Trabzon'da Trabzon Hurması üretiminde son yıllarda yaşanan düşüşe karşılık başlatılan proje ile bu meyvenin neslinin korunması ve üretiminin arttırılması hedefleniyor.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Trabzon Gıda Tarım Hayvancılık İl Müdürü Cahit Gülbay, Trabzon’da 5 bin 125 Trabzon Hurması ağacı bulunduğunu, bu sayının artması yönünde çalışmalar geliştirdiklerini kaydetti. Gülbay, eski yıllarda her evin bahçesinde en az 1-2 adet bulunan Trabzon Hurması ağacının son yıllarda yaşlanarak kuruması sonucu bu meyvede önemli azalma meydana geldiğini belirtti.
Trabzon Hurması'nın anavatanının Çin olduğunu kaydeden Gülbay, “Trabzon hurmasının ana vatanı Çin’dir. Çok eski tarihlerde bu meyve türü Japonya’ya getirilmiş ve burada büyük ölçüde üretimi yapılarak Japonya Elması olarak adlandırılmış ve halk tarafından sevilerek yenen bir meyve olmuştur. Anadolu'ya tarihi İpekyolu ile getirildiği tahmin edilmektedir. Trabzon üzerinden de tüm Anadolu'ya yayııldığı için 'Trabzon Hurması' denmiştir. Ülkemizde en çok Akdeniz bölgesinde yetiştirilmektedir. Ancak bu meyve türü kışın yapraklarını döktüğü için daha serin ve ılıman iklime sahip olan Karadeniz bölgesi ile Ege ve Marmara Bölgesinde de yetiştiriciliği yapılmaktadır. Trabzon Hurması'nın meyveleri buruk ve buruk olmayan şeklinde ikiye ayrılır. Buruk olmayan çeşitler (Fuyu) ağızda burukluk bırakmaz ve hasattan hemen sonra sertken yenebilir. Buruk olanlar ise (Hachiya) iyice yumuşadıktan sonra yani burukluğu kaybolunca yenebilir duruma gelirler. Trabzon Hurması'ndan yeterli ürün alabilmek için mutlaka tozlayıcı çeşit kullanılmalıdır. Eğer yeterince tozlanma olmaz ise meyve tutmazlar ya da küçük meyvelerden başlayarak olumdan önceki döneme gelinceye kadar değişik safhalarda meyveler dökülür” dedi.
5 BİN 215 AĞAÇ BULUNUYOR
Trabzon genelinde 5 bin 125 Trabzon hurması ağacı bulunduğunu bu sayının artması yönünde çalışmalar başlattıklarını ifade eden Gülbay, “İlimiz genelinde eski yıllarda her evin bahçesinde en az 1-2 adet Trabzon Hurması ağacı bulunmakta iken son yıllarda bu ağaçların yaşlanarak kuruması sonucu Trabzon Hurması sayısında önemli azalmalar olmuştur. Bu nedenle son yıllarda İl Müdürlüğümüz bir proje başlatarak temin ettiği Trabzon Hurması fidanlarını istekli çiftçilere dağıtarak Trabzon hurması neslinin korunması ve artmasına çalışmıştır. Ayrıca DOKAP projesi kapsamında kapama bahçeleri kurulması için önder çiftçiler seçerek uygulamalar yapılmıştır. Akçaabat’ta 2, Maçka’da 1 üreticimiz hala üretime devam etmektedir. Uygulamalardan ilk yıllarda olumlu sonuçlar alınmış olmasına rağmen buruk olan (Hachiya) çeşidinin raf ömrünün kısa olması (20 gün) nedeni ile üreticiler ürün satışında sıkıntılar yaşamaya başlamışlardır. Ayrıca Trabzon hurmasının Pazar payının Trabzon’da yeterli gelişmiş olmaması, meyvenin gıda değerinin öneminin bilinmemesi, işleme atölyelerin (kurutma fırınları) olmaması, işlenen çeşitlerin (Fuyu) üreticilerce temin edilmemesi ve çay ve fındık tarımından daha iyi gelir temin edilebilmesi gibi nedenlerden ötürük kapama bahçe kurulmasında artış sağlanamamıştır. Gerek aile ihtiyacı için de gerekse küçük kapama bahçe şeklinde yapılan dikimlerle birlikte ilimiz genelinde verim çağında 5 bin 215 adet Trabzon Hurması ağacı bulunmaktadır” diye konuştu.