Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının ortaklaşa başlattığı “Yeni Evim Kampanyası” ile ev sahibi olmak isteyenlere önemli bir uyarı geldi.
Türkiye Emlak Müşavirleri Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı ve Trabzon İnşaatçılar, Emlakçılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Ayhan Taflan yaptığı açıklamada, Yeni Evim Kampanyasında vatandaşların rayiç bedel engeline takıldığını ve satıcıların düşük vergi ödemek için evlerin fiyatlarını resmi işlemlerde düşük gösterdiğini söyledi.
Taflan açıklamalsında şu ifadelere yer verdi;
“Yeni Evim kampanyası dahilinde 0,69 faiz oranlı konut kredisinde, konut almak isteyen tüketiciler oluşan olumsuz tablodan rahatsız.
Orta gelirliler için başlatılan Yeni Evim Konut Kampanyası'na vatandaşlar, rayiç bedel engeline takıldı. Satıcılar düşük vergi ödemek için satışta ki 2 milyonluk evi resmi işlemlerde 500 bin ile 700 bin TL arasında gösteriyor. Bu durum vatandaşların kullanmak istediği ucuz kredinin önünü kesiyor.
Orta gelirli vatandaş için başlatılan 0,69 faizli konut kredisini içeren Yeni Evim projesinin şartları konut satın almak isteyen vatandaşların hevesini kursağında bıraktı. Kimi müteahhitler belli koşulları taşımadığı için bu proje kapsamına alınmazken, şartları oluşan müteahhitlerin çoğu ise yüksek vergi nedeniyle projeye yanaşmıyor. Çok dar bir kesime ve çok az projeye uygun bir kampanya. Biraz havada kaldı, temennimiz ikinci el kampanyasında aynısının olmamasıdır.
Orta gelirli konut kredisi ile düşük faiz, uzun vade ve kolay ödeme imkanı sunuluyor ve ilk etapta 100 bin ailenin konut sahibi olması amaçlanıyor. Ancak bu krediden yararlanılabilmesi için belli başlı şartlar var. Her müteahhit, her müşteri bu şartlara uygun değil. Kampanyada sıfır evler olacak. Emlak Konut Genel Müdürlüğü’nün ürettiği projeler; GYODER, İNDER, KONUTDER, İMKON ile Türkiye Müteahhitleri Birliği’ne bağlı olan şirketlerin projeleri ve 81 ilin tamamındaki firmaların ürettiği büyük ve küçük ölçekli tüm konut projeleri; teknik ve mali kriterleri karşıladıkları takdirde bu sürece dâhil olacaklar. Ayrıca müteahhitlerin bankaya elindeki daireler için eksper değerinin yüzde 5’ini yatırması, ilgili bankayla müteahhit firmanın garantörlük anlaşması imzalaması; müteahhit firmalar için getirilen şartlar arasında.
0,69 oranlı konut kredisinin hem insanların konut sahibi olabilmesi, hem müteahhitlerin evlerini satabilmesi için iyi bir hamle. Fakat ortaya konan şartlar, bunun önüne geçti, 0,69 faizli kredi imkanı ve 15 yıla kadar vade imkanının bulunmasını tüketici için çok olumlu. Ortaya konan şartlar nedeniyle herkes ve her müteahhit bu kampanyadan yararlanamıyor. Her müteahhidin daireleri, bu kampanyaya dahil değil. Mesela vatandaş, sıfır bir daire beğendi, bunu satın almak istiyor ancak o daireye, 0,69 faiz oranlı konut kredisi çıkmayabiliyor. Çünkü her müteahhitin şartlarının uymadığı gibi bu kampanya dahil olabilmeleri için şartları taşıyan müteahhitlerin bankaya eksper değerinin yüzde 5’ini yatırması ve banka ile garantörlük anlaşması imzalaması gerekiyor. Bu şartlara uymayan bir müteahhidin dairesini vatandaş düşük faizli konut kredisinden yararlanarak alamıyor.
Bu tablo ister istemez ikinci el konutlara da sirayet etmiş durumdadır. Bu kampanyanın duyurulduğu gün bunun açıklaması bitmeden bazı sıfır konut üreticileri ve 2. el konut satıcıları fiyatları yukarı doğru çektiler, bunların gramajdan çalanlardan hiç bir farkı yok. Geçmiş dönemlerde pandemi süresi içerisinde sıfır konutlarda 0,64, ikinci el konutlarda 0,74 oranlarında yapılan konut kredi kampanyasının aynısının yapılması aynısı olmazsa dahi yaklaşık oranlarla vatandaşların daha rahat konut alabilmesi ve en temel ihtiyacı olan barınma ihtiyacını giderilmesi gerekmektedir.
Konut kredili ev almak isteyenler kesinlikle kaparo adı altında ön ödeme yapmasınlar, hiç bir sözleşmeye imza atmasınlar. İlk olarak kredi kullanmak istediği kamu bankasına gitsinler, talep ettikleri kredinin kendilerine çıkıp çıkmayacağını ve satın almayı düşündükleri konutun kampanya dahilinde olup olmadığını sorgulasınlar. Gelir gider bilançolarını iyi analiz ettikten sonra satıcı ile karşılıklı oturup detayları yapsınlar.
Ön ödeme yapma durumu söz konusu ise sözleşmeye kesinlikle "talep ettiğim konut kredisi banka tarafından onaylanmadığı taktirde verilen ön ödemenin iade edileceği" ibaresi not olarak düşülsün. Almayı düşündüğünüz konut için yapacak olduğunuz sözleşmenin tapu maliki tarafından yapılıp yapılmadığına dikkat edin.”