Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu, Türkiye’nin doğusundan yeni bir ticaret ve ulaşım güzergâhı oluşturmak için Rusya-Azerbaycan-İran arasında görüşmeler yürütüldüğünü belirterek, “İran’ın dünyaya açılmasında önemli bir konumda olan Türkiye by-pass edilebilir. Bu nedenle Trabzon-İran demiryolu hattının bir an önce hayata geçirilmesi, İran’ın mallarının Trabzon üzerinden dünyaya gönderilmesinin sağlanması gerekiyor” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin’in 9 Ağustos’ta St. Petersburg’da yaptığı görüşmeden bir gün önce, Türkiye ekonomisi için hayati önem taşıyan bir zirvenin daha gerçekleştiğini vurgulayan TTSO Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu, “Türkiye - Rusya zirvesinden bir gün önce Rusya, İran ve Azerbaycan heyetleri bir araya geldi. Orada bizleri ilgilendiren çok önemli konular görüşüldü. Ekonomiyi direkt ilgilendiren ulaşım ve bu üç ülke arasındaki vize konusu Türkiye’yi direkt ilgilendiriyor. Sayın Putin bizimle yaptığı görüşmede vize ve ulaşımı ön plana koydu. Aynı şekilde İran ve Azerbaycan’la yapılan toplantıda da aynı konular gündeme geldi. Ülkeler arasında vizenin olmaması, ticaretin gelişmesini sağlayacaktır. Ama bunun yanında özellikle ulaşımda demiryolu olarak Rusya’nın Mohaçkale - Azerbaycan üzerinden İran’a gitmesi demek, ülkemizin doğusunda yeni bir ulaşım güzergâhının hayata geçmesi demektir. Bunu şöyle okumamızda yarar var; bugün İran Türkiye üzerinden Rusya’ya açılmak istiyor. İran’ın Rusya’ya yaş sebze ve narenciye gibi ürünlerle, çeşitli madenler, mermer, inşaat malzemesi gibi Rusya’ya gidecek birçok ürünü var. Ancak rekabet şartlarını yerine getiremediğinden dolayı İran’ın eli kolu bağlanıyor” diye konuştu.
“Doğumuzda yeni bir güzergah oluşuyor”
İran’ın mallarını dünyaya gönderirken karayolundan kaynaklanan yüksek ulaşım maliyeti nedeniyle alternatif yollar aradığını da vurgulayan Başkan Hacısalihoğlu, “Trabzon limanından İran’a demiryolu bağlantısı bir an önce gerçekleşmeli ki, bu koridoru Türkiye olarak biz kullanalım, bu ticareti biz yapalım. İran’ın malını biz alıp Rusya’ya hatta bütün dünyaya satabiliriz. Ama görünen şu ki, doğumuzda yeni bir hat oluşuyor. Bürokratlarımızın bununla ilgili çalışmalar yaptığına inanıyoruz. İran açısından bakınca Trabzon’a ulaşması daha rantabl. Trabzon’dan dünyaya ulaşabilir ama diğer yoldan sadece Rusya’ya veya Türk cumhuriyetlerine ulaşabilir. Türkiye burada by-pass edilebilir. 3 devlet görüşüyor. Ama bu görüşmelere karşılık Türkiye’nin de elini çabuk tutup Trabzon limanını demiryolu ile İran hattına bağlamalıdır. Çünkü hamleye hamle yapmak gerekiyor. Madem doğumuzda böyle bir gelişme olabiliyor, bir an önce bu ülkelerle yakın görüşerek, vize kolaylığını ön plana çıkararak işadamlarımızın yatırımlarını ve ticari ilişkilerini geliştirmesi sağlanmalıdır. Sermaye yönünden Eximbank üzerinden işadamlarımızın önlerinin açılması da lazım. İhracatımızın, üretimimizin, dünya pazarındaki kapasitemizin artmasının yolu işadamlarımızın bu bölgelere daha fazla dağılmasıdır. İşadamlarımız kesinlikle komşularımıza vizesiz gidip gelebilmeli” ifadelerini kullandı.
“Trabzon-İran Demiryolu stratejik öneme sahip"
Demiryolu hatlarının ülkemizden geçiyor olmasının uluslararası pazarlarda Türkiye’nin elini güçlendireceğini de vurgulayan Başkan Hacısalihoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Türkiye son yıllarda demiryoluna ağırlık verdi. Burada önemli olan demiryoluyla mal taşınmasıdır. Karadeniz’den GAP’a doğru ve İran’a demiryolu bağlantısını düşünün. Tarihi okuduğumuz zaman Trabzon - İran demiryolu bağlantısı konusunda birçok ülkenin müdahil olduğunu görürüz. Bazı komşularımız bu hattın yapılmaması konusunda müdahil oldu. Bazı ülkeler de bu hattın yapılmasına destek verdi. Trabzon-İran demiryolunun ne kadar stratejik ve ekonomik yönden ne kadar önemli olduğu bizim dışımızdaki ülkeler açısından da dikkat çekiyor. En kısa zamanda da inanıyoruz ki bu demiryolu yapılarak, Trabzon’da önümüzdeki dönemde hayata geçirilecek yatırım adası ve lojistik merkezinin de işlevsel olması sağlanacaktır. Türkiye bu coğrafyada gerçekten güvenilir yatırım yeri olarak birinci sıradadır. Altyapıyı bizim hazırlamamız gerekiyor.”
Hacısalihoğlu, Rusya, Azerbaycan ve İran arasında enerji konusunda da işbirliği görüşmeleri olduğunu, bu konunun da dikkat edilmesi gereken hususlar arasında yer aldığını vurguladı.
Trabzon için demiryolu çağrısı
"Trabzon-İran demiryolu hattının bir an önce hayata geçirilmesi, İran’ın mallarının Trabzon üzerinden dünyaya gönderilmesinin sağlanması gerekiyor”