Turhal Şeker Fabrikasının 85’inci Kampanya Dönemi Açılışına Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanı sıra, Tokat Valisi Ömer Toraman, AK Parti Tokat milletvekilleri Yusuf Beyazıt, Mustafa Arslan, Kayseri Milletvekili İsmail Tamer, Turhal Kaymakamı A.Süheyl Üçer, Tokat Belediye Başkanı Eyüp Eroğlu, Turhal Belediye Başkanı Yılmaz Bekler, AK Parti Tokat İl Başkanı Metin Polat, Özelleştirme Dairesi Başkanı Ahmet Aksu, Tokat İl ve İlçe Protokolü, Kayseri Şeker Fabrikası Yönetim Kurulu üyeleri, Kayseri Pancar Kooperatifi Yönetim ve denetim Kurulu üyeleri, STK temsilcileri, çalışanlar ve çiftçiler katıldı.
“Çiftçimiz son teknolojiyi kullanıyor”
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, açılış konuşmasında, “Hiç şüphesiz ki geleceğin en parlak sektörü tarım olacak. Artık dünyayı doyuran, lider ülke olacak. Bunun yolu da tarımla teknolojiyi buluşturmaktan geçiyor. Daha düne kadar tarlasını sabanla süren çiftçimiz, bugün en son teknolojiyi kullanıyor ve kazancına kazanç katıyor. Artık tarlasında otonom traktör, drone ve sensör kullanan çiftçimiz var. Bu durum bizler için gurur vericidir” dedi.
“Şeker ülkemizin stratejik ürünü”
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli konuşmasını şöyle sürdürdü;
“1934 yılında, yani 85 yıl önce temelleri atılan Turhal Şeker Fabrikası, sadece sıradan bir bina ya da yapı değildir. Bizde, şeker fabrikalarının bir hikâyesi vardır. Gazi Mustafa Kemal’in, ‘Her fabrika bir kaledir’ sözüyle başlayan ve ardından, şeker fabrikalarının kurulması ile devam eden, Rahmetli Adnan Menderes’ten sonra; Uşak, Afyon, Burdur, Kütahya ile devam eden bir hikâyedir, şeker üretiminin hikâyesi. Turhal Şeker Fabrikası, Cumhuriyet Döneminde kurulan, ilk 4 şeker fabrikasından biridir. Şeker pancarının bereketi; birçok insanımızın, çiftçimizin, köylümüzün hayatını, hayat hikayesini değiştirdi. Turhal Şeker Fabrikasının kurulmasıyla beraber, Turhal’a hastane, okul, yol ve içme suyu hizmetleri de gelmiştir. Civardaki bataklıklar kurutularak, buradaki topraklar ıslah edilmiştir. Turhal’daki bu Şeker Fabrikası, aslına bakarsanız, Turhal için hayat olmuş, Turhal için can suyu olmuş. Evet, bugün; çiftçimizin sahibi olduğu bu fabrikada, çiftçimizin ürettiği pancar işlenerek, halkımıza sunuluyor. Bu fabrika, başta Turhal’a, Tokat’a, Bölgesine ve ülke ekonomimize, büyük katkılar sunuyor. Bu fabrika ile sadece işçilerimiz ve pancar üreticilerimiz kazanmıyor. Aynı zamanda, başta hayvancılık, nakliye, enerji ve maya gibi birçok sektöre de girdi ve gelir sağlanıyor. Şeker, ülkemiz için milli ve stratejik bir üründür. Daha önceden, bu konuda, kamu oyunda yapılan spekülatif haberler gerçeği yansıtmamaktadır. Tarım ve Orman Bakanınız olarak, özellikle altını çizerek ifade ediyorum: Halkımızın ihtiyaç duyduğu şekerin tamamı yurtiçinde üretilmektedir. Ülke olarak, şeker üretiminde çok önemli bir mesafe kaydettik. Hatta, Suriye ve Irak’a şeker ihraç ediyoruz.Tokat Niksar’da, bir çiftçi ailesinin çocuğu olan Ali isminde ve şuan 60’lı yaşlarında olan bir dostum, bana şu anısını anlatmıştı: “Bir paket küçük çay ve 1 kg şekerle eve geldiğimde, beş kız kardeşimin tamamı, zengin olduk diye evden çıkıp, bağırarak beni karşıladılar.
İlçe merkezinde, beş gün çıraklık yapıp kazandığım paranın tamamıyla, bu iki şeyi alabilmiştim.” Bu ülke 1970’lerde, böyle bir manzarayla karşı karşıyaydı. Şeker kuyruklarını hala dün gibi hatırlıyoruz. Bakınız, Nereden, Nereye gelmişiz. 2002 yılında, 16,5 Milyon Ton olan pancar üretimimiz, 2017 yılında, 28 artış ile 21 Milyon Tonun üzerine çıkmıştır. Aynı dönemde uyguladığımız başarılı politikalar ile birim alandan elde edilen pancar verimi, 50 oranında artmıştır.”
