Akyazı Dolgusu
Yaz rehaveti ve Bayram tatili derken, Trabzon’un nabzını biraz kaçırdık. Dün başlayan “Trabzon Kent Sempozyumu (9- 10 Eylül 2011)” yeniden geri dönmemizi sağladı. Trabzon Kent Sempozyumunun çeşitli çalıştaylarında gördük ki;
Trabzon ekonomisini var eden başta ticaret ve tarım olmak üzere, turizmde de ciddi sıkıntılarımız var. Özellikle şehircilik adına, Trabzon’un önündeki çok önemli sorunların başında, Trabzon’u karpuz gibi ikiye bölen Akyazı dolgu projesi olduğudur.
Şehrin sakini mi yoksa sahibi misin?
Buna benzer başka bir soruyu da şöyle sorabiliriz; söyleniyor musunuz yoksa söylüyor musunuz?
Akyazı projesi hakkında Trabzon söyleniyor. Söyleyen ise Mimarlar Odası Trabzon Şubesidir.
Söylenme yerine söyleyen Oda yönetimi hedef haline getirildi.
Akyazı projesinin “yürütmeyi durdurma kararı”na takılması Trabzon’un belli bir kesiminde büyük tepki ile karşılandı. Hatta davayı açan Trabzon Mimarlar Odası ve davaya müdahil olan Şehir Plancıları odası nereyse hedef haline getirilmek isteniyor. Mimarlar odasının bu sert eleştirilere yayınladıkları bildiri ile yanıt verirken, TC Anayasasının 2.maddesine dayanılarak deniliyor ki:
“Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devletidir. Hukuk devletinde idarenin eylem ve işlemlerinin hukuka uygunluğu ve sonuçta idarenin hukuka bağlılığının yargısal denetimi açılan davalar yoluyla sağlanmaktadır.”
Bilirkişi raporu
Ancak Odayı hedef haline getiren eleştirinin boyutu ve Odanın yanıtı kadar mahkemeye sunulan bilirkişi raporu bundan sonraki süreci belirleyecektir diyebiliriz.
Elbette Trabzonluların büyük bir kesimi bilirkişi raporunu okumayacaktır. Yani bilgi sahibi olmadan fikir yürütenler çoğunlukta olacaktır. O bakımdan hayatının merkezine Trabzonspor Futbol takımını koymuş ve stadyum projesine itiraz edenleri nerdeyse vatan haini ilan eden hemşerilerimize, raporu okumalarını tavsiye ediyorum.
ODTÜ’den görevlendirilen 2 profesör ve bir doçentin, kamu yararı gözeterek hazırladıkları rapora özetle bir göz atalım. Kısaca bilirkişi raporunda:
1) Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporunun saf dışı bırakılmasının, hem yasalara hem de mevzuata aykırı olduğunu; hem de ekoloji, şehircilik başta olmak üzere birçok bilimsel disiplinin verileri göz ardı edilerek yürütülmesini doğru bulunulmadığını,
2) Bu proje için hazırlanan planın çok kısa bir sürede hazırlanıp onaylandığı, bu konuda yerel paydaşların görüş ve isteklerinin planın hiçbir aşamasında dikkate alınmadığı, bunun sonucunda gerek alternatif yer arayışlarının gerekse ekolojik dengelerin ve Kamu yararının yeterince gözetilmediğini,
3) Hazırlanan uygulama imar planında (ki bu planı son derece yetersiz bir plancının hazırladığına özellikle vurgu yapılıyor) çok sayıda teknik hata vb. ile dolu olduğu yazılı.
Zor yanıtlanacak saptamalarla dolu bilirkişi raporu ile karşı karşıyayız.
Tabii mahkeme devam edecek ve konuya taraf olanlar, bilirkişi raporunda yasaların ihlal edildiği, yönetmeliklerin görmezden gelindiği, mevzuata uygun davranılmadığı vb. benzer iddiaları çürütmek, iddiaların Akyazı dolgusu için geçerli olamayacağını mahkemede savunacaklar. Davayı kazanmak demek, yani dolgunun tamamlanması ve limandan- stada, otelden alışveriş merkezine kadar (ortada henüz bir proje olmadığı için rivayet muhtelif) pek çok yapının Akyazı deniz dolgu alanına yapılması için mahkemenin yürütmeyi durdurma kararının kaldırılmasını isteyecekler.
Yazıyı Trabzon Mimarlar Odasının Kamuoyuna adlı bildirisinden bir bölüm alarak tamamlayalım:
“TMMOB Mimarlar Odası Trabzon Şubesi şehrin dışında bir kurum değil bilakis herkes kadar Trabzon Kentine ve Trabzonspor’a sahip çıkan bir kurumdur. Burada Trabzonspor’a tesis yapılması dava konusu edilmemiştir.”
Tartışma yaratan diğer konu ise; Akyazı Stadının yapımına karşılık TOKİ’ye Trabzon’un hangi değerlerinin verileceğidir. Açıkça bilinmemekle birlikte rivayet edilenler;
Avni Aker Stadı ile başlayan listede Yavuz Selim Sahası (amatörlerin mabedi) 19 Mayıs Salonu, Trabzon Şehirlerarası Terminalini içine alan uzunca bir listeden söz ediliyor…
Bu davayla ilgili Mimarlar Odasının da çıkaracağı dersler vardır. Çirkin bir Trabzon ile karşı karşıya geldik. Boztepe’den bakınca bu daha iyi görülüyor. Şimdi bu çirkinlik trilyonlarca liraya yapılacak kentsel dönüşümlerle düzeltilecek. Oda, keşke zamanında kamu yararı adına bu çirkinlikleri yaratanlara da müdahale edilebilseydi.
Son söz
Anadolu futbol devrimini yereldeki olanaklarıyla gerçekleştiren Trabzon’a 35 000 kişilik çağdaş “Avni Aker Arena”sı, diğer illere nasıl yapılmışsa öyle yapılmalıdır.
Not: Akyazı Dolgusu Bilirkişi Raporu Trabzon Mimarlar Odasının WEB sitesinde yayımlanmaktadır. (http://www.mimarlarodasitrabzon.org) .