Önlenemeyen yükseliş
Gümüşhane ile özdeşleşen, ana hammaddesi dut, ceviz, un ve şeker olan pestil ve kömenin önlenemeyen yükselişi sürüyor.
Sürüyor da ne oluyor?
Soruya verilebilecek yanıtları, Kral Pestil- Köme’ nin danışmanı Gıda Mühendisi Dr. Oktay Yıldız (OY) ile birlikte konuştum.
(OY) Adına festivaller, sempozyumlar düzenlenen pestil ve kömenin tanınırlığının son derece artması, Kral Pestil ve Kömenin (Kaya Büyükbayraktar’ın) farklı bir yolculuğa çıkmasına neden olmuş, bu da işletmeyi farklılaştırmıştır. Gıda sektöründe de olsa araştırma ve geliştirme (ar- ge) faaliyetlerinin, “teknolojiyi” iyileştirme ve geliştirme çalışmaları, çıkılan kalite yolculuğu ile yakalanmak istenen başarıya büyük katkı yapmıştır. O günden bugüne:
* Ev yapımı üretim yönteminden, üretimin her aşaması için yenilik araştırmaları, teknolojinin olanaklarının keşfedilmesi ve kullanılması için yatırım yapılması,
* Ürün gamının çeşitlendirilmesi yoluyla geliştirilmesi,
* Diğer taraftan piyasa beklentilerinin en üst düzeyde karşılanması, kısaca kalite yolcuğuna kesintisiz ve tartışmasız sahip çıkılarak devam etmektedir.
Bu süreç şüphesiz Karl pestil ve kömesinin markalaşmasına olumlu katkı veren gelişmelerdir.
(RE) Ama, bu gibi konularda her zamanki yanlışa düşmemek lazım: Olumluyu abartmak, olumsuzu es geçmek. Başarıları kutsarken, olumsuzu es geçmek. Başarıları ayakta alkışlarken, sorunları görmezden gelmek…
Övgü bol, eleştiri ya yok ya da hafif. Sorunlar ise doğrudan halının altına!
Tersine, soru ve sorunların farkında olanlar hem kapasitelerini hem de karlılıklarını artırarak yollarına devam edecekler.
(OY) Kral Pestil ve Köme tartışmasız bu alanda sektör lideridir. Bu liderliğin getirdiği sorumlulukların da farkındayız... Kendini en fazla geliştiren, teknoloji kullanan ve hijyene (sağlıklı üretime) son derece dikkat eden, üretimini aylık 100 tonlara taşıma gayreti içinde olan bir işletmemiz; kendine yeni hedefler koyarak, modern üretim yöntemlerini kullanarak,pazar payını hem yurt içinde artırarak hem de ihracat için ar-ge ye yatırım yaparak çalışmalarını sürdürüyor.
(RE) Sütün ömrünü peynir ve yoğurt yaparak uzatıyorsak,
Pestil ve köme ile de
Kısa, sezonluk ömrü olan “dut”un ömrünü de uzatıyoruz, dersek yanlış olmaz…
Pazara çıkan bir ürünün yaygınlığı (penetrasyonu) kadar yıl oniki ay bulunabilirliği de çok önemlidir.
Gümüşhane’de pestil ve kömenin ana girdisini oluşturan yeterli dut üretimi yok. Dut, kısa sezonluk bir ürün…
(OY) Kral yıl oniki ay üretimi kurutulmuş dut ile ve pekmeze dönüştürdüğü ürün ile sürdürüyor. Dut üretiminin gerek yaş gerekse kurutulmuşu büyük ölçüde komşu illerden sağlanıyor.
(RE) Köme üretiminde cevizin yeri tartışmasız önemli. Cevizin önemli bir miktarı ise ithal. /%75). Yani durum duttan çok daha vahim. Dut yurt içi kaynaklı olarak diğer illerden sağlanıyor en azından.
(OY) Bu durum Kral Pestil ve Köme’yi de rahatsız ediyor.
Başlangıç olarak 300 dönüm cevizlik ve dutluk oluşturma gayretlerimiz var.
(RE) Neden üretimlerinizde daha fazla fındık kullanmıyorsunuz? Esasen fındığı pestil içinde ve pikolalı kömede kullanıyoruz Peki fındık kömesi?
(OY) Fındık, köme üretiminde ceviz gibi ipe dizilemiyor.
Fındığı ceviz gibi ipe kuru iken dizmek imkansız(!); yaşken delmek ya da dizmek akla daha yakın duruyor. Bu kere de fındığı yaşken köme yapımında kullanmak doğru bir yaklaşım değil. Cevizin içi ise iki parçalı ve her parçaya kelebek adı verilir. Bu yarım ceviz iğne ile tele çok kolaylıkla dizilebiliyor.
Köme, ceviz dizleri hazırlanan köme şurubuna (herleye) en az üç kere batırılıp kurutularak elde ediliyor. Burada en önemli maliyet kurutma maliyeti. Yani piyasada ucuz cevizli köme (sucuklar) ile, orijnal kömenin farkı buradan geliyor. Diğer ürünler 1 günde üretiliyorken orijinal köme en erken 12- 15 günde elde ediliyor.
(RE) DOKA Bölgesi olarak bakıldığında fındık dışında;
Nuhoğlu Vakfının Of’taki deneme bahçesinde gerçekleştirdiği, bölgenin unutulmaya yüz tutmuş onaltı meyvesinin varlığının olduğunu bize anımsatıyor. Bölgenin diğer meyvelerinden şuruplar elde edilip köme ve pestil üretimde denenebilir mi? Ya havuç’a ne dersiniz? Acaba “diyet” pestil- köme için de ar-ge yapmayı düşünüyor musunuz?
(OY) Evet, kesinlikle…
(RE) Girişimleri ile artık köyün delisi değil sektörün öncüsü, duayeni olan Kaya Bey’in (Kral Pestil Köme) Gümüşhane’de gerçekleştirdiği başarı hikayesi, yoluna artık bir sanayici olarak devam edeceğinin işaretleri ile dolu. Bilimle dirsek teması ise yoluna daha güvenle devam edeceğinin göstergesi. Gümüşhane’de bir şeyler gelenekten farklı, rekabetçi piyasanın olmazsa olmaz koşullarının beklentileri doğrultusunda gelişiyor.
(OY) Kaya Bey, ar- ge ve danışmanlık kavramlarına çok inanan biri. Bu nedenle Kullanılan makine ve ekipmandan, üretimin her aşamasına ve dut ve ceviz üretiminin Gümüşhaane’de geliştirilmesine yönelik çalışmalarımızı destekliyor.
/RE) Kelkit organik tarım vadisi projesi, Gümüşhane Girişimcilik Merkezi projesi, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA)’nın desteklediği bu iki proje bittiğinde Gümüşhane çok farklı olarak algılanacak. Doğu Karadeniz’in önemli varlıklarına sahip Gümüşhane, DOKA’nın desteklerinden en doğru yararlanan il olacak gibi görünüyor.
(OY) Kelkit organik tarım havzası ile bütünleştirilecek pestil ve köme üretimi turizmi de olumlu etkileyecek. Gümüşhane tersine göç yaşayacak.
(RE) Bu güzel sohbet için teşekkür ederim.
(OY) Kral Pestil Köme adına ben de teşekkür ederim.