Başbakan Ahmet Davutoğlu, 64. hükümet programını Meclis Genel Kurulu'nda açıkladı. Hükümet programı, 156 sayfadan ve 6 başlıktan oluşuyor. Hükümet programı, ekonomi, siyasi, yargı, yeni anayasa, paralel devlet yapılanması gibi birçok reformu içeriyor.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, 64. hükümet programını açıkladı. 6 Başlığın olduğu hükümet programında, Demokratikleşme ve Yeni Anayasa, İnsani Kalkınma ve Nitelikli Toplum, İstikrarlı ve Güçlü Ekonomi, Bilim, Teknoloji ve Yenilikçi Üretim, Yaşanabilir Şehirler ve Sürdürülebilir Çevre başlıkları yer alıyor. Toplam 156 sayfa olan Hükümet Programının giriş bölümünde, insan odaklı siyaset, siyasette diyalog arayışı ve normalleşmenin sağlanmasının amaçlandığı belirtiliyor. Reformların yoğunlaştırılacağı belirtilen hükümet programında, demokratikleşme, adalet, eğitim, kamu yönetimi ve kamu maliyesi alanları reformların yoğunlaştırılacağı başlıklar. İstihdamın artırılmasına dönük adımların atılacağı belirtilen hükümet programında, bütün reformlar ve vaatler projelerin hedefleri 3 ay, 6 ay ve 12 aylık takvimlere bağlandı. İnsan onuru vurgusunun da dikkat çektiği programda, "Eşit vatandaşlık ilkesi çağdaş siyasi meşruiyetin temelidir, bu temel hiçbir gerekçeyle zayıflatılamaz" ifadesine yer verildi. Programda, sivil anayasa vurgusu da dikkat çekti.
Programda milli birlik ve kardeşlik süreci tanımlamasıyla kendine yer buldu. Sürecin, 2005 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Diyarbakır konuşmasıyla başladığı vurgulandı. Süreçte gelinen nokta anlatılıyor ve "Bir yandan terörle mücadele kararlı şekilde devam edecek, diğer yandan da demokratikleşme ve çözüm iradesi sürdürülecek" deniliyor. Akan kan duruncaya ve kamu düzeni tesis edilinceye kadar terörle mücadele, hukuk ve kardeşlik tam anlamıyla tesis edilinceye kadar çözüm iradesinin korunmaya devam edileceğinin belirtildiği hükümet programında, süreçte muhatabın "millet" olduğu vurgusu yapılıyor.
YENİ ANAYASA VE BAŞKANLIK
"Yeni Anayasa" başlığı altında en fazla dikkat çeken konu, "Başkanlık Sistemi'. Başkanlık bölümü, "Mevcut sistemin yetki görev ve sorumluluk paylaşımında muğlaklıklar barındırması siyasal sistemin yeri düzenlenmesini gerekli kılıyor" ifadesiyle başlıyor. Hükümet programında, "Parlamenter sistem ile başkanlık sistemi arasında demokrasiye uyum açısından fark yoktur" ifadesi yer alıyor. Başkanlık sisteminin Türkiye'nin siyasal tecrübesine ve gelenek vizyonuna daha uygun olduğu kanaatinde olunduğu kaydediliyor.
YARGI REFORMU
HSYK'nın yeniden yapılandırılacağı belirtilen hükümet programında, Hakimler Yüksek Kurulu ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun kurulacağı ifadesine yer veriliyor. Yargı mensuplarının mesleki ahlak ve davranış kurallarını uluslararası ölçütlere göre belirleneceğinin altı çizilerek, adalet alanında meslek içi eğitim meslek hayatı boyunca ölçme ve değerlendirmeyi mümkün kılacak bir şekilde düzenleneceği kaydedildi. Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruların yoğunluk göz önünde bulundurulacağı ve yeniden gözden geçirileceği belirtiliyor.
ALEVİ REFORMU
Temel hak ve hürriyetler alanında geçmişte sağlanan kazanımların korunacağının altı çizilen hükümet programında, bireylerin yaşam tarzını güvence altına alan bir yaklaşımın benimsendiğine dikkat çekiliyor.
Bu kapsamda, Alevilere, geleneksel irfan merkezleri ve cemevlerine hukuki statü tanınacağı, irfan merkezleri ve Alevilerin inanç ve kültür temelli talepleri karşılanacağı kaydediliyor. Cemevleri eğitim siteminde bilgilendirme üniversite araştırma merkezleri oluşturma gibi çeşitli konularda Alevi kanaat önderleriyle diyalog içinde adımlar atılacak.
Bu doğrultu da bir reformun yapılacağı bir alan da Romanlar, bu konuda her türlü ayrımcılık zemininin ortadan kaldırılacağı belirtiliyor.
