Yağmalanıp, plansız, programsız, göstermelik zemin etütleriyle beton yığını haline dönüştürülen Trabzon- Çukurçayır yerleşim bölgesinde felaket emareleri kendini şimdiden göstermeğe başladı.
Bölgenin topoğrafik ve litolojik özelliği yanı sıra 2014 ve 2016 yıllarında gelişen toprak kaymaları Çukurçayır bölgesinin önemli bir kısmının güncel ve gelecekte olabilecek heyelan olaylarına açık olduğunu kanıtlamıştır.
3 Aralık 2016 tarihinde basına yansıyan haberlere göre 10 katlı bir binanın kuzey bitişik cephesinde gelişen bir heyelan tüm binanın boşaltılma kararına neden olmuştur.
Heyelanı durdurmak için ise bina önüne bir istinat duvarı örülmeye başlanmıştır.
Sorun çözülmüşmüdür?
Hayır
Binanın yıkılma riski devam ediyormu?
Evet!
Neden?
Bir yıl içinde bu tür heyelan sahaları genelde 6 -7 farklı şekilde davranabilir:
- Heyelanın kayma dairesi akma yönünde kuzeye doğru daha da ilerleyebilir (ilerleyici heyelan) .Bu modelde bina pek zarar görmez.
- Heyelanın kayma dairesi akma yönünün tersine güneye doğru binanın altına doğru gelişebilir. Bu durumda bina bütünüyle yıkılır.
- Heyelan sahası yanlara doğru genişleyebilir. Bu durumda Komşu apartman da risk altında kalır veya yıkılır.
- Çok daha derinde istinat duvarının altında zamanla gelişebilecek ancak yüzeyde hiçbir emaresi olmayan gizli bir heyelan oluşabilir. Bina veya binalar beklenmedik bir zamanda yıkılabilir.
- Bir yıl içinde heyelan sahasında hiçbir hareket izlenmez. Heyelan uykuda olabilir. Binalar zarar görmez
- Yukarıdaki olaylar daha karmaşık bir şekilde gelişebilir.
Çukuçayırdaki heyelan davranışının bir yıl içerisinde ne şekilde gelişebileceğini anlamak ve bu konuda daha doyurucu bilgi edinmek için bölgede ayrıntılı jeolojik ve jeofizik çalışmaların yapılması gereklidir.
Yukarıda sıraladığımız gelecekte oluşabilecek farklı Çukuçayır heyelan davranış modelleri aşağıdaki şekilde verilmiştir.
Şekil: Trabzon-Çukurçayır heyelan sahasının gelecekteki olası farklı davranış şekillerini gesteren tablo. Çok katlı binaları riske sokacak modeller sırasıyla: (2) binalara doğru gerileyici ve binaları yıkan heyelan modeli. (5) derin, yüzeyde belirti vermeyen gizli heyelan modeli. (7) batıya doğru enine genişleyen heyelen modoli. Bu modellde yan blok risk altında kalır.
Çukurçayırda yaşanan bu heyelan öğretici ve ikaz edici niteliktedir.
Çünkü Çukuçayır da yaşanan bu olay sadece bu yöreye özgün olmayıp, Trabzon ilinde, özellikle Trabzonun batı yerleşim alanlarında, bir çok bölgede, yerleşime açılan çok katlı binaların yer aldığı diğer heyelan sahalarında da her an yaşanabilecek türdendir.