Trabzon Oteller Derneği Birliği, turizm ile ilgili bilgilendirme ve değerlendirme toplantısı gerçekleştirdi.
Toplantıda, 2024 yılında Trabzon turizminde yaşananlar dernek gözüyle değerlendirilirken, turizm gündemine dair açıklamalarda bulunuldu.
Trabzon Oteller Derneği Birliği Başkanı Mustafa Aksu yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
Türk turizmine ve bölge turizmine katkı sağlayan, çaba harcayan, gerekli kanuni düzenlemeleri yapan başta bakanımız sayın Mehmet Nuri Ersoy olmak üzere tüm bakanlık çalışanlarımıza ve tanıtım çalışmalarıyla bizleri destekleyen Türk Turizmi'ni Geliştirme Ajansı (TGA) çalışanlarına teşekkür ve şükranlarımızı sunarız.
Derneğimiz değerlendirmesine göre; 2023 yılında olduğu gibi 2024 yılında da Trabzon turizmi kan kaybetmeye devam etmiştir.
Derneğimizin kuruluşundan bugüne kadar mücadelemizin ana konusu olan yasa dışı işletmecilik konusunda yeterli gelişme sağlanamamış ve çözümsüzlük devam etmektedir.
Şunu açık olarak belirtmeliyiz Mevcut durum ülkemizdeki en büyük özel sektör yolsuzluğudur. Kamu kurumlarının ve yerel yönetimlerin üzerine düşen sorumluluğu yeterince yerine getirmemesi yasalara uygun davranan işletmelerin kasalarından yasa dışı işletmelerin kasasına sermaye transferi yapılmasına sebep olmaktadır. Bu yönüyle bakıldığında yasal işletmelerin kamu yöneticileri ve yerel yöneticiler nezdinde haklı alacak talepleri ve ahirete intikal edecek olan kul hakları baki kalacaktır.
Turizmin gelişmesi için yapılabilecekler sıralamasında önceliğimiz yasa dışı işletmelerin yok edilmesidir. Derneğimizin net görüşü yasa dışı işletmeler temizlenmeden turizmde yapılabilecek pek bir şeyin olmadığıdır. Önceliğimiz yasadışılıktır. Bugün bile şehrimizde bine yakın yasa dışı işletmenin faal reklam faaliyeti yürüttüğünü düşündüğümüz de bakanlığa bağlı 300 civarı işletmenin turizm ve ticaret yapması mümkün değildir. Sürecin sonu önce sırasıyla gözde işletmelerin iflası ve sektörden çekilmesi sonra şehir turizminin çökmesidir.
Derneğimiz gücünü üyelerinden ve yasalara bağlı olmasından almış, yasal ve haklı mücadelesini sürdürmekte kararlıdır.
Birkaç ay önce bir kamu kurumunun toplantı salonunda 2024 yılı turizm değerlendirme toplantısı yapıldı. Toplantıda bakan yardımcımız, TGA yöneticileri sayın Valimiz, sayın Turizm il müdürümüz ve diğer yetkililer ve özel sektörden katılımcılar vardı.
Bizim açımızdan kamu görüşünün tarafımızdan bilinmesi açısından önemliydi. Bugün bu toplantıyla ilgili görüş ve eleştirilerimizi de sizlerle paylaşmak isterim.
1- Havaalanında çıkış yapan ziyaretçilerle yapılan anket çalışmasının istatistik gibi sunulması hatalıdır.
2- Şehre gelen her ziyaretçi turist değildir.
3- Trabzon a geldiği iddia edilen 1200.000 turist gelmemiştir. İddia sahibi kaynaklarını tutarlı bir şekilde açıklamalıdır.
4-Havaalanına gelen tüm yolcular bu şehrin yolcusu veya turisti değildir. Havaalanı bölgenin büyük kısmına hitap etmektedir
5-İl müdürlüğü verileri yüksek bütçeli ülkelerden gelen turist sayısının belirgin şekilde düştüğünü göstermektedir. Kamu yönetimi ve yerel yönetimler yoksul turiste razı olmuştur.
6- Bir konutun 10-15 kişilik ailelere kiralanması ve yapılanın turizm diye isimlendirilmesi komik bile değildir. Bu işlem az gelirli kısa dönem mülteci ağırlaması olarak isimlendirilebilir.
7-Bakanlığın çıkardığı son yasa bir kesim tarafından sabote edilmektedir. Trabzon da günübirlik turizm konutu belgesi verilen konutlarının oda sayısının yaklaşık 5 olduğu belirtilmiştir. Sanırsınız Trabzon halkı saraylarda köşklerde yaşıyor. Bu konu da kanuna karşı hile olduğu açıktır.
8-Günübirlik konutların bir çoğu hala kaçak işletilen apart ve diğer tesislere verilmiştir. Bu işletmeler bir konuta belge alıp turizm işletmesi gibi çalışmayı sürdürmektedir. Bu konuda kanun açık olmasına rağmen gerekli müdahaleler yapılmamıştır.
9- Sunumda 200 ü aşkın işletmeye 20.000.000 ( YİRMİ MİLYON ) Tl ceza kesildiği vurgulanmıştır. Bu tutar ilettiğimiz işletme sayısının yanında devede kulak bile değildir. Ceza uygulanan işletmelere kanun emri olmasına rağmen ikinci ve üçüncü denetlemeler yapılmamış Ve ciddi kamu zararı oluşmuştur ( ikinci denetim cezası tutanak başına 500.000 üçüncü denetim tutanak başına 1500.000 tl dir). Bu noktada kanun un caydırıcı maddeleri uygulanmamıştır.
