Türkiye'de, kanser türleri bölgelere göre değişkenlik gösteriyor.
İzmir Halk Sağlığı Kanser Şube Müdürü Doç. Dr. Sultan Eser, Türkiye'nin bazı bölgelerindeki kanser türlerinin değişkenlik gösterdiğini, sigara bağımlılığının yüksek olduğu İzmir'de akciğer kanserine, tuzlanmış ya da tütsülenmiş balık tüketiminin çok olduğu Trabzon'da mide kanserlerine sıklıkla rastlandığını açıkladı.
Doç. Dr. Eser, 1992'de İzmir'de Kanser Kayıt Merkezi'nin veri toplamaya başladığını, kanser ve sebepleri konusunda örnek çalışmalara imza attığını, ardından Türkiye'nin diğer illerinde de kayıt merkezleri kurulduğunu belirtti.
İzmir, Eskişehir, Erzurum, Bursa, Edirne, Antalya, Trabzon ve Samsun'daki kayıt merkezlerinde elde edilen verilerin bölgelere göre kanser çeşitliliği hakkında fikir verebileceğini anlatan Doç. Dr. Eser, merkezlerde üniversite ve hastanelerin işbirliği ile verilerin toplandığını dile getirdi.
İzmir ve diğer büyük şehirlerde akciğer kanserine yakalanma sıklığının daha yüksek olduğuna işaret eden Doç. Dr. Sultan Eser, 'Tütün üretiminin de yapıldığı İzmir'de sigara bağımlılığı daha yüksek. Yaptığımız araştırmaya göre, İzmir'deki akciğer kanserinin yüzde 93'ü sigaradan kaynaklanıyor. Erkeklerde akciğer kanseri oranı yüz binde 90 iken kadınlarda yüz binde 12, çünkü kadınlar daha az sigara içiyor' dedi.
Mesane ve gırtlak kanserinin de İzmir'de diğer şehirlere oranla daha fazla olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Sultan Eser, bu kanser türlerine de büyük oranda sigaranın neden olduğunu anlattı.
Erzurum ve Trabzon'da Mide Kanseri Yüksek
Mide kanserine Erzurum ve Trabzon'da diğer illere göre sıkça rastlandığını ifade eden Sultan Eser, aynı bölgede yemek borusu kanserinin de fazla olduğunu dile getirdi.
Kanser türlerinin nedenlerine ilişkin araştırmalar yapıldığını, ancak henüz çok net bilgilere ulaşamadıklarını söyleyen Doç. Dr. Eser, şöyle devam etti:
'Çok sıcak şeyler içmek, tuzlu yemekler, özellikle tuzlu saklanmış etleri tüketmek ile mide kanserinin yakın ilişkisi olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca, Antalya ve çevresindeki bölgede de akciğer kanserine yakalanma sıklığı çok yüksek değil, çünkü Akdeniz'in kırsal bölgesinde sigara kullanımı düşük.
İç Anadolu Bölgesi'nde ise zaman zaman akciğer zarı kanserine daha sık rastlandığını görüyoruz. Bunun nedenini de Eskişehir civarındaki toprakta eriyonit bulunmasına bağlıyoruz. Samsun ve civarında çok belirgin bir kanser türüne rastlamıyoruz. Erzurum'da akciğer kanserine kadınlarda daha sık rastlıyoruz. Bunun da bacasız evlerdeki hava kirliliğinden, zaman zaman tezek yakılarak yemek pişirilmesinden kaynaklandığını düşünüyoruz.'
Tütün yasağı nedeniyle gelecek 10 yıl içinde akciğer kanseri sıklığında düşüş yaşanacağına inandığını dile getiren Doç. Dr. Sultan Eser, Türkiye'nin tüm bölgelerinde artış yaşanan kanser türünün meme kanseri olduğunu ifade etti.
Batılı yaşam tarzı, bebek emzirme süresinin azalması gibi etkenlerle meme kanserine yakalanma oranında artış yaşandığını dile getiren Eser, teknolojinin gelişmesi ile tiroit ve prostat kanserinin teşhisinde artış olduğunu söyledi.
Sayılarla Türkiye'deki Kanser Oranları
Doç. Dr. Sultan Eser'in kanser konusunda uluslararası bilim dergilerinde yayımlanan araştırmasına göre, Türkiye'de her yıl 82 bin 481 erkek ve 55 bin 767 kadının kansere yakalanıyor.
Akciğer kanserine erkeklerde yakalanma sıklığı İzmir'de yüz binde 85'in üstünde iken, Eskişehir'de 58.5, Erzurum'da 48.2, Bursa'da 62.1, Edirne'de 75, Antalya'da 49.7, Trabzon'da 51.8, Samsun'da 59.4 olarak saptandı.
Kadınlarda akciğer kanserine yakalanma sıklığı ise İzmir'de yüz binde 9.2, Eskişehir'de 8.7, Erzurum'da 10.6, Bursa'da 6.1, Edirne'de 3.4, Antalya'da 8.3, Trabzon'da 4.2, Samsun'da 7.3 olarak belirlendi.
Erkeklerde mide kanseri oranı İzmir'de yüz binde 12.8, Eskişehir'de 0, Erzurum'da 30.5, Bursa'da 14.1, Edirne'de 12, Antalya'da 11.7, Trabzon'da 22, Samsun'da ise 14.7 kaydedildi.
Kadınlarda mide kanserine yakalanma oranı İzmir'de yüz binde 6.7, Eskişehir'de 6.6, Erzurum'da 18, Bursa'da 6, Edirne'de 4.5, Antalya'da 5.3, Trabzon'da 13.9 ve Samsun'da 7.6 olarak açıklandı.