Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ortak finansmanıyla Türkiye Belediyeler birliği tarafından yürütülen İstihdam için Koordinasyon ve Eğitim Projesi (İSKEP) toplantısı Trabzon’da yapıldı.
İstihdam için Koordinasyon ve Eğitim Projesi'nin uyguladığı 10 ilden birisinin Trabzon olduğunu belirten İSKEP Projesi İletişim Uzmanı Burçin Yeşiltepe, Trabzon’da çalışan her 100 kadından 65’inin tarım sektöründe olduğunu belirterek, bu oranın Türkiye oranının yaklaşık yüzde 25 puan üzerinde olduğunu söyledi.
Yeşiltepe, “Trabzon İstihdam için Koordinasyon ve Eğitim Projesi'nin uyguladığı 10 ilden birisi. Proje kapsamında yapılan ‘Trabzon İşgücü Analizi’ için Trabzon Büyükşehir Belediyesi'nin katkılarıyla ortak grup toplantıları ve işveren görüşmeleri ve istatistiki verilerin toplanması ile yürütülmüştür. Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ortak finansmanıyla Türkiye Belediyeler Birliği tarafından yürütülen İstihdam için Koordinasyon ve Eğitim Projesi (İSKEP) dezavantajlı bireylerin istihdam edilebilirliğini artırmayı, işgücü piyasasına erişimlerini kolaylaştırmayı ve işgücü piyasasına girişlerinin önündeki engelleri kaldırmayı hedeflemektedir” dedi.
TRABZON’UN İŞGÜCÜ PİYASASI
İşgücü piyasası Talep Çalıştayı yapıldığını hatırlatan Yeşiltepe, “Dezavantajlı bireylerin işgücü piyasası talep boyutuna ilişkin il bazında veriler olmaması nedeniyle iki çalışma gerçekleştirilmiştir. İlk çalışma, Trabzon Büyükşehir Belediyesi’nin belirlediği dezavantajlı grupların istihdama girişte ve istihdamda yaşadığı problemlerin azaltılması ve istihdam edilebilirliklerinin arttırılması için işgücü piyasasının talep (işveren) tarafındaki ihtiyaçlarının ele alındığı 'İşgücü Piyasası Talep Çalıştayı'dır. İşveren ihtiyaçlarının tespiti amacıyla talep çalıştayında olduğu gibi, ilin ana sektörlerinden, çalışan sayısı 50 ve üzerinde olan firmalar tesadüfi olarak seçilerek görüşmeler gerçekleştirilmiştir” diye konuştu.
"TRABZON GENELİNDE İŞYERLERİNİN YÜZDE 38’İ ELEMAN TEMİNİNDE GÜÇLÜK ÇEKMEKTEDİR"
Yeşiltepe, Trabzon’daki dezavantajlı gruplar odaklı işgücü piyasası analizine göre öne çıkan bulguları şöyle sıraladı: “İlde yasal gereklilik sonucu engelli istihdam etmek zorunda olan 6’sı kamu sektöründe olmak üzere toplam 123 işyeri var. 2014 yılında kayıtlı işgücü 221 kadın, 932 erkek olmak üzere toplam bin 153 engellidir. Çalışan sayısı 488 ve çalışanların yüzde 89’u özel sektör tarafından istihdam edilmektedir. Kamuda çalışan engelli sayısı sadece 54 kişidir. Trabzon genelinde işyerlerinin yüzde 38’i eleman temininde güçlük çekmektedir. Eleman temininde en çok güçlük çeken sektörlerin başında konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri gelmektedir. Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetini yüzde 52 ile imalat sanayi ve yüzde 47 ile eğitim sektörü takip etmektedir.
Su ve orman ürünleri alanındaki bilgi deneyime sahip ara eleman ihtiyaç duyulmaktadır. Yöreye özgü ligarba (yaban mersini) karayemiş gibi ilaç sanayinde kullanılan meyvelerin yetiştirilmesi ve işlenmesi alanında çalışacak elemana ihtiyaç duyulmaktadır. Süt, süt ürünleri ve bal gibi tarım ürünlerinin üretimi, saklanması ve depolanması alanlarında çalışacak elemana ihtiyaç duyulmaktadır. Trabzon’da çalışan her 100 kadından 65’i tarım sektöründedir ve bu oran Türkiye oranının yaklaşık yüzde 25 puan üzerindedir. Kadınların yüzde 30’u hizmet sektöründe ve yüzde 4’ü de sanayi sektöründe çalışmaktadır. Aktif işgücü programlarına katılan kadınların içinde üç eğitim seviyesi hakimdir. İlköğretim, ortaöğretim ve ön lisans mezunları toplam kursiyer kadınların yüzde 82’sini oluşturmaktadır. Kursiyer kadınların çoğu genç kadınlardır. Kursa katılan kadınların yüzde 45’i 15-24, yüzde 34’ü 25-34 yaş grubundadır.”
"KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN EN BÜYÜK SEBEPLERİNDEN BİRİ EKONOMİK PROBLEMLERDİR"
Trabzon’daki işverenlerin ve dezavantajlı bireylerin, kendi tecrübelerine dayalı olarak, şiddet mağduru kadınların istihdamın artırılmasına yönelik önemli gördükleri konuları belirten Yeşiltepe, "Kadına yönelik şiddetin en büyük sebeplerinden biri ekonomik problemlerdir ve şiddet, yoksul dolayısıyla da düşük eğitimli kadınlar arasında çok fazla yaşanmaktadır. Trabzon’da kadınların yüzde 20’sinin herhangi bir diploması yoktur. Lise altı eğitim seviyesinde olan kadınların oranı yüzde 66’ya çıkmaktadır. Kadınların yaş ve eğitim seviyeleri gözetilerek Trabzon işgücü piyasasının ihtiyaçları doğrultusunda özel kurslar düzenlenmelidir.
Kadınlar hali hazırda eleman açığı olan turizm, gıda, gibi sektörlerde çalışabilecek şekilde eğitilmelidir. Şiddet görmüş kadının istihdama dahil edilmesi sürecinde psikolojik destek sağlanarak özgüven kazandırılması gerekmektedir. Şiddet görmüş kadın için istihdama girişte büyük sorun teşkil eden bakımı kreş ve gündüz bakım evleri ücretlerinin devlet tarafından finanse edilmesi veya işverene vergi indirimi sağlanarak giderilmelidir. Özellikle çocuklu kadınlar için il ekonomisinde de önem teşkil eden Trabzon bileziğinin örülmesi ve balıkçılıkta kullanılan çapari bağlanması gibi ev eksenli çalışmalar planlanabilir" dedi.
"BÖLGE GELİRİNE GÖRE YAPILAN HESAPLAMADA YOKSUL SAYISI 443 BİN KİŞİDİR"
Trabzon’daki işverenlerin ve dezavantajlı bireylerin, kendi tecrübelerine dayalı olarak, yoksul bireylerin istihdamının artırılmasına yönelik önemli gördükleri konuları Yeşiltepe şöyle sıraladı:
“Türkiye yoksulluk sınırına göre hesaplandığında bölgede 387 bin kişi yoksul olarak tespit edilirken, bölge gelirine göre yapılan hesaplamada yoksul sayısı 443 bin kişidir. Yoksulların büyük bir bölümünün herhangi bir okul bitirmemiş, ilkokul mezunu oldukları görülmektedir. Yoksulların büyük bir bölümünün mesleki ve teknik niteliklerden yoksun oldukları anlaşılmaktadır. Yörede su, orman ve tarım ürünlerinin üretilmesi, işlenmesi ve saklanması gibi alanlarda belirgin bir eleman açığı göze çarpmaktadır. Yoksul kişiler eleman açığı bulunan sektörlerde istihdam edilmek üzere yetiştirilmelidir.
Yoksul kişilere işgücü piyasasının ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde tasarlanmış mesleki eğitimler sağlanmalıdır. Yoksul kişilere, yaşanan nüfus neticesinde ortaya çıkan ve çoğunlukla Gürcistan’dan gelen kişiler tarafından üstlenen yaşlı bakım hizmeti ihtiyacını karşılamak üzere eğitimler sağlanabilir. Yoksul kişilere yörede markalaşmış ürünler (Trabzon ekmeği, Trabzon tereyağı, Anzer balı) ve ziynet eşyalarının (Trabzon bileziği) üretimi doğrultusunda eğitimler sağlanarak istihdam oluşturulabilir.”
Trabzon Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Mustafa Akkaya da konuşmasında söz konusu proje kapsamında İŞKUR ile gerçekleştirdikleri 23 proje kapsamında süreli de olsa 4 bin 140 vatandaşın istihdam edildiğini ifade ederek, “Projenin hedefi, hedef belediyelerde TBB’nin denetim ve rehberliğinde istihdam ve sosyal destek hizmetlerinin koordinasyon ve sunulmasına yönelik bir model geliştirmek ve uygulamak suretiyle dezavantajlı bireylerin işgücü piyasasına sürdürülebilir şekilde entegrasyonuna katkıda bulunmaktır.
Sosyal yönü ağırlıklı olan proje kapsamında tüm paydaşlarla birlikte çalışmalarımız sürdürüyoruz. Bu amaçla Zağnos Kültür Merkezini bu projeye tahsis ettik. Gruplarımızla protokoller imzaladık. Bu proje kapsamında İŞKUR ile gerçekleştirdiğimiz 23 proje kapsamında sürelide olsa 4 bin 140 vatandaşımız istihdam edildi. Bugün 480 vatandaşımız ise halen Büyükşehir Belediyemiz bünyesinde çalışmakta olup, 5 bin ailemizle çeşitli kademelerde destek sağladık. İSKEP projesi ile bu katkılarımızı daha da geliştirmeyi amaçlamaktayız” dedi.
Toplantıda Türkiye Belediyeler Birliği Dış İlişkiler Uzmanı Cemal Baş ve İSKEP Projesi Takım Lideri Paulo Pedreso da birer konuşma yaparak projenin önemi hakkında bilgi verdi.