AMACIMIZ ÜZÜM YEMEKTİR!
Haber61/Haber Servisi
Gülcemal kavgasında ikinci perde… Beşirli ve Ganita arasında deniz üzerine doğusu süren Gülcemal Projesi’nin dolgu tartışması devam ediyor. Burada iş makinelerinin toprak kayması sonucu denize düşmelerine ramak kala yaşanan olay sonrası Trabzon Büyükşehir Belediyesi ile sivil toplum örgütleri arasındaki medya üzerinden savaş son hızla devam ediyor. Büyükşehir suçlamaları ve eleştirileri kabul etmeyen açıklamasına tekrar ikinci kez açıklama yaparak cevap veren İnşaat Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Yönetim Kurulu adına Şube Başkanı Mustafa Yaylalı, “Büyükşehir belediyesine cevaban” diye verdiği yazılı açıklamada yanlış yapılan noktaları tek tek sıraladı.
Yaylalı, Büyükşehir’in daha önceki açıklamalarına da değinerek üstü kapalı,” Siz kendiniz dediniz kendiniz yapmıyorsunuz. ” mesajı verdi.
İşte o açıklamada; “
İnşaat Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi olarak Trabzon Büyükşehir
Belediyesi tarafından yürütülen Trabzon Gülcemal Projesinin dolgu işleri ile ilgili
16.09.2018 tarihli Basın Açıklamamıza Trabzon Büyükşehir Belediyesi Basın
Yayın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı aracılığıyla yine basın yoluyla 18.09.2018
tarihinde cevap verilmiştir.
Öncelikle İnşaat Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Yönetim Kurulu olarak
3095 üyemizden aldığımız yetki, tartışmasız mesleki sorumluluk bilincimiz, kenti
bizzat yaşayıp, kentin sorunlarıyla dertlenerek “KENTİN SAKİNİ DEĞİL SAHİBİ
OLMAK” hedefi çerçevesinde çalışmaktayız. Şubemiz adına yaptığımız tüm
açıklamalar, “BİRLİKTE YÖNETİM” anlayışımızın tezahürü olarak, bilimsel veriler
ışığında demokratik bir şekilde kurul ve komisyonlarımızın katkılarıyla
hazırlanmakta ve Yönetim Kurulu Başkanı imzası ile kamuoyuyla paylaşılmaktadır.
Açıklamalarımız hiç kimsenin şahsi görüşü değildir. Bu itibarla açıklamaların
değerlendirilirken şahsileştirilmekten uzak tutularak sadece teknik açıdan ele
alınması gerekli ve doğru bir yaklaşım olacaktır.
Söz konusu dolgu alanının projelerinin ve raporlarının olmadığına dair,
açıklamamızda herhangi bir ifade bulunmamakta, aksine uygulama teknik
detaylarının varolan projeler kapsamında yer aldığı da belirtilmektedir. Ayrıca
Trabzon Büyükşehir Belediyesi’nce yapılan açıklamada belirtilen “Trabzon
Büyükşehir Belediyesi Trabzon İli, Ortahisar İlçesi, Beşirli Deresi – Ganita Tüneli
Arası Dolgu Düzenleme Alanı ve Kıyı Yapıları Proje Tanıtım Dosyası”, Çevre ve
Şehircilik Bakanlığına sunulduğu şekliyle elimizde mevcuttur. Bahsedilen dosya
Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) sürecinin önemli bir belgesidir. Gerek bu
dosyadaki yapım taahhütleri gerekse dolgular ile ilgili genel şartnameler
kapsamında yerindeki uygulama değerlendirilmiş, teknik bilgi ve yerinde gözlemler
ile şubemizce açıklama yapılmıştır. Bugüne kadar hiçbir konuda kulaktan dolma
bilgilerle yorum ve açıklama şubemizce yapılmamıştır.
