İZMİR'in Çeşme İlçesi'nde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 2013 yılında 223 hektar alan için yaptığı Çeşme Altınkum Turizm Merkezi 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı revizyonunu İzmir 1'inci İdare Mahkemesi iptal etti. Davayı açan Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi'nin Başkanı Özlem Şenyol Kocaer, plan revizyonunun turizmin kendi kaynağını tüketmesine neden olacak yoğun yapılaşmaya yolaçacağını; mahkemenin ise iptal kararıyla bu yanlışın önüne geçtiğini söyledi. 5 yıldızlı 10 otel yatırımının önüne açacak planın iptali, bölgede 8 yıl önce 20 milyon dolar ödeyerek 175 dönüm arazi alan dünyanın sayılı zenginleri arasında gösterilen Rus Mihail Prohorov'u da etkileyecek.
Türkiye'de deniz turizminin önde gelen merkezlerinden biri olan ve yatak kapasitesini arttırmak, turizmde çeşitlilik yaratmak için yeni yatırımların yapılması hedeflenen Çeşme'de plan krizi ortaya çıktı. Çeşme'de Türk ve yabancı şirketlerin özellikle otel yatırımları için bekledikleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 4 Eylül 2013 tarihinde onayladığı İzmir Çeşme Altınkum Turizm Merkezi 1/25.000 ölçekli planların iptali istemiyle Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi'nce açılan davada karar çıktı.
İzmir 1'inci İdare Mahkemesi, plan revizyonunu bilirkişi raporundaki alanın ağırlıklı olarak turizm altyapısını güçlendirme hedeflendiği için çok çeşitli kentsel fonksiyonları bünyesinde barındıran herhangi bir kentsel alan olarak ele alınmaması gerektiği belirtildi. Ancak planda idari tesis, sosyal donatı, entegre geri kazanım tesisi alanları, karayolu, denizyolu gibi fonksiyonların doğal yapısının korunması gereken bu alanda yapı yoğunluğunu arttırmasını, iptal gerekçelerinden biri olarak gösterdi.
Golf tesislerinin bölgenin neresinde olacağının belirlenmemiş olması ve detaylandırılmaması da gerekçeler arasında sayıldı. 1'inci İdare Mahkesi bu gerekçelere dayanarak, "İmar mevzuatına, planlama esaslarına, şehircilik ilkelerine ve kamu yararına aykırı olduğu mahallinde yapılan bilirkişi incelemesinde tespit edilen planda hukuka uyarlık bulunmaması nedenleriyle dava konusu işlemin iptaline" kararı verdi.
YOĞUN YAPILAŞMA ELEŞTİRİSİ
Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi Başkanı Özlem Şenyol Kocaer, Yarımada'nın turizm potansiyelinin geliştirilmesinin, doğal değerlerinin korunmasına bağlı olduğunu söyledi. Buna karşın, Çevre Düzeni Revizyon Planı ile turizmin kendi kaynağını tüketmesine neden olacak yoğunlukta yapılaşma kararları getirildiğini dikkat çeken Kocaer, "Ülkemiz ve ilimizde turizm açısından önemli bir merkez olan Çeşme ilçesinin doğal güzelliklerinin yok edilmesinin, böylesi bir planlama anlayışı ile yoğunluk artışı yaratılmasının, kamu yararı niteliği taşımayan, yalnızca ranta yönelik onaylanmış planın mahkemenin kararıyla iptal edilmesiyle yanlışın önününe geçilmiştir" dedi.
DİĞER ALT PLANLAR DA İPTAL EDİLMELİ
Şenyol, iptal edilen planın üst ölçekte olduğunu, buna dayanarak hazırlanan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca Ocak 2015 tarihinde onaylanan Çeşme Altınkum Turizm Merkezi'ne ait Koruma Amaçlı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli Nazım ve Uygulama İmar Planlarının da iptal edilmesi gerektiğini söyledi.
"GOLF SAHASI ÇEŞME'DEKİ YETERSİZ SU KAYNAKLARINI TÜKETİR"
Şenyol, plan revizyonunun gerekçesi olarak gösterilen 441 ada 39 parsele dair verilen Koruma Kurulu kararıyla 1'inci derece doğal SİT alanından 2'nci derece doğal SİT alanına dönüştürülmesi, planlanan alanın 223 hektar olduğu göz önünde bulundurulursa bu alanın içinde yaklaşık yüzde 5’lik kısmını oluşturduğunu belirterek, bu alanda gerçekleşmesi söz konusu kararın hiçbir bilimsel temele oturmadığını söyledi. Şenyol, plan revizyonunun iptali için dava açma gerekçeleri arasında yapılaşma koşullarının sadece alandaki SİT sınırları üzerinden belirlenmesi ve alanın var olan mevcut değerlerinin göz ardı edilerek, değişen SİT derecesi gerekçeleri ile korunması gereken alanların yerleşime açılmış olması; bölgenin küçük parçalara ayrılarak planlanması, neredeyse parsel ölçeğinde planlama sınırlarının belirlenmesinin de yeraldığını belirtti. Ayrıca planda önerilen golf tesisi yapılması koşulunun Çeşme gibi yetersiz su kaynağı olan bir bölgede doğal yaşamı bozacak, hem de alanın su kaynaklarının hızla tükenmesine neden olacağı için de itiraz ettiklerini dile getiren Kocaer, mahkemenin de plan iptal kararı verdiğini belirtti.
RUS MİLYARDER DE ÜZÜLECEK
Çeşme'nin bakir kalan ender bölgesi olan Altınkum'a iptal edilen planlarla 5 yıldızlı 10 turistik tesis, golf sahaları yapılmasının önü açılıyordu. Bölgeye gelecek yatırımın 4 milyar liraya ulaşacağı hesaplanırken, iptal kararı yatırımcıları üzdü. Altınkum'un altın sarısı kumları bulunan plajına cepheli 174 dönüm arazi Rus milyarder Mihail Prohorov tarafından 8 yıl önce 20 milyon dolara satın alınmıştı. Şu anda günübirlik plaj tesislerinin bulunduğu alana Rus milyarder turistik tesis yapmayı planlıyordu.
Çeşme Belediye Başkanı CHP'li Muhittin Dalgıç, turizmci ve yatırımcıların uzun süredir bu planların onayını beklediğini, ancak mahkeme kararı ellerine ulaşmadığı için şimdilik yorum yapmayacağını söyledi.