34 haftalık maraton, yayından bahislere, reklamdan stat gelirlerine ve taraftar harcamalarına kadar birçok alanda 8 milyar $'lık bir ekonomi yaratacak.
Sadece Erzurum'da oynanan Süper Kupa Finali bile şehir ekonomisine 20 milyon liralık katkı yaptı. Final maçının oynandığı stad dışında restoranlar, oteller, kahvehaneler doldu, şehre gelen taraftarlar hediyelik eşya dükkânlarını adeta yağmaladı. Bu sadece tek bir maç kuşkusuz.
Peki dün başlayan Spor Toto Süper Lig'in önümüzdeki 34 hafta boyunca yaratacağı ciro ne kadar olabilir? Yani Türkiye'deki spor ve futbol ekonomisinin yan etkileriyle birlikte ulaşacağı rakamsal büyüklük ne kadar?
Ne yazık ki ülkemizde bu alanda sağlıklı bir istatistik dizilimi yok. Örneğin birçok alanda verisel araştırma yapan Türkiye İstatistik Kurumu'nun spor ya da futbola yönelik parasal büyüklük ölçen bir veri tabanı bulunmuyor. Ancak parça parça ve bireysel araştırmalarla ortaya konulabilecek rakamlar ve tahminler var.
YAYIN-REKLAM 1.5 MİLYAR
Spor Toto Süper Lig'in en büyük kazanç kapısını yayın gelirleri oluşturuyor. Kulüpler ve federasyon geçen yıl yayıncı kuruluş Digitürk'ten KDV dahil 605 milyon lira aldı. Ancak bu olayın sadece bir tarafını gösteriyor. Ortaya çıkan yayın pastası için Digitürk'ün bilançosunda oluşan futbol ve bağlı gelirlerine de bakmak gerekli. Bugün Digitürk'ün 2 milyon civarında abonesi olduğu tahmin ediliyor. Bunların yarıya yakını Lig TV abonesi. Bu abonelerin en düşük spor paketinden abonelik ücreti ödemesi ve televizyonun reklam görüntü satış gelirleri vs. de eklenmesi durumunda; yıllık yayın hasılatının 1-1.2 milyar liralık bir ekonomik büyüklük ortaya çıkardığı tahmin ediliyor. Ayrıca diğer TV kanalları ve gazeteler de futbol yayınlarına bağlı gelir elde ediyor. Türkiye'de yıllık reklam pazarının büyüklüğünün 3.5-4 milyar lira düzeyinde olduğu ve bahsettiğimiz futbola yönelik reklam gelirlerinin pastadan yüzde 10'luk mütevazı bir dilim aldığı bile düşünülse; futboldan oluşan yayınreklam pazarının yaklaşık 1.5 milyar lirayı bulduğunu söylemek abartılı olmaz.
700 MİLYONLUK CİRO
Yayın gelirleri dışında futbolun son yıllarda yarattığı ve giderek büyüyen bir başka sektör de bahis... Türkiye'de futbol bahisleri denilince akla gelen ilk şirket de İddaa. 2011'de 4.8 milyar lira düzeyine ulaşan İddaa'nın cirosu hızla tırmanıyor. Bu yıl rakamın 6 milyar lirayı bulması bekleniyor. Tabii bu rakama kayıtdışı bahisler dahil değil.
Bu rakamlar dışında futbol-spor ekonomisinin doğrudan kulüplere yarattığı gelirler de var kuşkusuz. Stad, markalı ürün satışı, sosyal tesis, sponsorluk vb. gelirleri gibi. Burada bir tahminde bulunmak için borsadaki halka açık 4 büyük kulübün rakamlarına bakmak gerek. Bu kulüplerin yıllık cirosu 700 milyon liraya ulaşıyor. Ancak daha önce bahsettiğimiz 235 milyon liralık yayın gelirini çıkardığımızda geriye stad, markalı ürün satışı, sosyal tesis ve sponsorluk gibi alanlardan sağlanan miktar kalıyor. Bu da 450 milyon lirayı buluyor. Ligdeki kalan 14 takımın söz konusu alanlardan 4 büyüklerin yarısı kadar bir gelir sağladığı düşünülürse, yaklaşık 700 milyon liralık bir ciro söz konusu.