Gülcemal projesine yönelik eleştirimizin projenin esasına değil teknik
uygulama detayları kapsamındaki dolgu ve hafriyat uygulamalarına yönelik
olduğunu vurgulamakta fayda görmekteyiz. Konu ile ilgili yaptığımız basın
açıklamasına cevaben Trabzon Büyükşehir Belediyesi’nce yapılan açıklama,
Yönetim Kurulumuzca incelenmiştir. Bu çerçevede açıklamamızın esasının
Trabzon Büyükşehir Belediyesince de onaylandığını görmekteyiz.
Şöyle ki açıklamada belirtilen Nisan 2015 tarihli proje tanıtım dosyasının 4.
Sayfasında yer alan “Projenin teknolojisi” başlığı altındaki ifadeler tam olarak
aşağıda sunulmuştur.
“Teknolojisi
Proje kapsamında yapılacak toplam 230,5 hektarlık proje alanında 87,1
hektarlık dolgu alanında, maximum 18m derinliğe kadar dolgu yapılacak olup,
yaklaşık 1.425.600 ton dolgu malzemesi kullanılacaktır. İhtiyaç duyulan dolgu
malzemesi il sınırları içerisinde bulunan ruhsatlı taş ocaklarında ve belediye
sınırları içerisinde oluşan inşaat kazı çalışmalarından çıkan hafriyat toprağından
karşılanacaktır.
Dolgu yapılacak alanın derinliği ortalama 10m’dir. Hesaplamalar bu derinlik
değeri göz önüne alınarak yapılmıştır. Bu doğrultuda proje alanında toplam
1.425.600 ton dolgu malzemesinin kullanılması planlanmaktadır. Dolgu
malzemesi olarak kullanılacak taşlar; sert, sağlam, masif ve sık kristallerden
teşekkül etmiş, aşınma, don, su ve hava etkilerine yeteri kadar dayanıklı,
absorbsiyon özelliği olmayan çatlaksız ve kırıksız olacaktır. Bu nedenle
dolguda kullanılacak olan taşlar deniz suyunun kirlenmesine neden
olmayacaktır. Dış etkenlerde bozulmayan ve ayrışmayan kayalardan
seçilecektir. Kullanılacak olan dolgu malzemesi, suda çözünebilen toksik ağır
metalleri ve diğer maddeleri içermeyecektir. Kullanılacak dolgu malzemesi T.C.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı DHL Liman ve Deniz İnşaat İşleri
Genel Teknik Şartnamesine uygun olacaktır. Ayrıca Trabzon İli sınırları içerisinde
yapımı devam etmekte olan Kanuni Bulvarı Projesi kapsamında yapılan
tünellerden çıkarılmakta olan 0 – 400 kg kategoride olan malzeme tahkimat kesiti
arkasında su içerisindeki dolgu yapımında kullanılacaktır.
Faaliyet alanı çevre bölgelerde yapılan inşaat alanlarından çıkan blok,
çakıl gibi dolgu malzeme standartlarına uygun olan malzemeler dolgu
alanında kullanılacaktır. Dolgu alanında kullanılması uygun görülen malzemeler
gerek belediyenin bünyesinde bulunan kamyonlarla gerekse de inşaat firmalarının
kamyonları ile dolgu alanına nakil edilecektir. Nakliyesi yapılan malzemelerin arazi
içerisinde düzenlemesi ekskavatör ile gerçekleştirilecektir. Arazi sulak alan
olduğundan sadece belli seviyede (%50) dolgu oluştuktan sonra toz oluşacağı ön
görülmüştür.
Bu durumda da toz oluşumunu engellemek için arazöz kullanılacaktır.”
Bunun yanında yine aynı tanıtım dosyasının 48. Sayfasında yer alan “İnşaat
ve İşletme Aşamasında Deniz Ortamına Olabilecek Etkiler ve Alınacak Önlemler”
başlıklı madde de aşağıdaki gibidir.
“İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA DENİZ ORTAMINA OLABİLECEK
ETKİLER VE ALINACAK ÖNLEMLER
Dolgu malzemenin, kullanılacağı ortama uyum sağlayabilmesi için
yörenin doğal kayacı olmasına, su emme-çözünme değerlerinin düşük
olmasına ve kirletici madde içermemesine dikkat edilecektir. Malzeme, deniz
ortamında çözünmeyecek ve Ulaştırma Bakanlığı Mülga DLH İnşaatı Genel
Müdürlüğü Limanlar Etüd Proje Dairesi Başkanlığı tarafından yayımlanan ‘Liman
ve Deniz İnşaatı İşlerine ait Genel Teknik Şartname’ Madde 5’de belirtilen
özelliklerde olacaktır.
Yapılacak olan dolgu işlemi lokal ölçekte deniz suyu kalite parametrelerini
uzun süreli olumsuz yönde etkilemeyeceği düşünülmektedir. Olumsuz halin
ortaya çıkmaması için ilk önce kayalarla anroşman şeklinde perdelenme
yapılarak denizde olabilecek olumsuz etki en aza indirilecektir.”
Büyükşehir Belediyesinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanan “ÇED
gerekli değildir” raporuna esas olan kendi açıklamalarında da referans gösterdiği
ilgili proje tanıtım dosyasında dolgunun niteliği, nasıl temin edileceği ve nasıl
uygulanacağı net bir şekilde belirtilmiştir. Büyükşehir Belediyesi açıklamasında
tahkimat için ihale aşamasına gelindiğini belirtmiştir. Bizim söylediğimiz,
Büyükşehir Belediyesi’nin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunduğu ve
açıklamasında da belirttiği proje tanıtım dosyasında da vurguladığı şekli ile bu
tahkimat yapısının dolgudan önce yapılmasının gerekliliğidir. Bu itibarla yaptığımız
açıklamanın geçerliliğini koruduğu ilgili tanıtım dosyasından ve Büyükşehir
Belediyesi’nin açıklamasından da açıkça anlaşılmaktadır.
“HAFRİYAT TOPRAĞI, İNŞAAT VE YIKINTI ATIKLARININ KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ” nde önceki açıklamamızda paylaştığımız “Genel Esaslar” bölümü,
Büyükşehir Belediyesi’nin açıklamasında “özellikle 13 ve 14. maddeleri hafriyatı
üreten ve taşıyanların uyması gereken yükümlülükleri anlatan maddelerdir.”
şeklinde belirtilmiştir. Oysaki yönetmelikteki bu hükümler hafriyatı üreten ve
taşıyanların yükümlülüklerini düzenleyen 9. maddeden tamamen ayrı bir bölüm
olarak, tüm tarafları ilgilendirecek şekilde yer almaktadır. Yönetmeliği okuyacak
herkes, bunu net olarak görecektir. Ayrıca, yönetmelik hükümlerinin denetim
sorumluluğu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Trabzon İl Sınırları içerisinde
Trabzon Büyükşehir Belediyesi’ne devredilmiştir. Bu yönetmeliğe aykırı yapılan
her işin sorumluluğu Trabzon Büyükşehir Belediyesi’ndedir. İlgililerin bu görevini
yerine getirerek sorunu çözmesi kent adına beklentimizdir.
Amacımız üzüm yemektir. Önemli olan bu alandaki dolgu kalitesinin
gereken şekilde olması, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasıdır. Bu
yolda atılacak adımları şu şekilde önermekteyiz;
1- Gerekli tahkimat ve anroşman yapıları yapılmadan dolgu yapılmamalıdır.
2- Dolguya gelen tüm malzeme gerek genel şartnameler gerekse eldeki
tüm proje ve raporlara göre denetlenmeli ve uygun ise veya uygun hale
getirildikten sonra dolguda kullanılmasına izin verilmelidir.
3- Teknik açıdan uygun olmadığını değerlendirdiğimiz mevcuttaki dolgu
kısmı ile ilgili alınacak tedbirler de ayrıca detaylı bir şekilde çalışılmalıdır.
Kente duyarlılığımızı görüp bizlere yoğun destek mesajlarını ulaştıran,
kadim şehrimiz Trabzon’un kente sahiplik bilincini koruyan tüm vatandaşlarımıza
ve meslektaşlarımıza da bu vesile ile bir kez daha teşekkür ederiz.
Saygılarımızla.