Apartmanlar, iş merkezleri, devlet binaları başta olmak üzere hayatın bir çok noktasında hayatı kolaylaştıran asansörleri kullanırken çok dikkat edilmesi ve bakımının da düzenli olarak yapılması gerektiği belirtildi.
Konuyla ilgili bilgiler veren Makine Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Şaban Bülbül, binalarda kullanılan asansörlerin can ve mal emniyetini tehlikeye düşürmemesi için bakımlarının düzenli olarak yapılması ve asansör kullanma talimatına uyulması gerektiğini söyledi. Asansör bakımını yapacak firma tercih edilirken mutlaka yönetmelikte tarif edilen firma olup olmadığına dikkat edilmesi ve gerekirse firma yetki belgelerinin talep edilmesini isteyen Bülbül “Bakım esnasında mümkünse bina görevlisi nezaretinde bakım yapılmalı ve firma tarafından düzenlenecek bakım formu karşılıklı olarak imzalanmalıdır. Bakımda değiştirilen parçaların yöneticiye teslimi yapılmalıdır.
Eski malzemelerin imhası yöneticinin seçeceği bir yöntemle yapılmalıdır. Bakımda mutlaka kuyu, kabin üstü ve makine dairesi temizliğinin yapılması; kapı kilitlerinin mutlaka her bakımda kontrol edilmesi; kapı camlarının kontrolü; rayların yağlanması; kabin üstü paraşüt fren sisteminin gözle kontrol edilmesi; makine dairesinde makine motor grubunun yağ seviye kontrolünün yapılması; makine üzerindeki balataların kontrolü; kabin içi ve kat butonlarının kontrol edilmesi; regülatörlerin kontrol edilmesi; halatların bağlantıları ve tellenmesi kontrol edilmeli; sınır kesiciler ve güvenlik siviçlerinin çalışır durumda oldukları kontrol edilmelidir” dedi.
ASANSÖRDE GÜVENLİĞİN ÖNEMİ
Makine Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Şaban Bülbül, asansörlerin güvenliğinin de önemine dikkat çekerek “Asansör kuyu boşluğu mutlaka temiz tutulmalıdır, burada başlayacak yangının kabin içinde bulunan kişilerin dumandan boğulmasına neden olabileceği unutulmamalıdır. İç kapısı bulunmayan asansörler fotosel takılması kabin ile hareketli yüzey arasında meydana gelebilecek sıkışmaları önlemesi bakımından hayati önem taşımaktadır. Binada temizlik yapılırken kuyu boşluğuna su girmesi engellenmelidir.
Kat kapı camları mutlaka içi telli cam olmalıdır (kırılma esnasında dağılmaması için) pencere camı, buzlu cam, mika gibi maddeler takılmamalıdır. Kat arasında kalan kişileri kurtarmak için kapı anahtarı kullanılmamalı, makine dairesinde asansörün elektriği kesilmeli, makine üzerindeki fren kolu elle açılarak volan yardımıyla asansörün en yakın kata getirilmesi sağlanmalı ve mahsur kalan kişiler bu şekilde kabinden çıkartılmalıdır. Kabinin katta olduğunu anlamak için kabin içerisinde mutlaka aydınlatmanın yanması gerekir.
İç kapısı olmayan asansörlerde her hangi bir tehlike anında önce kabin içerisindeki dur butonuna basılmalı daha sonrada imdat butonuna basılarak yardım istenmelidir. Kabin içinde bulunan imdat butonu ve acil aydınlatma sistemi elektrikler kesilse dahi mutlaka çalışır durumda tutulmalıdır. Kabin içerisine yüklenecek yükler dengeli bir şekilde yüklenmeli hareket esnasında kayması ve devrilmesi engellenmelidir. Yangın ve deprem esnasında asansörün kullanılması sakıncalıdır, asansör yerine merdiven tercih edilmelidir. Kabin içerisine ve katlara kullanma talimatları ile uyarıcı ikaz levhaları takılmalıdır. Asansör kuyu altında kullanılabilir boşluk olmamalıdır, varsa şayet ya kapatılmalı veya gerekli güvenlik tedbirleri alınmalıdır. Makine dairesinin giriş kapısı veya kapağı sürekli olarak kilitli tutulmalıdır. Herhangi bir tehlike veya bakım esnasında anahtara kolayca ulaşmak için ilgili görevlide veya yöneticide bulundurulmalıdır. Makine dairesine asansör harici hiçbir malzeme veya eşya koyulmamalıdır. Makine dairesinde mutlaka havalandırma panjurları olmalıdır. Makine dairesinde yangın söndürücü tüp bulundurulmalıdır. Aşırı yük sistemi yoksa takılmalı varsa mutlaka asansör kapasitesine uygun olarak çalışır durumda olmalıdır” uyarısında bulundu.
