaşlaması aynı zamanda etkilenen damarların içerisinde pıhtıların oluşumuna neden olabilir. Genellikle şikayetler günün sonunda daha şiddetlidir (özellikle de uzun süreli ayakta durma olmuşsa). Bazı kadınlar varise bağlı şikayetlerinin özellikle adet öncesi dönem ve hamilelikte daha çok arttığını belirtmektedirler."
Dr. Usta, varisin uzun süreli bir hastalık olduğunu belirterek "Varis artma ve azalma periyodları gösterebilir. Eğer hasta hamile ise ve şikayetler şiddetli ise, doğumdan sonra şikayetlerin azalacağı söylenebilir. Ancak doğumdan sonra da şikayetler ortadan kalkmayacaktır ve gelecekteki hamileliklerde benzer problemleriniz ortaya çıkabilir"
HASTALIKTAN KORUNMA YOLLARI
Dr. Usta, korunma yöntemlerini şöyle sıraladı: "Genel olarak, normal kilonuzu korumakla ve uzun süreli ayakta durmaktan sakınarak varis gelişme riskini azaltabilirsiniz. Ancak ailenizde varis varsa bu önlemler varis gelişimini engellemeyebilir.
Eğer siz de varis gelişmişse, şikayetlerinizin artmasını engellemek için düzenli uzanarak veya ayaklarınız kalp hizasının yukarısında olacak şekilde oturarak kısmen önlem alabilirsiniz. Bazı hekimler, destekleyici varis çorapları veya daha özel olan yürürken bacaklarınıza masaj yapan çoraplar giymenin faydalı olacağını önermektedir. Bu tür masaj yapan varis çoraplar yüzeysel ven'lerde kan akımını kolaylaştıracak şişmeleri önler."