Küresel sıcaklık artışı sadece karaları değil aynı zamanda Karadeniz gibi küçük denizleri de ısıtarak buharlaşmaya ve atmosferde nem artışına neden oluyor.
Isınan deniz, sahildeki iklimi daha da değiştiriyor, yağış rejimini artırarak ani şiddetli yaz yağmurlarına, sellere ve heyelanlara neden oluyor.
Peki, bu olay dünya ölçeğinde ve çok daha büyük su kütlelerinde yani okyanuslarda nasıl olacak? ve gelecekte okyanus kıyılarında neler yaşayacağız?
İşte bu sorulara cevap bulmak adına uluslararası bilim dünyası Karadeniz’i bir bakıma pilot bölge seçerek bu konudaki çalışmaları yoğunlaştırmış ve ilk sonuçlar alınmağa başlamıştır.
15 Ağustos 2019 tarihinde yerbilimleri dünyasının en saygın dergisinde çıkan bir makalede 2005-2019 tarihleri arasında ılık geçen kış ayların Karadeniz sularının yapısını bozduğunu iddia edilmiştir.
AUGUST 15, 2019
Warmer winters are changing the makeup of water in Black Sea
by Abigail Eisenstadt, American Geophysical Union
Benzer şekilde, daha önceki çalışmalardan yararlanarak 14 Ağustos 2019 tarihinde yine bu köşede kaleme aldığımız makalenin başlığı Karadeniz Ölüyor mu? İdi (tıklayın)
Karadeniz’in suları homojen olmayıp farklı katmanlar halindedir.
Oksijeni daha bol, tuzluluğu daha az olan üst katman oksijeni daha az fakat tuzluluğu daha fazla olan alt katmandan 50 metre derinlikte 8 derece soğuklukta ‘soğuk bir ara katman’ ile ayrılır.
Karadeniz çevresinde ılık geçen kış ayları bu soğuk ara katmanın ısınmasına, bir bakıma Karadeniz’in ekolojik dengesinin bozulmasına neden olmaktadır.
2012 yılında Rusya’nın Karadeniz kıyısında Soçi yakınlarında yaşanan 170 insanın ölümüne neden olan yaz seli Rus ve Alman bilim adamlarının ortak çalışma konusu olmuştur.
Çalışmanın sonuçları 2015 yılında yine yerbilimlerin saygın dergisinde yayınlanmıştır:
Crucial role of Black Sea warming in amplifying the 2012 Krymsk precipitation extreme
• Edmund P. Meredith
• Vladimir A. Semenov
• Douglas Maraun
• Wonsun Park
• & Alexander V. Chernokulsky
Nature Geoscience volume8, pages615–619 (2015).
Yazarların ortak görüşü: 1982-2012 tarihleri arasında sel felaketinin yaşandığı bölgede Karadeniz’in suları inişli, çıkışlıda olsa 2 derece artmış, ısınan ve buharlaşan yüzey suyu atmosfer dengesini bozarak kıyılarda aşırı yağmurlara ve sellere neden olmuştur.
Hiç kuşku yok ki sadece Karadeniz’in ısınması tek başına aşırı yağışlara ve sellere neden olmamaktadır.
Küresel iklim değişiminin bir sonucu olan bölgesel ve çok daha geniş ölçekli atmosfer koşullarıyla birlikte Karadeniz’in ısınması meteorolojik tahmini zor olan sağanak yağışlara ve sellere neden olmaktadır.