Afet’in centilmeni olur mu?
Evet, afet centilmendir.
Hiçbir zaman haber vermeden, ikaz etmeden, ansızın insanoğlunun canını yakmaz; can ve mal kaybına neden olmaz.
Tıpkı bir hastalık gibi önceden ikaz edici belirtiler verir.
Bu özelliği ile afet centilmendir.
Hatırlayalım. Maçka Çatak Heyelanı olmadan önce heyelanın geldiğini değil mühendisler sıradan vatandaşlar bile ilgili yerlere haber vermedi mi?
Verdi!
Ancak gerekli tedbir alınmadığı için 64 insanımız toprak altında can verdi!
Afetlerin bu tür özelliklerini çoğaltmak mümkündür.
Son olarak bir kaç gün önce Esentepe mahallesindeki futbol sahasına kayalar yuvarlanırken afet yine centilmenliğini gösterdi, ikaz'cı davranarak can kaybına neden olmadı.
Trabzon ilinde yaşanması mümkün taşkın-sel, heyelan-kaya düşmesi ve deprem gibi doğal afetlerin olma olasılığını özetleyen bir haritayı 2010 yılında hazırlayıp ilgili kamu kuruluşlarına göndermiş, toplumu da bu sitede bilgilendirmiştik.
Centilmen afetler adına bir kez daha ilgilileri uyarmak ve toplumu bilgilendirmek bize düşen bir görevdir. Elçiye zeval olmaz:
Kuzeybatı doğrultulu yatay basınç gerilmeleri ve düşey yükselme hareketleri ile deforme olan Doğu Karadeniz sahilinde Boztepe sırtı kuzeydoğu, kuzeybatı ve doğu batı doğrultusundaki üç fay sistemi ile parçalanmış ve büyük küçük bloklara ayrılmasına neden olmuştur.
Trabzon ili Boztepe sırtının Karadeniz’e bakan yamaçlarında faylarla sınırlandırılmış dörtgen veya altıgen şekilli bu bloklar ( YILDIZLI, AKYAZI, BEŞİRLİ, ERDOĞDU, BOZTEPE, BOSTANCI ) üzerinde kurulmuştur ( bakınız harita ).
Bloklu yapıların eğimli arazide yer çekimi ile yamaç aşağı kayması kütle hareketlerin esasını oluşturur.
İlin batısında heyelan duyarlılığı doğusundan daha yüksektir. Ancak heyelan riski ve kaya düşmesi ( can-mal kaybı ) yoğun yerleşim nedeniyle doğuda daha fazladır.
AKTİF FAYLAR VE SİSMİSİTE
1-D-B DOĞRULTULU BOZTEPE FAY SİSTEMİ
2-KD-GB DOĞRULTULU TRABZON FAY SİSTEMİ
3-KB-GD DOĞRULTULU YENİMAHALLE FAY SİSTEMİ
- SON 50 YILLIK MİKRO-ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ DEPREM DIŞ ODAKLARI BU 3 FAY SİTEMİ ÜZERİNDE YIĞIŞIM GÖSTERİR.
- HALEN YÜKSELMEKTE OLAN TRABZON-AKÇAABAT SIRTININ YILLIK YÜKSELİMİ 0.6mm. BU YÜKSELİM BÖLGENİN AKTİF TEKTONİĞİNİ OLUŞTURUR.
- BOZTEPEYE KADAR YÜKSELMİŞ 6 FOSİL DENİZ SAHİLİ (En genç’i 5000 yıl. En yaşlısı 400.000 yıl).
- TRABZON-AKÇAABAT SIRTI D-B, KD-GB, KB-GD FAYLARIYLA 6 FARKLI BLOĞA BÖLÜNMÜŞTÜR(YILDIZLI, AKYAZI, BEŞİRLİ, ERDOĞDU, BOZTEPE, BOSTANCI BLOKLARI).
- HER BLOĞUN KENDİNE ÖZGÜ JEOLOJİK-JEOMORFOLOJİK VE JEOFİZİK ÖZELLİĞİ VARDIR
TAŞKIN-SEL
- İLİN YERÜSTÜ VE YERALTI DRENAJ SİSTEMİ: YOK VEYA YETERSİZ.
- DERE YATAĞI ISLAH ÇALIŞMALARI: YETERSİZ
- RİSK: ORTA-YÜKSEK
- RİSKLİ BÖLGELER: KAYMAKLI MAHALLESİ- SANAYİ SİTESİ- TERMİNAL- *ÇÖMLEKÇİ- PAZARKAPI.- MOLOZ.
DEPREMSELLİK
- TARİHSEL DEPREMLER: 1391?1890-1891, 1902, 1924, 1937 Orta büyüklükte deprem, M5-5.5 ( Türkiye ve Civarının Deprem Kataloğu, 1967. İTÜ Yayını. Türkiye Depremleri İzahlı Kataloğu, 1952, T.C. Bayındırlık Bakanlığı Yapı ve İmar İşleri Reisliği Yayınları. ).
- GÜNCEL DEPREMLER: MERKEZ DERECİK( M3. 16.3.2009 ), EYNESİL ( M4.2 20.6.2008 ), MERKEZ KUTLUGÜN ( M3. 28.12.2004 ).
- OLMASI MÜMKÜN EN BÜYÜK DEPREM BÜYÜKLÜĞÜ: M6-6.5
- OLMASI MÜMKÜN EN BÜYÜK YER SARSINTISI ( İVME ) 0.2-0.3 g.
- OLMASI MÜMKÜN DEPREMİN YIKICILIK ŞİDDETİ VIII ( YIKICI ).