10- Kanun sanki yasadışı olan tüm işletmeler belgelendirilsin demiş gibi algılanmış bir çok işletme usulsüz belgelendirilmiştir.
11- Üst kullanım hakkı bir kiracılık ilişkisidir . üst kullanım hakkıyla belgelendirme yapılamaz ,Yapılan belgelendirmeler iptal edilmelidir . Derneğimiz bu yönde hukuki girişimlerde bulunacaktır.
12-Trabzonda bilgimiz dahilinde olan ve hazırlıkları hukuki olarak rezidans olarak yapılan bina yoktur . Bu noktada verilen rezidans belgeleri sorunludur . Derneğimiz bu noktada da hukuki girişimlerde bulunacaktır.
13-Turizm bakanlığı verilerine göre trabzon un yatak sayısı 30.000 e yaklaşmıştır. Bu sayı trabzon ölçeğinde yeterlidir hatta bir miktar fazladır.
14- Trabzon da bakanlığa bağlı otellerin verileriyle ilgili değerlendirme yapılmamıştır. Derneğimiz üyelerinin doluluk oranı % 40 lar civarındadır . Sunum da bahsedilen gelen turistlerin %58 inin otellerde konakladığı bilgisi gerçek değildir. Gelen turist neresi oteldir bilgisini ancak tabelasından bilmektedir. Trabzon da tabela kirliliği had safhadadır.
Bu yönleriyle turizm yönetimini başarılı bulduğumuzu ne yazık ki söyleyemeyeceğiz. Bakanlığımızın çabaları resmileşme girişimleri şehrimize ulaşamamıştır. Yasaların bir kamu yöneticisinin deyimiyle Giresun un doğusuna geçememesi büyük sorunumuzdur.
Yerel yönetimlere ilişkin değerlendirmeler
1- Yerelde gerçekleşen tüm faaliyetler yerel yönetimlerle ilgilidir . Yasaları uygulamak ve toplumsal barışı sağlamak kamu yönetimi kadar yerel yönetimlerinde asli görevidir.
2- Tüm çabalarımıza rağmen yerel yönetimlere bilgisini verdiğimiz işletmeler tam anlamıyla denetlenmemiştir. Yasal olmadan çalışan işletmeler bilinmesine rağmen gerekli müdahaleler yapılmamıştır.
3- 2017 yılından itibaren özellikle Ortahisar ilçemizde yerel yönetimce himaye edilen yasa dışı işletmeler bugün de az da olsa himaye görmektedir. Diğer ilçelerimizde de durum farklı değildir.
4-Belediye meclisleri kanun hükümlerinin yumuşatıldığı , dost ve yandaşların korunduğu meclisler olmamalıdır.
Maliye Bakanlığı'na; başı her sıkıştığında kümesteki kaz deyimi ile kapısı çalınan ve denetlenen yasal işletmelerin yanında yasa dışı işletmelerde denetimlerde tavizkar davranılmaktadır.
2023 yılı ağustos ayında defterdarlık makamı eliyle denetim birimine ulaştırdığımız listeyle ilgili ya denetleme yapılmamış ya da geçiştirilmiştir.
Kimlik bildirim sitemi esas alınarak yapılacak bir denetimde son 5 yıllık gelir kaybının ne denli büyük olduğu görülecektir.
Sayın valim; verdiğimiz bilgiler ve değerlendirmeler sizin söz konusu değerlendirme toplantısında yaptığınız konuşmayla örtüşmemektedir. Sözleriniz arasında Turist profilinin değiştiğinden ve resmi yatak sayısının artışından kaynaklanan doluluk sorunundan bahsettiniz.
1-Turist profili değişmemiştir. Geçen yıllara göre farklı ülkelerden turist girişi yaşanmamıştır. Son 5 yılda farklı ülkelerden turist girişi olmamıştır.
2-Resmi yatak sayısı artmasına rağmen sorun artan resmi yatak sayısı değil artan resmi olmayan yatak sayısıdır. Resmi yatak sayısı 30.000 iken gayri resmi yatak sayısı bunun iki katından fazla olduğu tahmin edilmektedir.
3- Konuşmanızın bir bölümünde ‘arkadaşlarla görüştüm yasa dışı işletmelerin mayıs ayında sonunu getireceğiz’ dediniz . Bu söyleminiz 2024 yılında yeterince mücadele etmediğinizin arkadaşlarınıza gerekli talimatları vermediğinizin itirafı mıdır?
4- Neden yasadışı işletmelere 2. Ve 3. Denetimleri yaptırmadınız . yapılmadığından bilginiz var mı? 5-2025 yılı mayıs ayını neden bekliyorsunuz . Kış aylarında yer altına çekilen adeta kış uykusuna yatan turizm eşkıyalarını nasıl bulacaksınız?
5- Yaz ayları gelip turizm hareketliğinde geçen yıllarda olduğu gibi ‘ Ne yapalım içeride turist var’ bahanesine sığınacak mısınız?
Şehrimizin en üst kamu yöneticisi olarak yasal olmayan işletmelerin yok edilmesini sağlayabilecek misiniz?
Yasa dışı işletmelerin yasal temsilcilerinin kamu kurumu yöneticilerini, yerel yöneticileri ve bazı sivil toplum örgütlerini ziyaretlerini sıklaştırdığını sosyal medyadan ve basından görüyoruz . Siz bu konuda yasal işletmelerin yasal temsilcilerini dinleyecek misiniz. Bu konuda bilgiye ve görüşe ihtiyacınız yok mu?