Trabzon'da son dönemde özellikle yaşanan çökme nedeniyle gündeme gelen Beşirli'de yapımı süren Gülcemal Projesi'nin dolgu çalışmaları bir çok tartışmayı da beraberinde getirdi. Şehrin bir çok noktasından konuyla ilgili açıklamalar peşpeşe gelirken son olarak da CHP Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya dolgu alanını gündeme taşıyarak uyarılarda bulundu.
Uzman değerlendirmelerine göre yapılan işlemin hatalı olduğunu belirten Kaya, Tarım ve Orman Bakanlığı’nı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nı ve İçişleri Bakanlığı’nı göreve çağırdı.
İşte Ahmet Kaya'nın yaptığı açıklama;
Karadeniz kıyılarımızda yer kazanmak amacıyla yapılan ve bitmek bilmeyen deniz dolgularından biri de Beşirli-Toklu sahilimizde yapılmaktadır. Elbette deniz kıyılarında halkın gezebileceği, dinlenip eğlenebileceği, denizle buluşacağı alanlar için düzenleme çalışmaları gereklidir ve yapılmalıdır.
Ancak bu çalışmalar akla, bilime, yasa ve yönetmeliklere uygun biçimde yapılmalı ve rant için birer örtü olmamalıdır. Trabzon sahilinde inşasına devam edilen deniz dolgusunda tarım topraklarının dolgu malzemesi olarak kullanıldığı şeklindeki Ziraat Mühendisleri Odası'nın açıklamasının ardından Trabzon Büyükşehir Belediyesi’nce, bu iddianın doğru olmadığı öne sürülmüştü. Ancak hemen arkasından İnşaat Mühendisleri Odası tarafından yapılan ve yasal düzenlemeleri de içeren açıklamadan; deniz dolgularında hem verimli tarım topraklarının kullanılarak heba edilmekte olduğunu, hem de işlemlerin tamamen yasalara ve yönetmeliklere aykırı biçimde gerçekleştirildiğini öğrendik.
Uzmanların belirlemelerine göre;
. “HAFRİYAT TOPRAĞI, İNŞAAT VE YIKINTI ATIKLARININ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ” nin 13. Maddesinde, ‘’Hafriyat toprağı ile inşaat/yıkıntı atıklarının, üretici ve taşıyanları tarafından belediyelerin veya mahallin en büyük mülki amirinin gösterdiği ve izin verdiği geri kazanım ve depolama tesisleri dışında denizlere, göllere, akarsulara veya herhangi bir yere dökülmesi ve dolgu yapılması yasaktır” denilmektedir.
13. Maddeye göre suç işlenmektedir.
14. Maddeye göre, ‘’Hafriyat sırasında bitkisel toprak alt topraktan ayrı olarak toplanır. Derinliğine ve yapısına bağlı olarak kazılarak yeniden kullanılmak üzere yığılır. Bitkisel toprağın depolanırken kayıplar önlenir ve toprağın kalitesi korunur. Bitkisel toprak uzun süre açıkta bırakılacak ise yüzeyinin çabuk gelişen bitkiler ile örtülmesi temin edilir. Ayrı toplanan bitkisel toprak park, bahçe, yeşil alan, tarım ve benzeri çalışmalarda tekrar kullanılır”
14. Maddeye göre de suç işlenmektedir.
26 Maddeye göre tarım toprağı rekreasyon amacıyla kullanılacak ve kesinlikle dolgu alanına gönderilmeyecektir.
Yine ne yazık ki 26. Maddeye göre de açık suç işlenmektedir.
18 Mart 2004’te çıkan yasaya göre, en geç 1 yıl içerisinde “İnşaat Yıkıntı Geri Kazanım ve Depolama Tesisi” kurma zorunluluğu getirilmesine karşın Trabzon’da bu kurulmamıştır.
Bu da ayrı bir suçtur.
Dolgu alanlarına ilişkin ilgili yasa ve yönetmeliklerde birçok bağlayıcı madde olmasına karşın bunların hiçbirine uyulmamıştır.
Bu da suçtur.
Bahse konu alan “Dolgu Alanı” olup, “Hafriyat Toprağı ve Atıkları” ile dolgu yapılıyor ise, ‘’Hafriyat, bu alanda gerekli bertaraf ve geri kazanım işlemleri yapılarak dolguya uygun hale getirilmelidir. Aynı zamanda dolgu alanında da tahkimat ve anroşman gibi tüm gerekler yerine getirildikten sonra işlem yapılmalıdır’’
UYARIYORUZ!
Dolgu, su emme ve çözünme değerleri düşük olan, kati surette kirletici madde içermeyen, deniz suyunda çözünmeyen malzemeler kullanılarak yapılmalıdır.
Aksi takdirde dolgu alanı zemininde, yapım veya kullanım aşamalarında çökmelerin oluşması kaçınılmazdır!
Uzman değerlendirmesine göre bu açıdan yapılan dolgu imalatı hatalıdır ve ileride istenmeyen durumların ortaya çıkmasına sebebiyet verebilecek niteliktedir.
Yani Trabzon Büyükşehir Belediyesi ve yüklenici, açıkça yasaları ve yönetmelikleri çiğneyerek suç işlemektedir.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nı ve İçişleri Bakanlığı’nı işlenen bu suça ve yasadışı uygulamalara karşı göreve çağırıyorum