2011, 9 büyüklüğündeki Japonya depremi ( Yıldız ) Ateş çemberinde yer alıp dünya ölçeğinde tetiklenen depremlere (kareler ) ve yer sarsıntılarına ( daireler) neden olmuştur. Bunlar deprem kayıt istasyonlarınca ( üçgenler ) kayıt edilmiştir.
ATEŞ ÇEMBERİ
Pasifik okyanusunu çeviren deprem kuşağına ateş çemberi denir.
Çünkü bu kuşakta levha hareketleri çok daha sık olarak 8-9 büyüklüğünde depremler üretir.
Bu depremlerden biride 2011 yılında yaşanan 9 büyüklüğündeki Japonya depremidir.
Bu deprem ani olarak deprem dalgalarının yayıldığı bölgelerde, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin, Ekvator ve Meksika da tetiklenmiş küresel uzak artçı depremler oluştururken Tayvan, Ermenistan ve Küba da yer sarsıntılarına neden olmuştur.
Öte yandan Japonya depremi gecikmeli olarak birkaç ay veya yıl içerisinde de Kaliforniya ve Meksika da gecikmeli tetiklenmiş uzak depremler üretmiştir.
Depremi depremlerden öğreniyoruz.
Yukarıdaki gözlemler 8-9 büyüklüğündeki depremlerin küresel ölçekte depreme hazır fayları tetikleyerek depremler ürettiği görüşünü desteklemektedir.
Bu görüş aynı zamanda Türkiye’de son 80 yılda yaşanmış 6’dan büyük yıkıcı depremlerin çoğunun Uzak Doğudaki 8-9 büyüklüğündeki depremler tarafından birkaç ay veya yıl içerisinde gecikmeli olarak tetiklenerek uzak artçı depremler ürettiği görüşümüzü de desteklemektedir.
TÜRKİYENİN OLASILI TETİKLENMİŞ YIKICI ARTÇI DEPREMLERİ
Türkiye’nin Uzak Doğudaki büyük depremlerden sonra birkaç ay veya yıl gecikmeli olarak tetiklenmiş 6’dan büyük yıkıcı depremleri aşağıdaki haritada gösterilmiştir.
1934 Nepal 8.1 depreminin küresel artçısı 1935 Digor 7 ve Marmara- Erdek 6.2 depremleri
1935 Pakistan 8 depreminin küresel artçısı 1938 Kırşehir 6.8 ve 1939 Erzincan 7.9 depremleri
1996 Endonezya 8.2 depreminin küresel artçısı 1998 Adana-Ceyhan 6 ve 1999 İzmit-Düzce 7.5 ve 7.2 depremleri
2011 Japonya 9 depreminin küresel artçısı 2011 Van 7.2 depremi
2012 Güney Hindistan 8.6 depreminin küresel artçısı 2013 Ege 6.2 ve Antalya 6 depremleri
Bu teoriye göre Uzakdoğu da olabilecek 7 den büyük depremler Türkiye deki faylar için bir risk oluşturmaktadır. Başka deyişle bu tür büyük depremler Türkiye de depreme hazır olan fayların deprem zararlarını en aza indirmek için bir uyarı niteliğini taşımaktadır.