İşte futbolumuzun acı gerçekleri

Avrupa'da ise bizden çok daha küçük ülkeler her yıl önemli isimler çıkartıyor. İşin sırrı ise altyapı algısında ve altyapıya verilen önemde yatıyor.

 

Ülkemizin 80 milyon nüfusuna karşın, birkaç milyon Türk'ün yaşadığı Almanya'da Mesut Özil, Nuri Şahin, İlkay Gündoğan, Mehmet Ekici, Ömer Toprak gibi genç isimler top koşturuyor. Türkiye'de ise teknik adamlar genç futbolcuların yetişmediğinden şikayetçi. Avrupa'nın güçlü altyapılarına sahip, birkaç yılda bir düzenli olarak yeni nesil futbolcular çıkaran Ajax, Barcelona, Bayern Münih gibi ekiplerinin bu konudaki çalışma sistemleri durumu ortaya seriyor. Ümit Milli Takım Teknik Direktörü Tolunay Kafkas'ın yayın sorumlusu olduğu TFF bünyesindeki Futbol Gelişim dergisi, Avrupa kulüplerinin altyapı için ayırdığı bütçeleri ortaya koyuyor. Büyük takımlarımıza mesaj niteliğindeki yazıda Avrupa'nın devlerinin altyapı etüdü ele alınıyor. Biz de futbol otoritelerine durum hakkındaki görüşlerini sorduk.

 

 

Ülke: Hollanda

Nüfus: 16 milyon 600 bin

Temel hedef: Her iki sezonda üç oyuncuyu A takıma kazandırmak.

Antrenman sahası sayısı: 8 (4 doğal çim, 4 suni çim saha)

Scout sayısı: Hollanda'da 50, diğer ülkelerde 5

Oyuncuların kökeni: Yüzde 95'i Hollanda vatandaşı (Yarısı Hollanda orijinli değil)

Antrenman sayısı: 12 yaşına kadar haftada üç, 13 yaşından sonra 4 antrenman. İdman süresi 2 saat.

Yasaklar: Maç öncesi abur cubur yemek.

Akademinin yıllık bütçesi: 6 milyon euro

Altyapı çıkışlı futbolculara 3 örnek: Kenneth Vermeer, Ryan Babbel, Siem de Jong

 

Ülke: İngiltere

Nüfus: 52 milyon

Temel hedef: A takım için oyuncu yetiştirmek

Antrenman sahası sayısı: Hale End ( 5 doğal çim, 1 suni çim saha), Bell Lane (11 saha)

Scout sayısı: Londra'da 2, diğer ülkelerde de az sayıda.

Oyuncuların kökeni: Yüzde 95 ingiliz, yüzde 5 diğer.

Antrenman sayısı: 17 yaşından itibaren her gün.

Yasaklar: Akademinin belirlediği davranış kurallarının dışına çıkmak.

Akademinin yıllık bütçesi: 3 milyon euro.

Altyapı çıkışlı futbolculara 3 örnek: Theo Walcott, Kieran Gibbs, Jack Wilshere

 

Ülke: İspanya

Nüfus: 47 milyon 200 bin

Temel hedef: Barcelona A takımını akademi oyuncularından oluşturmak.

Antrenman sahası sayısı: 8 (5 doğal çim, 3 suni çim saha)

Scout sayısı: Dünya genelinde 25

Oyuncuların kökeni: Yüzde 70 Katalan, yüzde 20 yabancı, yüzde 10 yabancı.

Antrenman sayısı: 13 yaşına kadar haftada üç, 14 yaşından sonra 4 antrenman. İdman süresi 1,5 saat.

Yasaklar: Dövme, renkli saçlar, küpe, formayı şortun dışına çıkarmak.

Akademinin yıllık bütçesi: 10 milyon euro.

Altyapı çıkışlı futbolculara 3 örnek: Messi, Xavi, Iniesta

 

Ülke: Almanya

Nüfus: 82 milyon

Temel hedef: A takımda düzenli oynayan, yüksek kalitede ve kulüple özdeşleşmiş oyuncular yetiştirmek.

Antrenman sahası sayısı: 5 (4 doğal çim, 1 suni çim saha)

Scout sayısı: Almanya'da Bavyera dışı 10, Bavyera'da 15.

Oyuncuların kökeni: Yüzde 90 Bavyera, yüzde 5 Almanya'nın diğer bölgeleri, yüzde 5 yabancı.

Antrenman sayısı: 11 yaşından itibaren haftada 4, sonra 6.

Yasaklar: Dersleri kötü oyunculara antrenmana ve maça çıkma izni verilmez.

