Başbakan Erdoğan Azerbaycan,Ukrayna ve Bosna-Hersek gezisinin son ayağı olan Saraybosna’da da bir dizi temasta bulundu.
Saraybosna Ulusal Tiyatrosu’nda aldığı İsabey İshakoviç ödülünden sonra rota artık Türkiye idi, Başbakan dönüş yolunda gazetecilerin sorularını yanıtladı. Kendisiyle galası “Bin Ladin’in Masumiyeti” olarak yapılan, sonra “Müslümanların Masumiyeti” adıyla gösterilen filmin akabinde yaşanan terörü, fikir özgürlüğünün sınırlarını, İslamofobinin nefret suçu sayılabilmesi için gerekenleri, Afyon’daki patlamadan sonra ileri sürülen iddiaları ve gelişmeleri konuştuk.
‘ABD kendisinden bekleneni yapmıyor’
Suriye konusunda ABD’nin tavrını nasıl değerlendiriyorsunuz?
ABD şu anda işe daha müdahil olmuş değil. Şu anda etkili olan Rusya’dır, İran’dır. Olumsuz yaklaşımı nedeniyle Rusya... Çin, Rusya’nın yanında hareket ediyor. İkisinin tavrı İran’ın tutumunu da etkiliyor.
İran tarzını değiştirebilir mi?
Her yolu deneyelim. Türkiye, Mısır,Suudi Arabistan ve İran dörtlü olarak deneyelim. Bakalım ondan ne çıkacak? İran’la temaslarımız devam ediyor. Çin,‘Sizinle aynı düşünüyorum’ dedi. Amagitti BM’de Rusya’yla hareket etti.
ABD, Türkiye’nin Suriye politikasını destekliyor mu?
ABD destekliyor desteklemeye deama seçimler midir nedir bilemiyorum,şu anda kendisinden bekleneni yapmıyor.
TÜRKİYE’NİN ETKİSİ
ABD’den CIA Başkanı, Genelkurmay Başkanı ve senatörler düzeyinde ziyaretler söz konusu. Ne ortaya koyuyorlar?
Türkiye’nin bölgedeki etkisi hepsi tarafından biliniyor. Bu sadece ABD’nin istihbarat örgütü ile alakalı değil. Aynı şey Rusya için de geçerli. Onlar da görüyor, İsrail de görüyor. Bunlarla temaslar istihbarat noktasında yürüyor. Bu, ister istemez devlet olarak atmanız gereken adımlar. Dünyadan elini eteğini çekemezsin. Sadece Suriye değil geneliyle alakalı. İran’ın, son dönemde yaptığı saldırılarda PKK’ya destek verdiği iddiaları vardı.
İran’la da istihbarat konusunda MİT Müsteşarımız yoğun bir çalışma içinde. Geçen gün oradaydılar. Onlar da algılasınlar. Biz belli şeylerin farkındayız. Buralardan destekler gelmiş filan...‘Sizlerden hassasiyet göstermenizi istiyoruz’ diyoruz.
‘KİMİN HAKKI NEDİR’
TÜSİAD Başkanı’nın açıklaması oldu... Buyurganlık kelimesini kullanıyor. ‘Eskiden başka vesayet vardı, şimdi buyurganlıkla karşılaşmak istemiyoruz. Halkın gerçekleri bilme hakkı vardır’ diyor.
Ben konuşacağım ama konuşmayayım. Yargı ilk incelemelerden sonra ne dedi, ‘Şu ana kadar yaptığımız incelemelerde sabotaj emaresine rastlanmamıştır’ dedi. Anamuhalefet lideri ne diyor? ‘Bir el bombasıyla bu kadar kalın yapılmış deponun çatısı çöker mi?’ diyor. Bu hangi zekâ örgüsüyle ortaya çıkıyor? Bir el bombası olur mu? Binlerce el bombası var. Bir tane patladı mı, diğerleri dezincirleme patlama getiriyor. Ben bu işi şu anda işin başında olan Genelkurmay Başkanı’mdan dinliyorum. Çıkıyor diyor ki ‘Ben emekli bilmem neden dinledim. ’Sen emekliden dinledin, emeklinin seviyesi, kalifikasyonu nedir bilemem. Ben orada inceleme yapan Genelkurmay Başkanı’mdan dinliyorum.
TÜSİAD Başkanı Sayın Boyner’in açıklamalarına ne diyeceksiniz?
