Kayıtdışı ekonominin kayda alınmasına dönük Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı'nda "POS cihazlarının yazar kasa niteliğine kavuşturulmasına yönelik fizibilite, teknik gereksinimler, yeterlilik ve uygulanabilirlilik incelemelerinin gerçekleştirilmesi, sonuçlara göre de yasal düzenlemeler yapılması" öngörüldü. Gelir İdaresi Başkanlığı da, bu çerçevede, POS makinalarının yazar kasaya dönüştürülmesi için harekete geçti. POS cihazlarının formatının değiştirilmesi, halen sadece ticari bilgilerin yer aldığı cihazlarda mali bilgilere de yer verilmesi üzerinde duruluyor. POS cihazlarının yazar kasa niteliğine kavuşturulması halinde, alışverişlerde mal cinsi ile katma değer vergisi açısından bir sorun yaşanıp yaşanmayacağının da artırıldığı çalışmada, yeni yazılımlarla POS cihazlarında hangi bilgilerin yer alabileceği ortaya konulacak.
Bilgiler bankalara
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Bankalar Birliği ile de bir araya gelinecek olan bu çalışmada POS cihazlarının yazar kasaya dönüştürülmesi kararı çıkarsa, ilgili mevzuatta da buna yönelik değişiklik yapılacak. Daha sonra da oluşturulacak sistem, yeni faaliyete geçen işletmelerden başlanarak, aşamalı olarak devreye sokulacak. Maliyecilerin düşündüğü modelde, yazar kasalar devre dışı kalacak. Kredi kartıyla alışverişlerde POS cihazı slibi, fatura veya fiş yerine geçecek. Vergi mevzuatında da slipler, geçerli belge kabul edilecek. Nakit alışverişlerde de, bilgiler POS cihazına işlenecek.
Beyanname takibi
Bu şekilde bütün alışveriş bilgileri bankalara gidecek. Söz konusu bilgiler buradan da kredi kartı alışverişlerinde olduğu gibi, Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Merkezine aktarılacak. Böylece Başkanlık, bütün alışverişleri, bankalar kanalıyla takip edebilecek. Ticari işletmelerin sadece kredi kartlı alışverişleri değil, bütün alışverişlerin KDV beyannamelerinde yer alıp yer almadığı sistem üzerinde görülebilecek.
Norveç'te uygulanıyor
NORVEÇ'te POS cihazlarının yazar kasa şeklinde kullanıldığını belirten bir üst düzey Maliye yetkilisi, bu sistemin ülkemizde de uygulamaya konulmasıyla, bütün alışverişlerin bankalar üzerinden takibinin sağlanacağını bildirdi. Bir Maliye yetkilisi, şu değerlendirmede bulundu: "Mevcut sistemde, kredi kartıyla yapılan alışveriş bilgileri, bankalar tarafından düzenli olarak bize aktarılıyor. Ancak nakit satışları bu yolla izlemek mümkün değil. Getirmek istediğimiz sistemde, sadece kredi kartı değil, nakit satışlarda da POS cihazları kullanılacak. Bilgiler buraya girecek ve bankalara aktarılacak. Bankacılık sisteminden de bizim Bilgi İşlem Merkezimize iletilecek. Bu şekilde bütün satışları sistemde takip edebileceğiz."