ASANSÖRE 12 YAŞINDAN KÜÇÜKLER YALNIZ BİNMEMELİ
Asansörlere asla 12 yaşından küçüklerin yalnız binmemeleri isteyen ve asansör kazalarının bir çoğunun bu nedenle meydana geldiğini ifade eden Bülbül, asansörün çağrılması, asansöre giriş ve çıkış, seyir halinde yapılması gerekenleri şu şekilde sıraladı:
“Eğer asansör butonları çift buton ise sadece gideceğiniz yönün butonuna basılması gerekir. Asansör beklediğiniz kata geldiğinde kabinden çıkacak kişilerin geçişine engel olmayacak bir yerde bekleyiniz. Asansör geldiğinde kabin dolu ise kabine girmeye çalışmayınız, varsa diğer asansörü kullanınız yoksa asansörün yeniden gelmesini bekleyiniz.Asansör kapıları otomatik ise kapanmakta olan kapıyı açmaya zorlamayınız, asansörün tekrar gelmesini bekleyiniz. Asansöre binerken kabin tam katta olmayabilir bu durumda ayağınız takılıp düşebilirsiniz, buna dikkat edilmesi gerekir. Asansöre şayet evcil hayvan bindirecekseniz seyir halinde hayvanları mutlaka kontrol altında tutunuz. Asansöre giriş çıkışlarda oyalanıcı ağır hareketlerden kaçınınız bir an önce kabini terk ediniz veya seri bir şekilde bininiz. Asansörde iç kapı yoksa kapıdan uzak durunuz, giysilerinize ve elinizdeki paketlere sıkışma ihtimaline karşı dikkatli olunuz. Kabin içerinde el tutacağı varsa buradan tutunuz. Kat göstergelerini takip ediniz ve ineceğiniz kata geldiğinde seri bir şekilde ininiz.
Asansör durduğu halde otomatik kapı açılmıyorsa kapı açma butonunu deneyiniz şayet yine açılmıyorsa imdat butonuna basarak ilgililerden yardım isteyiniz. Asansör beklerken kabin kata gelmeden kapıyı açmaya çalışmayınız. Her hangi bir tehlike anında iç kapı olmayan asansörlerde kabin içi dur butonuna basarak asansörü durdurup yardım isteyiniz. Kabin içerisinde hareket halindeyken elektrikler kesilirse panik yapmayın kabinden çıkmaya çalışmayın ilgililerden yardım isteyin.”
ASANSÖRLERDE EN FAZLA KARŞILAŞILAN KAZALAR
Makine Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Şaban Bülbül, en fazla karşılaşılan asansör kazaları ile ilgili şunları söyledi:
“Halatların tellenmesi ve yıpranması sonucu halatların kopması ile oluşan kazalar; karşı ağırlığın kabin ile çarpışması sonucu oluşan kazalar; kapı camlarının kırılması sonucu oluşabilecek kazalar; kabin katta değil iken kat kapısının açılması ile oluşan kazalar; kapısı olmayan kabinlerde hareketli yüzey ile kabin arasında sıkışmalardan dolayı oluşan kazalar; asansörün makine grubu üzerindeki fren sisteminin arızalanması veya devre dışı kalması, balataların aşınması, fren tahrik gücünün yetersizliği, kumanda panosunda oluşabilecek rızalardan dolayı kabinin kontrolsüz bir şekilde aşağı veya yukarı yönde kaymasından meydan gelebilecek kazalar; kabinde mahsur kalan kişilerin kurtarılması sırasında bilinçsiz şekilde kurtarma çalışılmasından doğan kazalar; yangın ve deprem anında asansörün kullanılmasından doğan kazalar; kabin içerisine konulan yüklerin kayması sonucu doğan kazalar; kabin duruş seviyesinin aşağıda veya yukarıda olması nedeniyle doğan kazalar; otomatik kapının sıkıştırması sonucu doğan kazalar.”