Öğrenmek hakkımızdır falan. Kimin hakkı nedir, nereye kadardır? Onun ölçüsünü Ümit Boyner belirlemeyecek. O, işine baksın.
İsrail ile ilişkiler...
İsrail, İslam dünyasında iyi biryere oturamamıştır. Normalleşme sürecine girmesi için de gayretleri yoktur. Senin sadece Türkiye ile münasebetin var. Böyle bir münasebetin olan bir ülke yok ki. Gel bu münasebetini iyi tut. Sen kalkıyorsun böyle bir dostunu kaybediyorsun. Yahudilerin dünyadaki en zengin adamını bana gönderdiler. Birkaç ay oldu. Neymiş... Normalleşme için arabulucu olacakmış. Dedim ki üç şartımız var:1- İsrail özür dileyecek. 2- Tazminatı ödeyecek. 3- Filistin-Gazze üzerinden ablukayı kaldıracak.
İsrail’in son dönemde artan çabasını neye bağlıyorsunuz?
Yalnızlığa itildiler. Şu anda ciddi manada köşeye sıkıştılar. İran’la atışmalarına bakmayın, bu blöf.
İsrail’in İran’a saldırması ihtimali ciddi olarak konuşuluyor...
Şu anda İsrail’in, İran’a saldırması gibi bir ihtimal görmüyorum.
O zengin Yahudi Murdoch mu?
Yok canım Murdoch Yahudi değil.
İsrail, ‘Ben nor malleşme için her şeyi denedim’ görüntüsü vermek mi istiyor?
Nasıl verecek? Obama da devreye girdi ben söyledim 3 madde. Putin devreye girdi yine 3 madde. İngiltere devreye girdi 3 madde.
‘İSPATLAYAMAYAN NAMERTTİR’
CHP Genel Başkan Yardımcısı Haluk Koç Oslo görüşmeleri için “Federasyon sözü verildi” dedi. Çıksın bana şunu ispat etsin. Benim gönderdiğim istihbarat teşkilatının başındaki müsteşarımın veya yardımcısının altında imzası var mı yok mu? Eğer böyle bir şeyi gösteremiyorsa bu adamlar namerttir. Orada konuşulanlar için sen ‘Anlaşmadır’ diyebilir misin? Terör örgütü mensupları orada konuşulanları bir yere aktarmışsa, burada yazılı taahhüt söz konusu değilse bunun geçerliliği olabilir mi? Benim bilgim olmadan böyle bir şeyi bu adam yapacak. Ben onu orada tutacağım, öyle şey olur mu ya? Bunlar, devlet yönetimi nedir bilmiyor. Bunlara 5 tane koyunu teslim edin çaldırır gelirler. Bunlar bugüne kadar bir şeyi yönetmemişler. Beyefendinin SSK hayatını inceleyin.
CHP Genel BaşkanıKılıçdaroğlu Afyon patlamasının üzerine gitmekte kararlı...
Bu öyle bir adam. Ben GenelkurmayBaşkanı’mı dinlerken ‘Bir personel merak saikiyle Almanların getirdiği fünyesi üzerinde olan el bombalarından birini eline almıştır, ondan olabilir. Bu ihtimal var’ diyor. Bu adamla (Kılıçdaroğlu) bir şey konuşulmaz. Hüseyin Aygün’den sonra terör örgütü PKK’nın kaçırdıkları 37 kişi olmuş.
Son sayı nedir?
Benim aklımda kalan şekliyle sayı 16. Son durum bu. İl Başkanı’mızla (Hakkâri) ilgili yeni bilgi yok.
Nerede olduklarını bildiğiniz kayıplar var mı?
Durumlarıyla ilgili tahminler var. Ama ‘kesin’ diyemiyorsunuz. Kaçırılan kişilerle ilgili bir operasyona girişmenin bedeli ağır olur.
Bölgedeki operasyonlarla ilgili son bilgi nedir?
Şemdinli’deki operasyonu Genelkurmay Başkanı Necdet Özel bizzat oradaki karargâhtan yönetti. Çok ciddi bir temizlik harekâtı yapıyorlar.
‘İslamofobi nefret suçu olmalı’
Müslümanların Masumiyeti’ filminden sonra Libya’da ABD Büyükelçisi’nin öldürülmesi büyük gerginlik yarattı. İnanca hakaretin nefret suçu kapsamına alınması için daha başka adımlar da atılması gerekiyor, Türkiye bu konuda bir şeyler yapabilir mi?
