İş Bankası'nın Trabzonlu isim babası

Son Osmanlı Meclisinde Trabzon mebusu olan Türkiye Cumhuriyeti’nin 7. Başbakanı Hasan Saka, TBMM açıldıktan sonra 28 Ocak 1921’de milletvekili oldu. 19 Mayıs 1921 ila 3 Mart 1925 tarihleri arasında Maliye, İktisat, Ticaret ve Maliye Bakanlığı yaptı. Saka; Lozan Barış anlaşması heyetinin de kilit ismiydi.

Kurtuluş savaşı ve Cumhuriyetin ilk yıllarında, yeni kurulan bir devletin ekonomisinin ‘1’ numaralı ismi olan Hasan Saka,  26 Ağustos 1924 yılında kurulan Türkiye İş Bankası'nın da isim babasıydı.

İş Bankası şube müdürlerinden merhum Mustafa Kemal Sayıl, ‘Trabzon’a ışık tutan anılar’ adlı eserinde, Hasan Saka ile bu konu üzerinde yaptığı bir sohbeti anlatır. 
‘İstanbul Tepebaşı İş Bankası Şube Müdürüydüm. Eski Başbakanlardan Şemsettin Günaltay bankaya gelirdi. Bana, ‘Müdür’ diye hitap ederdi. Bir gün, ‘İş Bankası'nın adını kim koydu’ diye sordu.

‘Atatürk’ dedim…

‘Hayır’ dedi ve ekledi, ‘Bankaya İş Bankası adını, esas mukavelenamesini o zaman Ticaret Bakanı olan Hasan Saka verdi.’

 İzmir 1. İktisat Kongresi’nde alınan karar gereği kurulmasına karar verilen bankanın ismi için Gazi Mustafa Kemal, bir gün Hasan Saka’ya, ‘Bankanın adını ne koyacağız Hasan Bey’ diye sormuş.

Hasan Saka’da, ‘’Paşam uzun lafın kısası, her işle uğraşacak, bu bankanın adı İş Bankası olsun’ demiş.  Mustafa Kemal, Hasan Saka’nın bu teklifini beğenmiş ve bankanın adı İş Bankası olmuş.

Mustafa Kemal Sayıl; Şemsettin Günaltay’ın anlattığı bu olayı teyit etmek için Hasan Saka ile görüşmüş. Sayıl, ‘Hasan Bey, amcam milletvekili Arif Sayıl’ın da yakın arkadaşı. Bende kendisini yakından tanırım.  Amca diye hitap ederim. Bir gün Park Otelin önündeki pastanede buluştuk. Kendisine olayı anlattım. Tebessüm etti ve ‘Şemsettin Bey tarihçidir, bilir’ demekle yetindi.

Hasan Saka, İş Bankası'nın kurulmasına katkı vermesine ve isim babası olmasına rağmen, Mustafa Kemal, Hasan Saka’yı İş Bankası İdari Meclis azası değil de murakıp, yani bankanın baş denetçisi yapmış.

Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Mustafa Kemal ve İsmet İnönü’den sonra üçüncü isim kimdir diye sorulsa, tartışmasız Hasan Saka’dır. 

İlk yorum yazan siz olun
Haberlerde yapılan yorumlarda Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.

Yazar Yazıları Haberleri