Son osmanlı mebuslarından suikastle öldürülen Trabzon Milletvekili Ali Şükrü Beyi’n boynunda halatla fotoğrafının yer aldığı hayatını anlatan kitap bugün Hamamizade İhsan Bey Kültür merkezinde bedava dağıtılacak. Öncesinde kitabı hazırlayan Necmettin Alkan ve Uğur Üçüncü’nün söyleşi programı gerçekleştirilecek.
Trabzon Büyükşehir Belediyesi; 39 senelik kısa ömründe Türk siyaset tarihinde önemli izler bırakmış, Meclis-i Mebûsân'da ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde mebûsluk yapan Trabzonlu Ali Şükrü Bey'in hayatını kitaplaştırdı. Kabri, Boztepe'de ismi ile özdeşleşen alanda bulunan Ali Şükrü Bey’in hayatını ve mücadelesini Prof. Dr. Necmettin Alkan ve Doç. Dr. Uğur Üçüncü kaleme aldı.
1. baskıda 6 bin adet basılan ve bugün saat 13.30'da Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi'nde yapılacak tanıtım, imza ve söyleşi ile okuyucularla buluşturulacak. "Ali Şükrü bey" kitabı önemli bir kaynak olarak kütüphanelerdeki yerini alacak.
Bir fikir, aksiyon ve mücadele eri olan Trabzonlu Ali Şükrü Bey'i belgeler ışığında tanıtarak tarih şuuruna sahip bilinçli bir nesli yetişmesine katkıda bulunmak için "ALİ ŞÜKRÜ BEY" adlı kitabı yayın hayatına kazandırmanın gururunu yaşadıklarını ifade eden Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu, şunları söyledi; Milli Mücadele döneminde, silah ve cephaneden bile daha güçlü ve etkili karakteri ile azim, kararlılık ve cesaret timsali olan hürriyet kahramanımız Ali Şükrü Bey'in bu toprakların evladı oluşu iftihar vesilemizdir. Milletin meclisinde sürdürdüğü tertemiz mücadelesinin en parlak döneminde şehadet şerbetini içen bu mümtaz şahsiyetin ömür kitabesini, bu toprağın evlatlarına öğretmek ve nesilden nesile aktarılmasını sağlamak ulvi bir görevdir.
Yayınlamış olduğumuz bu kitapla Hakk'ın ve adaletin yanında, haksızlığın ve zulmün karşısında sıradağlar gibi dimdik duran bu kadim şehrin vefakâr, cefakâr ve kahraman insanlarının temsilcisi olan Ali Şükrü Bey gibi bir fikir ve aksiyon adamının, belgeler ışığında tanıtımını yaparak, tarih şuuruna sahip bilinçli bir neslin yetişmesine katkıda bulunmayı amaçlamaktayız.
Bu münasebetle, bir fikir, aksiyon ve mücadele eri olan Ali Şükrü Bey’i ve bütün şehitlerimizi rahmetle ve minnetle anıyor; müelliflerimiz Prof. Dr. Necmettin Alkan ve Doç. Dr. Uğur Üçüncü başta olmak üzere bu kitabın hazırlanmasında emeği geçenlere şükranlarımı sunuyorum."
KİTAPTA NELER VAR?
ALİ ŞÜKRÜ BEY'İN ŞEHADETİ: 24 MART 1923
Ali Şükrü Bey, Ankara'da Meclis'e katılmak üzere giderken 6 Mayıs 1920 tarihinde Samsun Çarşamba civarında öldürülen Trabzon milletvekili Eyübzade İzzet Bey'den sonra, 24 Mart 1923'de Ankara'da şehit edilen Trabzon'un ikinci milletvekilidir.
Açıklamaları, TBMM'de büyük tartışmalara ve kavgalara yol açmıştı.
Çok hareketli, açık sözlü ve sözünü esirgemeyen bir şahsiyet olan Ali Şükrü Bey, Lozan görüşmelerinin bazı maddelerine şiddetle karşı çıkmıştı.
MİSAK-I MİLLİ'den taviz verildiğini belirterek, Mehmetçiğin süngüsü ile kazanılan büyük zaferin Lozan'da heba edildiğini; Musul, Kerkük ve Ege adalarından söz edilmemesini ve Yunanistan'dan hiçbir tazminat alınmamasını ağır bir dille eleştirdi.
1923 yılı Mart ayının son günlerinde Ankara'da ortadan kayboldu. Her yerde aranmasına rağmen bulunamadı. Nihayet, ölüm tarihinden üç gün sonra 27 Mart 1923 tarihinde Ankara civarında cesedi bulundu.
Yapılan incelemelerden sonra Giresun'lu Topal Osman Ağa tarafından öldürüldüğü açıklanmıştır.
Daha önceleri Ali Şükrü Bey'le iyi görüşen Topal Osman, buna rağmen, hemşehrisi ve koruyucusu durumundaki Ali Şükrü Bey'i Samanpazarı'ndaki evine davet ederek onu orada bir oyunla ve fedaileri vasıtasıyla anlaşılması güç bir sebeple boğdurmuştur. Ali Şükrü Bey'in vefatı Trabzon'da büyük üzüntülere ve tepkilere yol açtı. Trabzonlu o dönemde Ali Şükrü Bey cinayetini bir haysiyet meselesi haline getirdi. Ali Şükrü Bey, Trabzon'da "Şehid-i Muhterem-i Vatan" olarak bilindi. TBMM'deki kayıtlara göre ise şehid sayıldı.
Trabzon'lar şehidine sahip çıktı ve Ali Şükrü Bey'in cenazesi Trabzon'a götürüldü ve burada düzenlenen çok kalabalık bir cenaze töreninden sonra Trabzon Boztepe'de defnedildi. 8 Ekim 1955 tarihinde Trabzon Belediyesi, Ali Şükrü Bey’in Boztepe’de bulunan mezarının onarılması için 3.023 lira 42 kuruşluk ödenek ayırdı ve Boztepe'deki kabri yeniden yaptırıldı. 16 Mayıs 2010 tarihinde ise Ali Şükrü Bey'in Boztepe'deki mezarı yenilendi.
Ali Şükrü Bey nasip olup da yaşamış olsaydı; Suriye'deki Türkiye'ye ait CABER KALE'sinin T.C. tarafından terkinini ve Şehit Süleyman Şah'ın mezarının yerinden alınmasını acaba nasıl değerlendirirdi..?
Kitabın son sayfalarında öldürüldükten sonra Ali Şükrü beyin boynunda halatla fotoğrafı da yer alıyor.