Karadeniz Bölgesi'nde ilk kez Fatih Devlet Hastanesi'nde başlanılan bu uygulamada kişilerin spora katılım öncesi rutin sağlık muayenesinin yanı sıra sportif penformans ölçümlerinin de değerlendirildiği belirtildi.
Türkiye'de son yıllarda yaygınlaşmaya başlayan spor hekimliği Fatih Devlet Hastanesi'nde ilk kez hizmete girererken burada kişilerin spora katılım öncesi rutin sağlık muayenesinin yanı sıra sportif penformans ölçümlerinin de değerlendirildiği belirtildi.
Konuyla ilgili bilgi veren Spor Hekimi Uzmanı Dr. Hakan Bozdoğan, gerek spora yeni başlayacak çocukların, gerekse yarışma sporu yapan bireylerin ya da sağlığı koruma ve geliştirme amaçlı rekreasyonel etkinliklerde bulunanların sağlık durumlarıyla ilişkili olarak tedavi, sportif rehabilitasyon, beslenme, doping, ölçme ve değerlendirme, araştırma ve eğitim konularında çalışmalar yaptıklarını belirtti.
Dr. Bozdoğan, "Ülkemizde spor hekimliğinin geçmişi eski olmasına karşın son yıllarda yaygınlaşmaya ve bilinmeye başlanmıştır.
Uluslararası Spor Hekimliği Federasyonu'nun(FIMS) tanımına göre egzersiz, antrenman ve sporun -ayrıca hareket eksikliğinin- sağlıklı ve hastalıklı bireyler üzerindeki etkilerini inceleyen teşhis, önlem, tedavi ve rehabilitasyon konularında her yaştaki ve cinsteki bireylere yardımcı olacak çalışmalar üreten, teorik ve uygulamalı bir tıp dalıdır.
Bu uygulamalar çerçevesinde sporhekimliği uzmanı gerek spora yeni başlayacak çocukların, gerekse yarışma sporu yapan bireylerin ya da sağlığı koruma ve geliştirme amaçlı rekreasyonel etkinliklerde bulunanların sağlık durumlarıyla ilişkili olarak tedavi, sportif rehabilitasyon, beslenme, doping, ölçme ve değerlendirme, araştırma ve eğitim konularında çalışmalar yapar"
Spor Hekimliği uzmanlarının temel görevlerini 7 madde halinde sıralayan Dr. Bozdoğan, "1- Spora katılım öncesi kişilerin rutin sağlık muayenelerin yapılması. Son yıllarda her yaş grubundan yarışmalı-yarışmasız, amatör-profesyonel düzeyde spora ilgi her geçen gün artmaktadır. Bu durum birey ve toplum açısından olumlu bir gelişme olmasına rağmen spora katılacak kişilerin ya da sporcuların rutin sağlık kontrollerinin yapılmaması veya özen gösterilmemesi sporda ani ölüme kadar giden trajik sağlık
sorunlarının gözden kaçmasına neden olmaktadır. Spor hekimliği uzmanı aldıkları eğitim dolayısıyla yapacakları detaylı tıbbi sorgulama, fizik muayene ve bazı tetkiklerle ile bu sağlık sorunlarını tespit edebilmektedirler. Bundan dolayı özellikle spora yeni başlayacak kişilerin ve sporcuların rutin sağlık kontrolleri mümkün olduğunca spor hekimliği uzmanı gözetiminde yapılması önem arz etmektedir.
2- Sportif yaralanmaların önlenmesi, tanısı tedavisi ve rehabilitasyonu. Amatör ya da profesyonel sporcularda, performans sanatçılarında (bale, dans, müzisyen vb), özel gruplarda (çocuk, veteran, engelli vb.) yaralanan bir sporcu biyolojik, fizyolojik, psikolojik olarak gerileyeceğinden yaralanmanın önlenmesi çok önemlidir. Günümüzde sporun bir ekonomik sektör hem yaralanan sporcunun hem de bağlı bulunduğu kurumun ekonomik kaybı da göz önünde bulundurulduğunda yaralanmanın önlenmesinin önemi daha da artmaktadır. Yaralanan sporcunun ise olabildiği kadar hızlı bir şekilde tanısının konulup tedavisi ve gerekiyorsa sportif rehabilitasyonu planlanması yapılarak, sporcunun iyileşmesiyle birlikte spora dönüş çalışmalarından sonra spora dönüşü sağlanmalıdır. Spor hekimliği uzmanı sportif yaralanmayı önleyici tedbirler, yaralanma sonrası tanı tedavi ve rehabilitasyonu konularında uzmanlaşmıştır.
3- Sportif performans ölçümlerin yapılması değerlendirilmesi. Sporcuların performans parametrelerin (aerobik kapasite, anaerobik güç, kas gücü, kuvvette devamlılık, esneklik, sürat ve çabukluk vb) laboratuar ve saha şartlarında ölçümü yapılarak uygun antrenman programlarının düzenlenmesi spor hekimliği uzmanının diğer önemli görevleri arasındadır. Performans ölçme-değerlendirme Spor Hekimliği Uzmanı'nı spesifikleştiren alanlardandır.
4- Sporcu beslenmesi konusunda destek vermek. 5- Dopingle mücadele etmek. Bazı sporcular performanslarını arttırmak amacıyla ciddi sağlık sorunlarına neden olacağını bilerek veya bilmeden doping amaçlı maddeler kullanmaktadırlar. Bu konuda sporcuları bilgilendirmek, dopingle mücadele etmek spor hekimliği uzmanlarınca yapılmaktadır.
6- Zayıflama (obezite önleme) ve sağlıklı yaşam programları yapmak. Teknolojik gelişmeler ve kentsel yaşam gibi başlıca nedenlerle hem hareketsizlik hem de düzensiz beslenme sonucunda toplumda obezite oranı artmaktadır. Spor hekimliği bu kapsamda altta başka bir sağlık sorunu olmayan hareketsizliğe ve aşırı beslenmeye bağlı gelişen obezite ile mücadele kapsamında egzersiz reçetesi düzenlemektedir. Ayrıca obez olmayan fakat daha zinde (fitness) olmak isteyen bireylere de egzersiz reçetesi vermektedir.
7- Kronik hastalıklarda egzersiz reçetesi düzenlemek. Tedavisinde egzersizin yararlı olduğu diabet, astım, hipertansiyon, değişik psikiyatrik sorunlar (depresyon, uyku sorunları..) gibi hastalıklarda egzersiz reçetelerinin hazırlanması ve takibini yapmaktadır" dedi.