Öğrenmem gereken bir bilgi vardı.
O nedenle bu yazıyı bugüne bıraktım.
***
Bir film.
Adı Altın Kadın…
(Woman in Gold)
Bu yıl vizyona girdi.
Avustuya-ABD arasında geçiyor.
80 yaşındaki Yahudi mülteci Maria Altmann'ın ailesinin mirası olan sanat eserlerini, hükümetin pençesinden kurtarma öyküsü..
Şu anda dünyanın en değerli tablolarından biri Maria'nın ailesinden kalan 'altın kadın'
O tablodaki üzerinde altın işlemeli kadın da Maria’nın yengesi…
Bu gerçek öykünün beyaz perdeye uyarlanması aslında tesadüf değil.
Yahudi kökenli vatandaşlarda, 'bu mücadeleyi sonuna kadar vermeliyiz' hissini tetikliyor.
***
Filmi defalarca izledim.
Öyle ayrıntılar varki; uluslararası hukuk zemini sonuna kadar kullanıldı.
İnanılmazdı.
Müzenin tanıtımında tablonun dergi kapağı yapılıp farklı ülkelerde ticari gelir elde edilmesine kadar inildi.
Sadece tek bir tablo!
Düşünün değerini ve kazancının getirisini…
Geçmişteki talanın filmini yapıp dünya sahnesinde ciddi uğraş verenlere şahit oldukça; tarihte kendi topraklarımızda yapılan talana hala seyirci nasıl kalabildiğimizi anlayamıyorum.
***
Trabzon’un işgal yıllarında yaşananlarla ilgili hiç birşey netlik kazanmadı mesela..
O dönemde Rus komutanlar şehirden Batuma’a eserler kaçırdığı Rus arşivlerinde bile mevcut.
Günlükler, bu güne bıraktıkları notlar var.
15 yıldır bunun peşinde olan KTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Tarih bölümü Öğretim Görevlisi Veysel Usta, bazı bilgi belgelere ulaştı ama yetersiz kaldı.
Tıkandı.
***
500’den fazla el yazması..
Frenksler…
Camilere ait sanat eserleri…
Yüzlerce eser…
Şu anda Rusya’da..
Yapılan diplomatik görüşmeler sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rus lider Putin’e kadar ulaşıldı.
Dosyalar sunuldu.
Müzelerde neler var tespit edildiği kalem kalem bilgi verildi.
‘Bunlar bizim’ dendi.
Fakat üzülerek söylemeliyim ki;
Dış İşleri Bakanlığından son aldığım bilgiye göre bu konuda Türkiye-Rusya arasında ki temaslar durma noktasına geldi.
Bu gidişle Veysel Usta’nın 15 yıllık emeği boşa giderken, gelecek nesillere atalarından kalan paha biçilemez izlerin varlığı aktarılamayacak.
Nedenini…
Niyesini..
Trabzon’daki kent konseyi yöneticileri hiç merak etmiyor mu?
Sizin tarihi eser dedikleriniz yıkılan opera binasından ibaret mi?
Trabzon ne zaman Maria kadar geçmişine sahip çıkacak?
Hiç değilse;
Kendi ülkesindeki müzede bile olsa ailesinden kalan tabloya sahip çıkan Maria’nın cesaretinden fazla değil ufacık da olsa..
Meydanda yapımı süren Trabzon Kent Müzesi binası ağzına kadar dolar sanırım.