PARALEL DEVLET YAPILANMASI
Türkiye'nin milli iradeye dayalı bir demokratik sistemi inşa etmeye odaklanmışken yeni bir vesayet odağının saldırısına maruz kaldığı belirtilen hükümet programında, milli güvenliği ve meşru demokratik sistemi tehdit eden bu yeni vesayet odağının paralel devlet yapılanması olduğu ve milli iradeden alınan güçle bu yapıların tamamen ortadan kaldırana kadar mücadelenin süreceği belirtildi.
YÖNETİŞİM ALANI
Hükümet programında, merkezi idare ve yerel yönetimler arasındaki ilişkilerin yeniden düzenleneceği ve yasal düzenlemelerin yapılacağı kaydedildi.
YOLSUZLUK-ŞEFFAFLIK KONUSU
Yolsuzlukla mücadeledeki kararlılığın şeffaflık temeline dayanacağı belirtilerek, şeffaflık paketinin süratle hayata geçirileceği, mal bildirimlerinin şeffaf olacağı ve imar uygulama mevzuatının yenileneceği belirtildi.
EĞİTİM ALANI
Hükümet programında, eğitim kalite endeksinin hazırlanacağı, eğitimde fırsat eşitliğinin öncelik olacağı, öğretmen strateji belgesinin hazırlanacağı, öğretmen akademisi sisteminin hayata geçirileceği, eğitim fakültelerinin yeniden yapılandırılacağı, 2016 Şubat ayında 30 bin öğretmenin atanacağı kaydedildi. Sosyal medyanın da etkin olarak kullanılacağı belirtilerek, yüksek öğretim kalite kurulunun oluşturulacağı belirtildi.
SAĞLIK ALANI
Hükümet programında sağlık alanında yapılacaklar arasında, milli aşının üretilmesi, şehir hastanelerinin tamamlanması ve kişiye özel kanser tedavisini öngören onkogen projesinin hayata geçirilmesi yer alıyor.
AİLE VE NÜFUS ALANI
Çocuk ve aile merkezli politikalar oluşturulacağı belirtilen hükümet programında, gençler için çeyiz hesabı uygulaması başlatılacak. Anneler için okul saatleriyle çalışma saatleri uyumlu hale getirilecek. Engelli yaşam merkezleri kurulacak.
Yoksul ailelere internet erişim imkanı sağlanacak. Erken evliliklerin önlenmesi için ailelere eğitim verilecek. Çalışan kadınlara birinci çocukta 2 ay, 2. Çocukta 4, 3. Çocukta 6 ay yarı zamanlı tam ücretli çalışma hakkı verilecek.
Anneler çocuk okula başlayana kadar yarı zamanlı çalışabilecek.
SEÇİLME YAŞI 18'E İNECEK
Hükümet programında gençler için de reform odaklı düzenlemeler yer alıyor. Gençlere, ücretsiz internet erişimi sağlanacak.
Seçilme yaşı 18'e inecek. Gençler için kariyer merkezleri kurulacak. Kendi işini kurmak isteyen gençlere 50 bin lira hibe verilecek. Yeni iş kuran gençler üç yıl gelir vergisi vermeyecek. Öğrencilerden pasaport harcı alınmayacak. 330 liralık burs 400 liraya yükseltilecek.
ÇALIŞMA HAYATI
Çalışma hayatı konusunda, kıdem tazminatı düzenlemesi yapılacak. İş sağlığı ve güvenliği eylem planı hayata geçirilecek.
Yabancıların çalışma izni alması ile ilgili süreç kolaylaştırılacak. Asgari ücret bin 300 lira olacak. Muhtarların maaşları bin 300 lira olacak. İşçi ve bağkur emeklilerine yıllık bin 200 lira ilave ücret verilecek. Polislerin maaşları 240 ile 580 lira arasında zam yapılacak. TOKİ, emeklilere ucuz konut yapacak.
EKONOMİ ALANI
Hükümet programında, ekonomi alanında da düzenlemeler önem taşıyor. Para politikası çerçevesi korunacak. Cari açığın azaltılması için tasarruf özendirilecek. Büyük ölçekli yatırımlar teşvik edilecek. MTA'nın yurtdışında da madencilik yapması sağlanacak. Elektrikli araçlar için prototip batarya üretimi gerçekleştirilecek.
ENFLASYON VE PARA POLİTİKASI
Ekonomide temel enflasyonun kalıcı şekilde tek haneli rakamlara çekileceği belirtilen hükümet programında, enflasyon hedeflerinin hükümet ve Merkez Bankası tarafından belirleneceği belirtiliyor. Bu kapsamda, dalgalı döviz kuru rejimi sürdürülecek. Para politikalarını merkez bankası belirleyecek. Mali disiplinden taviz verilmeyecek. Altın bankacılığı mekanizması geliştirilecek. Lüks ve ithalat yoğunluğu yüksek mallar için caydırıcı vergiler getirilecek.