Akademinin yıllık bütçesi: 3 milyon euro.

Altyapı çıkışlı futbolculara 3 örnek: Thomas Müller, Bastian Schweinsteiger, Toni Kroos

 

Ülke: İtalya

Nüfus: 60 milyon

Temel hedef: Her yıl akademiden iki oyuncuyu A takıma kazandırmak.

Antrenman sahası sayısı: 8 (3 doğal çim, içlerinde 7'ye 7 oynanabilecek bir sahanın da bulunduğu 5 suni çim saha)

Scout sayısı: 37

Oyuncuların kökeni: Yüzde 95 İtalyan

Antrenman sayısı: 13 yaşında kadar haftada 4, 17 yaşına kadar haftada 5, çalışma süresi 1,5 saat.

Yasaklar: Davranış bozuklukları ve okul başarısızlıklarına göre cezalar verilebiliyor.

Akademinin yıllık bütçesi: 6 milyon euro.

Altyapı çıkışlı futbolculara 3 örnek: Luca Garritano, Giovanni Terrani,

 

Ülke: Estonya

Nüfus: 1 milyon 300 bin

Temel hedef: Her yaş grubundan 5-6 oyuncunun genç oyuncu gelişimlerini kulübün ikinci takımında tamamlaması, 2-3 oyuncunun A takıma yükselmesi.  

Antrenman sahası sayısı: 2 (1 doğal çim, 1 doğal çim yarım saha, 1 suni çim saha)

Scout sayısı: 17 yaş altı oyuncular için henüz mevcut değil.

Oyuncuların kökeni: Yüzde 75 Estonyalı, Yüzde 25 Rus.

Antrenman sayısı: 7 yaşına kadar haftada 3, 13 yaş öncesi haftada 3-4, 14 yaşından sonra haftada 4-5.

Yasaklar: Herhangi bir yasak yok.

Akademinin yıllık bütçesi:

Altyapı çıkışlı futbolculara 3 örnek: Igor Morozov, Igor Subbotin, Kevin Ingermann

 

Ülke: Hırvatistan

Nüfus: 4 milyon 500 bin

Temel hedef: Her yaş grubundan iki oyuncunun A takıma yükselmesi.

Antrenman sahası sayısı: 6 (4 doğal, 2 suni çim saha)

Scout sayısı: 5 Hırvatistan'da, 4 dünyanın diğer bölgelerinde.

Oyuncuların kökeni: Yüzde 97 Hırvat.

Antrenman sayısı: 11 yaşına kadar haftada 3-4, 13 yaşına kadar haftada 4-5, 15 yaşına kadar haftada 5-6, 15 yaşından sonra haftada 6-7.

Yasaklar: Okul eğitimi zorunlu. Küpe vb takılara, sigaraya ve kötü davranışlara izin verilmez.

Akademinin yıllık bütçesi: 1 milyon 300 bin euro.

Altyapı çıkışlı futbolculara 3 örnek: Ivan Kelava, Ivan Tomecak, Jerko Leko,

 

Ülke: Fransa

Nüfus: 65 milyon

Temel hedef: Her yıl akademiden yetişen 8 oyuncuyu, A takım seçmelerine çıkarmak.  

Antrenman sahası sayısı: 12 ( 9 doğal çim, 3 suni çim saha)

Scout sayısı: 20

Oyuncuların kökeni: Yüzde 85 Kuzey Fransa'dan, yüzde 10 Fransa genelinden, yüzde 5 yabancı.

Antrenman sayısı: 13 yaşına kadar haftada 3, 14 yaşından sonra Fransa Futbol Federasyonu Eğitim Merkezleri'nde yer alan oyuncular hariç haftada 4.

Yasaklar: Akademi içinde şapka giymek, küpe takmak. Maçlarda ve kulübün temsil edildiği yerlerde kulüp resmi giysilerinin giyilmesi zorunlu.

Akademinin yıllık bütçesi: 6 milyon euro

Altyapı çıkışlı futbolculara 3 örnek: Samuel Atrous, Alexandre Coeff, Julien Leghait

 

Ülke: Belçika

Nüfus: 11 milyon

Temel hedef: 10 yıl içinde akademiden 8-9 oyuncuyu A takıma çıkarmak.

Antrenman sahası sayısı: 7 (5 doğal çim, 2 suni çim)

Scout sayısı: 36 (Belçika, Hollanda ve Fransa'daki elit oyunculara 7, tüm Belçika'ya 24, futbol akademilerine 5)

Oyuncuların kökeni: Yüzde 98'i pek çok kültürü barındıran Belçika kültürüne sahip.

