ANKARA - Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Manouchehr Eskandari, travmanın yaralıların ölümüne neden olabileceği gibi kalıcı sakatlıkların oluşumu ile hem bireysel hem de toplumsal anlamda ciddi sorunlara yol açabildiğini söyledi.
Kuzey Amerika ve Avrupa ülkelerindeki verilere göre, travmanın tüm yaş gruplarında beşinci, 45 yaştan önce birinci ölüm nedeni olarak kabul edildiğini belirten Eskandari, travmaya bağlı ölüm nedenlerinde genellikle ilk sırayı trafik kazalarının, ikinciliği ateşli silah yaralanmalarının, üçüncülüğü zehirlenmelerin ve yüksekten düşmelerin aldığını ifade etti.
Türkiye'ye ilişkin travma olgularına ait verilerin kaydı ve değerlendirilmesini sağlayan sistem bulunmadığını dile getiren Eskandari, bu nedenle travmanın ölüm nedenleri arasında kaçıncı sırada olduğunun net olarak ortaya konamadığını bildirdi.
TRAVMA SONRASINDA İLK 60 DAKİKA "ALTIN SAAT"
Eskandari, ölümlerin yüzde 62'sinin yaralıların hastaneye kabul edildikten sonraki ilk dört saatte gerçekleştiğinin bildirildiğini belirterek, "Geç ölümler, sıklıkla beyin hasarı, sepsis ya da çoklu organ yetmezliği gibi nedenlerle kazadan günler ya da haftalar sonra gerçekleşirler. Yaralıya, erken dönemde uygun, sistematik, organize ve multidisipliner yaşam desteğinin sağlanması çok önemlidir. Bu nedenle, travmadan sonraki ilk 60 dakika 'altın' saattir" diye konuştu.
Kuzey Amerika ve bazı Avrupa ülkelerinde yürürlükte olan travma sistemlerinin uygun, erken ve sistematik yaklaşım ile ölüm oranlarının azaltılmasının amaçladığını dile getiren Eskandari, "Almanya'da ve ABD'de organize travma sistemi ile travmadan ölümlerin ciddi oranda gerilediğini" söyledi.
Eskandari, "Almanya'daki organize travma sisteminin yürürlüğe girmesi ile travmadan ölüm oranı yüzde 40'dan yüzde 8'e geriledi. ABD de travma merkezlerine dayalı travma sisteminin devreye girmesi ile ülke çapında bu nedenle ölüm oranlarında yüzde 15-20 azalma olduğu bildirildi. ABD'nin San Diego bölgesinde travma merkezi sisteminin devreye girmesi ile travmadan ölüm oranı yüzde 26'dan yüzde 8'e geriledi" diye konuştu.