Antalya'da mahkemenin ilan edilen fiyatın altında ekmek satan fırının haksız rekabet oluşturduğuna hükmetmesinin ardından başlayan tartışma devam ediyor. 75 kuruştan ekmek satmaya devam eden fırınlara vatandaşlar, yoğun talep gösteriyor. Davalı fırın ise alınan kararı yargıtaya taşıdı.
Antalya'da, 2015 yılında, 250 gram ekmeğin 1 TL'den satılması yönünde alınan karara Muratpaşa ilçesinde bir fırın uymayarak ekmeği 70 ve 75 kuruştan sattı. Antalya Ekmek Üreticileri Derneği, fırının fiyat tarifesine uymadığını, maliyetin altında satış yaparak diğer fırın ve marketlere zarar verdiğini savunarak dava açtı. 2016 yılında başlayan davada yerel mahkeme 250 gramlık ekmeğin maliyetinin 87 kuruş olduğunu, fırının bu fiyatın altında satış yaparak haksız rekabet oluşturduğuna yönelik hüküm verdi. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi'ne taşınan davada üst mahkeme, ilk mahkemenin verdiği karara uyarak, ucuz ekmek satan fırının haksız rekabete neden olduğunu kaydetti. Mahkeme, haksız rekabetin men edilmesine yönelik kararını açıkladı.
FIRIN EL DEĞİŞTİRDİ
Mahkemenin kararı Antalya'da fırıncılar arasında tartışma yarattı. Antalya'da, 5 yıl önce tavsiye edilen fiyatın altında ekmek satıldığı için haksız rekabet oluşturduğuna hükmedilen fırının şimdiki sahibi Yusuf Tekin, fırını yaklaşık 1 yıl önce 6 Mart'ta devraldıklarını kaydetti. Ruhsat değişmediği için işletmeyi eski ismiyle çalıştırdıklarını belirten Tekin, ilan edilen fiyattan ekmeği sattıklarını belirterek, "Şu anda taş fırın ekmeğinin maliyeti 95 kuruş. Sağlıklı koşullarda üretilen bir taş fırın ekmeğinin maliyeti. Biz rayiç olarak bakkallara dağıttığımız ekmeklerimizi 1 liradan veriyoruz. 95 kuruşun altında olanlar özellikle Kepez bölgesinde, 75 kuruşa büyük firmaların yaptığı rekabet. Bizim tarzımızda butik çalışan bir yer 100 çuval alıyorsa onlar 200 çuval alarak unu daha az fiyata getiriyor ve böyle haksız bir rekabet oluşuyor. Biz sağlıklı koşullarda 95 kuruşa ekmeğimizi mal ediyoruz. Tezgah satış fiyatımız 1 lira 25 kuruştur. Olması gereken fiyat budur. Ne halkımıza ne de kendimize zarar veriyoruz. Herkesin ortak çıkarları doğrultusunda hareket ediyoruz" diye konuştu.
'EKMEKTEN DEĞİL, DİĞER MAMÜLLERDEN KAR SAĞLIYORUZ'
Kepez ilçesinde 75 kuruşa ekmek satan başka bir fırının işletme müdürü Nihat Bayır, günlük 6 bin etmek sattıklarını söyledi. Bir market grubuna satışlarının olmadığını dile getiren Bayır, ekmeği tezgahta direkt halka ulaştırdıklarını aktardı. Ekmeğin yanında tatlı ve pasta çeşitleri de olduğunu kaydeden Bayır, bu ürünlerden kar el ettikleri için ekmeği bu fiyata sattıklarına belirterek şöyle konuştu:
“Maliyetinde ekmek satıyoruz, karımız yok. Sadece ekmek yapan bir fırın olsak bu fiyatlara satmamızın imkanı yok. Ekmeğin bize maliyeti zaten 75 kuruş. Diğer ürünleri satabilmek için ekmeği bu fiyattan veriyoruz, ticari bir yöntem. Bazı fırınlar fiyatları bozduğu için bu fiyata satmak zorunda kalıyoruz. Herkes aynı fiyattan satarsa biz de o fiyata satarız. Temel gıda olduğu için insanlar 10 kuruş bile ucuz olsa, ekmeği ucuz satan yerden tercih ediyor. Biz ekmekten değil, diğer ürünlerden kar elde ediyoruz. Bu arada ekmeğin kalitesini düşürmüyoruz. İmalathanemiz herkese açık, haftalık ve aylık denetime tabi tutuluyoruz. Sağlıktan ödün vermiyoruz, ürettiğimiz ekmeğin aynısını biz de evimize götürüyoruz."