Antrenman sayısı: U8: 2, U10-U12: 3, U13-U14: 4, U15-U19: 6

Yasaklar: Küpe, dövme, piercing, şapka vb gibi şeyler. Düzgün bir kıyafet ve saç kesimi zorunludur.

Akademinin yıllık bütçesi: 1 milyon 500 bin euro.

Altyapı çıkışlı futbolculara 3 örnek: Réginal Goreux, Jose Mpoku, Ibrahima Cisse

 

Ülke: Portekiz

Nüfus: 10 milyon

Temel hedef: A takıma yüksek sayıda oyuncu kazandırmak

Antrenman sahası sayısı: 7 (4 doğal çim, 3 suni çim saha)

Scout sayısı: 150

Oyuncuların kökeni: Yüzre 90 Portekiz, yüzde 10 Brezilya, Cape Verde, Angola

Antrenman sayısı: 13 yaşına kadar haftada 3, 14 yaşından sonra haftada 4, çalışma süreleri 1,5 saat.

Yasaklar: Her türlü takı takmak.

Akademinin yıllık bütçesi: 5 milyon euro.

Altyapı çıkışlı futbolculara 3 örnek: Rui Patricio, Adrien Silva, Pedro Mendes

 

 

 

 

Trabzonspor Altyapı Sorumlusu Sadi Tekelioğlu Türkiye ve Avrupa'nın durumunu değerlendirdi. Tekelioğlu şunları söyledi: Hiçbir kulüp sezona başlarken altyapıya ayrılacak bütçe için planlama yapmıyor. Aksine, bütçe ayrılmışsa o batçe profesyonel takıma gönderiliyor. TFF Altyapı Gençlik Geliştirme Merkezi kurumu projeyle gidildiği takdirde kulüplere 100-200 bin ve daha üstü miktarlarda yardım yapıyor. "Altyapı yapacığız" diye gidip para alıp prefabrik yapıyorlar. Bunları yapmayan tek bir kulüp yok. Büyük takımlar daha fazla para alıyor. Federasyon bilerek buna müsaade ediyor.

 

Genel kurullarda, mali kongrelerde hiçbir kulüp altyapıya bütçe ayırmıyor. Akademi liglerinin masraflarını TFF karşılıyor zaten. Avrupa'da antrenöre beğendiği ismi transfer edebilmesi için yetki ve para veriliyor. Bizde altyapıdan futbolcu satılsa o para a takıma kullanılıyor.

 

TFF'nin kuralı gereği maç kadrosunda 23 yaşından küçük bir oyuncu bulundurma mecrubiyetiniz var.  Trabzon böyle bir isim bulundurmadığı için 400 bin liradan fazla ceza ödedi. Şu anda Zeki Yavru var.

Altyapı sorumluları ortalama 10 bin lira alıyor. Antrenörler ise 1000-1500 lira. Bir antrenör kulübün ihtiyaçlarına cevap vermek için en az 3000-4000 bin lira almalı ki onu faal kullanasın. Hem faal kullanamıyorsun hem de verimli kullanacağın insanlar bu paralara çalışmıyor. Onları sadece eğitim için orada tutuyoruz.

 

 

 

 

Çok az kubülün bütçeleri bu rakamlara yaklaşabilir. Türk takımlarının altyapıya ayırdığı bütçeler bu ekiplere göre çok az. Türkiye'de antrenörlerin sağlıklı ve verimli bir şekilde görev yapabilmeleri için 5 ile 10 bin lira arasında kazanmaları gerekir. Ancak şu anki durumda bu zor gözüküyor. Bu durum da futbolumuzu etkiliyor. Mevcut durum ortada. Söyleyecek pek fazla şey göremiyorum. O takımlar ve yapılanma sistemleri her şeyi anlatıyor çünkü.  

 

 

 

 

TFF'nin tüm Türkiye'deki futbola ayırdığı para 6 milyon euro iken, Barcelona kendi altyapısına 10 milyon euro harcıyor. Inter 6 milyon euro harcıyor. Lens 6 milyon euro. Fransa'da en iyi altyapısına sahipler. Dünyanın en örnek alınabilecek altyapılarından. Ülkemizde büyük kulüplerimizin altyapıya harcadğı paralar 300-500 bin euroyu geçmez. Altyapı hocaları ortalama 2000 lira kazanıyor. Avrupa'dakilerin ortalaması 5 bin eurodur. Barcelona 10 milyon euro yatırıyor ama kadrosundaki 24 futbolcu da altyapı kökenli; 7 tanesi direkt oynuyor.