Sağlık Bilimleri Üniversitesi Mehmet Akif Ersoy Sağlık Uygulama Araştırma Merkezi Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Alper Güzeltaş, bir yaşından itibaren çocukluk yaş grubu ölümlerinin yaklaşık yüzde 20'sinin ani kardiyaktan kaynaklandığını belirterek, "Her ne kadar ani kardiyak ölümler aileler veya basın tarafından kalp krizi olarak tanımlansa da çocuklardaki ani ölümlerin çoğu, erişkinde gördüğümüz kalp krizinden tamamen farklıdır." dedi.
Güzeltaş yaptığı açıklamada, kalbe bağlı nedenlerden kaynaklanan semptomların başlangıcından sonraki bir saat içinde gerçekleşen vefatın "ani kardiyak ölüm" olarak adlandırıldığını söyledi.
Bu hastaların tipik olarak önceden bilinen herhangi bir hastalığının olmadığına işaret eden Güzeltaş, "Bir yaşından itibaren çocukluk yaş grubu ölümlerinin yaklaşık yüzde 20'si ani kardiyak ölümdür. Her ne kadar ani kardiyak ölümler, aileler veya basın tarafından kalp krizi olarak tanımlansa da çocuklardaki ani ölümlerin çoğu erişkinde gördüğümüz kalp krizinden tamamen farklıdır." diye konuştu.
Doç. Dr. Güzeltaş, erişkinlerde tanımlanan kalp krizinin, kalbi besleyen koroner damarlarda tıkanıklık sonucu geliştiğini, çocuklarda ise koroner damarlarda tıkanmanın, erişkine kıyasla son derece nadir görüldüğünü aktararak, şu bilgileri verdi:
"Otopsinin rutin olarak yapıldığı ülkelerdeki çalışmalarda, çocuklarda ani kardiyak ölüm nedeniyle yapılan otopsilerin üçte birinde kalpte yapısal olarak hiçbir problem saptanamamaktadır. Bu nedenle ani gelişen ve ölüme sebep olan esas nedenin ritm bozukluklarından kaynaklandığı düşünülmektedir. Hipertrofik kardiyomiyopati (kalp kası kalınlaşması) kalbin sağ ve sol karıncıkları arasındaki bölmenin veya kalbin arka duvarının, genelde ailesel nedenlerden dolayı, kalınlaşmasına verilen isimdir. Hipertrofik kardiyomiyopati adolesanlarda ve genç atletlerdeki ani kardiyak ölümlerin en sık nedenidir."
"Ailesinde kalp hastalığı olan çocuklar muayene edilmeli"
Kalınlaşan kalp kasının bazen kalbin vücuda kan pompalamasına engel oluşturduğunu ve öncesinde hiçbir belirti vermeden ölümcül ritm bozukluklarına yol açabildiğini vurgulayan Güzeltaş, şöyle devam etti:
"Çocuklarda ani kardiyak ölümlerin bir diğer nedeni de ritm bozukluklarıdır. Ritm bozuklukları genel anlamda ikiye ayrılabilir. Bunlardan daha sık görüleni kalbin normalden çok daha hızlı atmasıyla karakterize olan 'taşiaritmi'lerdir. İkinci türde kalpte normal ileti yollarındaki doğuştan olan veya kalp ameliyatına bağlı hasarla gelişen kalbin normalden yavaş çalışması ile karakterize 'bradiaritmi'lerdir. Bu ritm bozuklukları kalbin vücut için yeterli kan pompalamasını bozarak bayılmalara yol açabilir. Bazı olgulara bu nedenle kalp pili takılması gerekebilir. Bunların dışında, doğuştan kalbin elektriksel olarak kasılmasını sağlayan iyon kanallarında sorunlar olabilir ki bunlar genellikle ölümcül olabilen ritm bozukluklarına yol açabilir. Bu hastalıkların tanısında ilaç verilerek çarpıntının gösterilmesi, koşu testi ve genetik çalışma gerekebilir. Tedavide ilaç ve bazı hastalarda da kalbe şok veren cihazların (ICD) takılması gerekebilir."
Güzeltaş, çocukta, kalp delikleri, kapak darlıkları gibi durumlara bağlı olarak da ani ölümlerin görülebileceğini dile getirerek, "Tanı almamış, gecikmiş doğumsal kalp hastalıklarında da ani kardiyak ölüm görülebilmektedir. Yine erişkinlerde koroner arter hastalığına bağlı görülen kalp krizi vakalarına benzer şekilde çocuklarda da kalbi besleyen koroner arterlerin çıkış ve seyir anormalliklerinde de nadiren ani ölüm görülebilir. Özellikle ailesinde 35 yaş altında ani ölüm görülen, bayılma ve çarpıntı gibi şikayetleri olan çocuklar, ailesinde genetik olarak kalp hastalığı bulunan bireyler ve bunların çocukları mutlaka çocuk kardiyoloji hekimi tarafından değerlendirilmelidir." ifadelerini kullandı.