2018 yılında şeker kotalarının Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından belirlendiğini hatırlatan Pakdemirli, “Bu dönemde, nişasta bazlı şeker kotaları, yarı yarıya azaltılmıştı. Daha önce, toplam şeker içerisinde 10 olarak uygulanan Nişasta Bazlı Şeker kotası, 5’e çekilmiş ve oluşan kota farkı, pancara tahsis edilmişti. 2018/2019 pazarlama yılına ilişkin şeker kotaları, 2 Milyon 700 Bin Ton olarak belirlenmiştir. Bu miktarın, 2 Milyon 565 Bin Tonu, pancar şekerine tahsis edilmiştir. Böylece, halkımızın tükettiği şekerin tamamı, yerli üretimle ve bu üretimin 95’i de pancar şekeri ile karşılanmaktadır. Şeker sektörünün sevk ve idaresi Bakanlığımızdadır. Pancar Çiftçimiz ve Şeker Fabrikalarımız, Toprakla su gibi, birbirinin ayrılmaz parçalarıdır. Bugün, böylesi bir yapının, bir kooperatif çatısı altında oluşturulması ise, toplumun tüm kesimine güven vermektedir."
Kayseri pancar Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay ise Turhal Şeker Fabrikasını aldıkları Haziran ayından bu yana yapılanları şöyle sıraladı:
“Pancar Analiz Laboratuvarına otomasyon sistemi kurularak, operatör müdahalelerine gerek kalmaksızın pancar numunesi alacak hale getirildi. Tek eksen çalışan numune alma sistemi üç eksenli olarak kuruldu.
-Pancar giriş kapası ile pancar tartım kantarları arasına 7500 m kare beton atıldı. Pres-filtre toprak atım sahası olarak kullanılan 20.000 mt karelik alanda 70.000 mt küp (110.000 ton) toprak saha dışına taşındı.Bu taşıma işlemini kamyonlar yaklaşık 5000 seferde yapabildi. Bu saha düzeltildi ve kamyon, tır ve traktörler için 250 araçlık park sahası haline getirildi. Böylece araçların yol üzerinde park etmelerinin önüne geçilmiş oluyor ve olası kazalarda inşallah önlenmiş olacak. Çalışanların barınmalarını sağlamak için 92 kişilik misafirhane ile tüm çalışanların kullandığı yemekhane, çalışana verdiğimiz değerin bir ifadesi olarak baştan aşağı yenilendi. Küspe peronlarının bütün yolları yenilendi. Şeker ambarı, malzeme ambarı ve diğer ambarların çatı tadilatları yapıldı. Meydan sahasının içi asfaltlandı. Fabrika bünyesinde ki trafo ve kesicilerin bakımı yapıldı.Yüksek gerilim kabloların tamamı yenilendi. Otomatik pancar boşaltma makinaları, küspe preseleri vb. hepsinin bakım onarımı yapıldı. Çamlıbel bölgesine fire tespit laboratuvarı, 2 adet pancar tartım kantarı, kantar binası ve 400 kilovatlık trafo tesisi kuruldu.Çiftçilerimizin ihtiyaçlarını karşılamak için 2 kere avans ödemesi yapıldı. Türk Şeker tarafından temin edilen gübre tohum vb. maddelerin bedelleride dâhil 40 milyon TL ye yakın ödeme yapıldı. Bu güne kadar Turhal Şeker için yapılan ödemeler 170 Milyonu peşinat bedeli olmak üzere toplam 230 Milyon TL olmuştur.
Sayın Bakanım,Personel ve çiftçi konusunda vereceğim rakamlar, bu fabrikanın Turhal ve topyekûn bu bölge için ne kadar önemli olduğunu daha açık anlatacaktır. Kayseri ve Boğazlıyan fabrikalarımızdan tayinle gelen yöneticiler dâhil 154 kişi yanında bu bölgeden 190 kişi sözleşmeli, 39 kişi önceden alınan taşeron işçisi, 566 belirli süreli işçi olmak üzere toplam 949 kişi şuan çalışmaktadır. Dış kantarlarda alınacaklarla birlikte bu sayı 1100 kişiye ulaşacaktır.
Turhal Şeker Fabrikası bu kampanya döneminde Tokat, Sivas, Amasya olmak üzere 3 il,13 ilçe,191 köyde 5 bin 718 çiftçi ile sözleşme yapmıştır. Sözleşme 800 bin ton pancar üretimi olarak yapılmıştır. Ancak tespitlerimize göre 650 bin ton civarında bir üretim olabilecektir. Fabrikada normal şartlarda 100 bin ton şeker, 30 bin ton melas, 180 bin tonda yaş küspe üretimi beklenmektedir.”
Turhal Şeker Fabrikasında ödemeler erken yapılacak
Kayseri ve Boğazlıyan fabrikalarındaki başarının Turhal’da da yaşanacağını kaydeden Akay, “Bu bölgedeki çiftçilerimizin 16 polar pancarını 240 TL/ton dan alacağız. Bildiğiniz gibi Türk şekerinin fiyatını 235 TL/Ton dur. 240’ye TL ilaveten randevulu sistemine uyarak pancarını fabrikaya teslim eden çiftçilerimize 7.5 TL/ Ton prim uygulanacaktır. Çiftçilerimizin hakkı olan küspe bedelinden çiftçilerimize azami şekilde faydalandırmak için küspe satışları fire ve masraf payları düştükten sonra bedeli çiftçilerimize ödenecektir.İlk ödeme 10 Ekim tarihinde 60 TL/ton üzerinden yapılacaktır. Fazlası kesin hesaplamalar yapıldıktan sonra gerçekleştirilecektir. Kayseri ve Boğazlıyan da biz pancar bedelini Aralık ayının son haftasında yapıyoruz. Bu seneye özgü olarak Turhal’dan pancar bedeli 15 Ocak tarihine kadar ödenecektir. Böylece geçen seneye göre 1 buçuk -2 ay erken ödeme söz konusu olacak” ifadelerini kullandı.