Hükümet programında taşeronlara dönük bir düzenlemenin yer almaması dikkat çekerken, kayıtdışı istihdamın önüne geçilmesi yönünde çalışmalar yapılacağı da belirtildi. Kayıtdışı istihdamın, taşeron işçiliği önlemede önemli bir etken olduğu biliniyor.
TARIM VE GIDA ALANI
Yem ve gübrede KDV kaldırılacak. Sera modernizasyonu için faizsiz kredi verilecek. Tarım sigortalarının kapsamı genişletilecek
SAVUNMA SANAYİİ ALANI
Hükümet programında, savunma sanayii alanında da düzenlemeler yer alıyor. Bu kapsamda, 2019 yılına kadar 19 Hürkuş uçağı üretilecek. Göktürk-3 uydusu tamamlanacak.
BİLGİ TOPLUMUNA DÖNÜŞÜM BAŞLIĞI
5G altyapısına ilişkin AR-ge desteklenecek. Ulusal genişbant stratejisi oluşturulacak. Bilgisayar oyun sektörü stratejisi oluşturulacak.
AB'YE TAM ÜYELİK
Hükümet olarak AB müktesebatına uyum sürecini hızlandırılacağı belirtilen hükümet programında, AB üyelik sürecine destek olan diğer siyasi partilerin de bu konuda anlayış birliği sergilemesi ve ortak çabalar göstermesinin önemine vurgu yapıldı. AB sürecine yeni bir ivme kazandırmak ve her alanda reform çalışmalarını hızlandırmak amacıyla hazırlanan "AB'ye Katılım İçin Ulusal Eylem Planı'nın titizlikle hayata geçirileceği kaydedildi.
KÜRESEL KALKINMA GÜNDEMİNE KATKI VE İNSANİ DİPLOMASİ
Kamu kurumları, özel sektör ve STK'larda uluslararası işbirliği alanında kurumsal ve beşeri kapasitenin geliştirilmesi, ulusal ve uluslararası kamuoyunun farkındalığının artırılması ve Türkiye'nin uluslararası kalkınma işbirliği kuruluşları için bölgesel merkez haline gelmesi amacıyla "Kalkınma İçin Uluslararası İşbirliğinin Geliştirilmesi Öncelikli Dönüşüm Programı hayata geçirilecek. Program kapsamında Kalkınma İşbirliği Temel Politika ve Strateji Belgesi ve Dış Yardım Kanunu'nu hazırlanacak. Türkiye'nin kalkınma işbirliği kapsamlı gözden geçirme raporunu hazırlayacak. Kalkınma işbirliği alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarını akredite edecek, uluslararası merkez olabilmeleri amacıyla desteklenecek. İlk ve ortaöğretimde küresel farkındalığı artırmaya dönük eğitimler verilecek. Küresel Toplumla İletişim Stratejisi hazırlayacağız. Üniversitelerde uluslararası kalkınma işbirliği araştırma merkezleri ve yüksek lisans programları oluşturulacak. Üniversitelerde uluslararası öğrenci ofisleri kurulacak ve uluslararası öğrencilere yönelik mevzuat iyileştirme çalışması yapılacak. En az gelişmiş ülkelerden gelen öğrenci ve akademisyenlere kalkınmada ihtiyaç duydukları öncelikli alanlarda üniversitelerde burslu eğitim imkanları artırılacak.
Kamu kurumlarının dış ilişkiler birimleri, bütçe, insan kaynağı ve kurumsal açıdan güçlendirilecek. Uluslararası örgütlerdeki Türk uzman personel sayısı artırılacak. Yurtdışı misyonlardaki ihtisas birimleri gözden geçirilecek ve söz konusu birimlere yapılan atamaların liyakat esasına dayalı olması sağlanacak. Türkiye'nin uzmanlık birikimine sahip olduğu belirli alanlarda "Bilgi ve Tecrübe Paylaşım Programları" başlatılacak. Eğitimde uluslararası hareketlilik ve işbirliği desteği sağlanacak. İlk ve ortaöğretimde küresel farkındalığı artırmaya dönük eğitimler verilecek.
DIŞ POLİTİKA ALANI
Suriye konusunda, siyasi çözümü sağlayacak geçiş süreci için çabalar süreceği belirtilen hükümet programında, sığınmacıların insani ihtiyaçlarının giderilmeye devam edeceği kaydedildi. Hükümet programında yer alan diğer bir konu ise Filistin, bu kapsamda sorunun adil çözümü için gayretlerin süreceği belirtildi.