Biz gereken açıklamaları yaptık. Süreç ilerleyince daha kuvvetli bir mesaj vermek istedik ve Yalta’da uluslararası katılımın ve uluslararası medyanın olduğu toplantıda mesajımızı tazeledik. Muhammed Mursi’nin açıklamaları da etkili oldu. Yaptığımız açıklama başka ülkelerde de karşılık buldu, onlar da benzer açıklamalar yaptı.
ULUSAL HUKUK ADIMI
İnanca hakaretin nefret suçu kapsamına alınması için bir çabanız olacak mı?
BM’de bunu gündeme getireceğim. Önemli mesajlar vereceğim. Bu bir sebep netice ilişkisi. Tahrik biçiminde olduğu zaman insanların kutsallarına, dini inançlarına saldırıların tanzim edilmesi konusunda uluslararası düzenlemelerin yapılması gerekir. Uluslararası hukuk noktasında değerlendirmeler yapılabildiği gibi ulusal hukuk açısından da bir şey yapılabilmeli. Türkiye olarak biz başı çekelim. Fikir düşünce ve inanç özgürlüğü; farklı insanların fikir, düşünce, inanç özgürlüğünün sınırına kadardır. Yıllar önce, Varşova’da uluslararası toplantıya katılmıştım ve nihai metne İslamofobi’yi bir nefret suçu olarak soktum.
Ulusal hukuk içinde nefret suçu için bir adım atılacak mı?
Niye yapılmasın? Ömer Çelik’e talimat veriyorum, hemen çalışmasını yapalım. Filmle ilgili değil, benzer hareketler için. Değerlere, inançlara hakaret anlamında, bunları suç sayan düzenleme. Bu konuda Türkiye dünyaya öncü olacak.
‘AVRUPA ADETA TEŞVİK ETTİ’
BM’de mesajınız ne olacak?
Antisemitizmi insanlık suçu olarak ilan eden ve halkının tamamına yakını Müslüman olan ülkenin başbakanıyım. Ama Batı, İslamofobi’yi insanlık suçu ilan edememiştir, adeta teşvik etmiştir. Örneğin Avrupa’da Almanya... (Filmi çeken) Ne diyor? ‘Ben, Müslümanların aşırı uçlarını tahrik etmek için yaptım’ diyor. Böyle bir film 5 milyona yapılır mı?
İslam’a hakaret eden film ve nefret suçu konusunda uluslararası bir toplantı isteyecek misiniz?
Bu süreci rahatlatmak için böyle bir uluslararası konferans işine girebiliriz. Medeniyetlerarası ittifak çatısı altında bunu yapabiliriz.
‘Paratoner gibiyiz, gaz aldık’
Arap sokağı ayaklandı ama Türkiye sakin. Bizi, diğerlerinden ayıran ne?
Bizim verdiğimiz mesajlar var. Toplum bu mesajlara bakıyor. Sizin mesajınız yoksa ne oluyor? O zaman halk sokağa dökülüyor. Son 10 senede aşırılıklar törpülendi. Bir anlamda paratoner gibi olduk, gaz aldık. Bunlar olmasaydı... Biz de 1980 öncesi dönemleri geçtik. Hem verdiğimiz mesajlarla hem de her geçen gün, her alanda atılan adımlarla, yasalarla ilerleme sağlandı. Burada (Bosna’da) üniversitelerde kızlar yanımıza geliyor ağlıyorlar. ‘Siz, üniversitelerin, imam hatiplerin önünü açtınız’ diyorlar. Buradaki üniversitelere gelen kız öğrencilerin oranı yüzde 60-70’lerden yüzde 35-40’a düştü. Artıkbaşörtülü kızlar buraya gelmiyor, erkek öğrenciler geliyor.
Askerin ‘sivil’ hassasiyeti
Terör örgütü sivillerin ölmesinden kaçınıyor mu? Terör örgütü, sivil kayıplardan asıl kendilerinin kaybı olacağını düşünerek hareket ediyor. İtibar kaybı olarak düşünüyorlar. Ama yeri geliyor sivillerin üzerine gidiyorlar. Antep ve Bingöl gibi. Genelkurmay, operasyonlarda sivil kayıp olmamasına özen gösteriyor artık...Asker, sivil kaybı konusunda çok hassas. Şurada bir köy mü var? Mağaraya yakın yerlerde bakıyorsunuz terör örgütü göçebe evleri oluşturuyor ki, asker orayı vurmasın. Bomba atmasın.