VATANDAŞLAR: EKONOMİMİZ UCUZ EKMEK GEREKTİRİYOR
Kepez ilçesinde 75 kuruşa ekmek satan fırından alışveriş yapan İsa Akkuzu, "Burada ekmeğin kalitesi de iyi, fiyatı da iyi. Ucuza aldığımız ekmek daha uzun süre yumuşak kalıyor. Mahkemenin verdiği kararı doğru bulmuyorum. 3,5 yıldır aldığım ucuz ekmekte hiç sıkıntı hiç yaşamadık" dedi.
Fırın müşterisi Halil Erkuş da, "Sıhhi ve temiz ekmek üretiliyor. Ekmekleri lezzetli. Ekonomi zor para yok, asgari ücretli bir emekliyim. Bu yüzden 5 kuruşun hesabını yapmak zorundayım. Birileri rekabete girip fiyat indiriyorsa, onu takdir etmek gerekiyor. 75 kuruştan kurtarıyor ki fırın bu fiyattan verebiliyor. Haksız rekabete işletme ne kadar dayanabilir ki? Kararı verenler bir de gelip vatandaşın gözüyle baksın" diye konuştu.
Fırında her zaman sıcak ve taze ekmek bulunduğunu kaydeden Şahver Hindioğlu ise, "Daha kaliteli ve taze bulduğumuz için burayı tercih ediyoruz. Sürekli sıcak ekmek var, uygun fiyatlı ve taze ekmek. Vatandaşın ekonomik durumu belli. Nerede uygun fiyatlı bulursa ekmeği oradan alır" dedi.
'3 KİLOMETRE ÖTEDEN GELİP UCUZ EKMEĞİ ALIYORUZ'
Fiyatı uygun ekmeği tercih edenlerden Cebrail Lakak, "Hem fiyatı uygun, hem de hijyen açısından iyi. 3 kilometre öteden gelip ekmek alıyoruz. Serbest piyasa ekonomisi var, isteyen istediği fiyattan satabilir. Mahkemenin bu yöndeki kararının doğru olmadığını düşünüyorum" şeklinde konuştu.
Ailecek günde 30 ekmek tükettiklerini kaydeden Süleyman Aksu ise, "Kalabalık bir aileyiz, günde 30 ekmek alıyoruz. 50 kuruş indirimle aldığımız ekmekte büyük rakam ortaya çıkıyor. Asgari ücretle geçinen bizler için bu paralar çok ciddi. İşin maddiyatını düşünmek zorundayız. Sağlıklı ekmek alıyoruz. İlçemiz kalabalık ailelerden oluşuyor. Kalabalık aileler için bu fiyatlar önemli" dedi.
AVUKAT: KARAR YARGITAYA TAŞINDI
Antalya Ekmek Üreticileri Derneği'nin avukatı Şerife Sultan Alp, 2016 yılında haksız rekabete karşı dava açtıklarını hatırlattı. Yerel mahkemenin haksız rekabet hükmünü istinaf mahkemesinin onayladığını belirten Alp, “Davalı taraf haklı olarak kararı Yargıtay’a taşıdı. Karar kesinleşmediği için şu anda herhangi bir yaptırım olmuyor. Amacımız tazminat davası açıp fırıncının üstüne gitmek değil. Yargıtay kararına göre hareket edeceğiz. Yargıtay kararı emsal teşkil edecek. Haberin çıkmasının ardından birçok fırıncı odası bana ulaşmaya çalıştı. Dava sürecinde ucuza ekmek satanların 1-2 yıl içinde devretmek zorunda kaldığını gördüm. Ucuz satanın uzun vadede kazanmadığını görüyoruz" diye konuştu.