Şehir hayatının yoğun iş temposu içinde çalışanların sık sık şikayet ettiği halsizlik modern yaşamın en dikkat çeken hastalıklarından biri. Peki, neden halsizlik yaşarız? İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Elem Ayça Kaya halsizlikle ilgili merak edilenleri AjansHaber’e anlattı.
- HALSİZLİK NEDİR VE BELİRTİLERİ NELERDİR?
Halsizlik gün içinde kişinin kendini yorgun hissetmesi, bir şey yapmak için kendinde enerji bulamaması durumlarıdır. Bunun metabolik olarak birçok nedeni olabilir. En sık gördüğümüz kansızlık nedeni demir eksikliğine bağlı kansızlıktır.
Halsizliğin diğer bir nedeni tiroit bezlerinin az çalışmasıdır. Tiroit bezi vücudun orkestra şefidir. İyot eksikliği ve guatr durumlarında tiroit bezlerinde az çalışma ortaya çıkabilir. B da gün içinde kişinin enerjisinde halsizlik, yorgunluk şeklinde gösterir. Bununla birlikte kilo alma olur. Saç ve kaşlarda dökülme, adet kanamalarının uzaması ortaya çıkar. Kan yağları yükselir. Tansiyon ortaya çıkar. Metabolizma yavaşlar. Kalp damar hastalıklarında problem yaratabilir.
Mevsim geçişleri de halsizlik ve yorgunluk yapabilir. Mevsim geçişlerinde günlerin kısalması, gecelerin uzaması, güneşten vücudumuza salgılattığı hormonları azaltabilir.
B12, folik asit gibi vitamin eksiklikleri de yorgunluğu beraberinde getirir. Özellikle yaşlanmayla birlikte midede ki intensif salgısıyla birlikte B12’nin vücuttan atılımı sağlayan bir maddedir. B12 eksikliği de halsizlik, yorgunluk, el ve ayaklarda uyuşma, konsantrasyon bozuğu v. e unutkanlıklar olarak da ortaya çıkar. Folik asit eksikliğinde de bu tür yakınmalar görebiliriz. Folik asit vücudumuza yeşil sebzelerden giren bir maddedir. Birçok insanda yeşil sebzeyi yeteri kadar tüketmiyor. Bu da halsizlik ve yorgunluk yapabilir.
Güneşten aldığımız D vitamini eksikliği de halsizlik ve yorgunluk yapabiliyor. Çünkü hepimiz kapalı ortamlarda yaşıyoruz. Güneşe yeteri kadar çıkmıyoruz, çıktığımızda da yüksek koruma faktörlü kremler kullanıyoruz. Saat 11 ile saat 15 arasında güneşten çok yoğun D vitamini gelir. Eğer o saatlerde dışarı çıkamazsak özelliklede kış aylarında D vitamini eksikliği ortaya çıkar. Bununla birlikte kaslarda, eklemlerde, kemiklerde ağrı yapar ve beraberinde halsizlik ortaya çıkabilir.
Sıkıntı ve depresyon durumlarında da bireyler kendilerini halsiz ve yorgun hissedebilir. Eğer kişide metabolik bir sorun yoksa halsizlik ve yorgunluk psikolojik olabilir mi diye de incelemek gerekir.
ERKEK VE KADIN ARASINDA HALSİZLİK FARKLILIK GÖSTERİYOR MU?
Özellikle kadınların her ay regl dönemiyle birlikte kaybettikleri kan nedeniyle vücutlarında kan eksilmesi olur. Bu kan yerine koyulmazsa bir müddet sonra vücudunda kansızlık ortaya çıkar. Kansızlık olduğu zamanda dokular yeterince oksijenlenmediği için bu genel yorgunluk, halsizlik, saç dökülmesi, tırnak kırılması, konsantrasyon bozulması, dikkat eksikliği gibi nedenlere yol açabilir. Erkeklerde halsizlik, eğer demir eksikliğine bağlı oluyorsa bunun altında yatan mutlaka bir hastalık vardır. Bir erkek kansızlık yaşıyorsa bunun altında mutlaka bir neden vardır ve mutlaka doktorlar tarafından araştırma yapılması gerekir. Kadınların bu dönemlerinde ciddi bir kan problemi varsa demir depolarının yerine konması için medikal tedavilerinin tamamlanması gerekir. Bunun yanında demir açısından zengin kırmızı et, kuru bakliyat, yumurta, ceviz ve pekmez gibi yiyecekler tüketilmelidir.
NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURMALIYIZ?
Gün içinde yoğun bir şekilde halsizlik, yorgunluk, unutkanlık, konsantrasyon olmakta güçlük çekiyorsanız mutlaka hekime başvurmakta yarar var. Zaten 30 yaşından sonra herkesin bir check-up yaptırmasını tavsiye ederim. 15 yaşına kadar hayatında bir kez check-up yaptırmak gerekir. 15 yaşında eğer bütün testleri normalse, test 5 yıl sonra 20 yaşında bir kez daha tekrarlamak gerekir. 30 yaşından sonrada en az 2 yılda bir, eğer bir problem varsa yılda bir check-uplarını yapmak gerekir.
HALSİZLİKTEN KURTULMAK İÇİN NELER YAPMALIYIZ?
Halsizlik dönemlerinde kahve içmek kişiye kendini daha iyi hissettirebilir. Kahve kafein içerdiği için sinir sistemini aktivite eder ve halsizliğe iyi gelir. Özellikle kahveyi sütle tercih etmekte fayda var. Süt karbonhidrat ve yağ açısından dengeli bir besindir ve kişiyi daha uzun süre tok tutar. Hatta kahveli tarçınlı bir süt tatlı ihtiyacını azaltabilir. Yanına iki tane kuru meyve tüketilebilir. Hatta kuru meyveler kakao ile hafif haşlanıp kakao ile birleştirilebilir. Kakao endorfin üretir. Kişi kendini daha iyi hisseder. Haftada 3 gün balık yemeye dikkat edilmelidir.