Doğu Karadeniz Bölgesinde Rize, Artvin, Trabzon, Giresun ve Ordu’da yaklaşık 205 bin üretici tarafından 800 bin dekar alanda yapılan yaş çay üretiminde birinci sürgün yaş çay kampanyasında sona yaklaşıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Rize Mitinginde konuşmasında geçtiğimiz yıla göre yaş çay alım fiyatı yüzde 64 artırılarak 11.30 liraya yükseltildiğini çay üreticilerine duyurmuştu. Bunun üzerine Özel sektör çay fabrikaları da verilen yaş çay taban fiyatının altında alım gerçekleştirmedi. Çay üreticileri de bunun üzerine ÇAYKUR yerine çaylarını daha çok özel sektör firmalarına verdi.
ÇAYÜDAD Başkanı Mustafa Mavi, ÇAYKUR’un geçtiğimiz yıla oranla aldığı çay miktarındaki düşüşün üreticilerin özel sektörü tercih etmesinde etkili olduğunu söyledi.
ÇAYKUR’un birinci sürgündeki çay alımlarının azalmasının ikinci ve üçüncü sürgünde devam etmesi durumunda bir daha ki yıl ÇAYKUR’un kuru çay sıkıntısı çekebileceğini belirten ÇAYÜDAD Başkanı Mustafa Mavi, “Bugün itibariyle yüksek kesimlerde organik çay var. Yağışlı bir Mayıs ayı yaşadık. Bu yağışlı hava Haziran ayında da devan etti. ÇAYKUR 100 bin tona yakın bir çay aldı. Bunların karşılı olan yaklaşık 1 Milyar TL’yi de ödedi. Aynı zamanda budama paraları da hazine tarafından yapıldı. İyi verimli bir birinci sürgün geçirdik. İnşallah ikinci ve üçüncü sürgünde bu şekilde olur. Burada şuna temas etmek istiyoruz hem ÇAYKUR hem de özel sektör alımlarda vatandaşı üzmedi. Güzel bir sezon geçirdik. İzdiham olmadan verimli bir sezon geçirdik. Budamanın yedide bire inmesi üreticinin budama yapmamasına neden oldu. Geçen seneye oranla yaklaşık yüzde 2 budama azalmıştır. Buda ÇAYKUR’un alacağı çay rekoltesini düşürdü. İkinci bir sebep ise bilindiği gibi vatandaş aynı fiyattan özel sektöre çay satabildiği için özel sektöre çay vermeyi tercih etti. Buda ÇAYKUR’un alımlarını aşağıya düşürdü. Biz bunu Mart ve Nisan ayında dile getirmiştik. Bu şekilde giderse ÇAYKUR kapasitesini dolduramayacak. Fabrikalarına işleyecek çay bulamayacak diye söylemiştik. Dikkate alınmamıştı. Bu ikinci ve üçüncü sürgünde devam ederse ÇAYKUR bu sene umduğu çayı alamayacak ve bir dahaki sene kuru çay sıkıntısı çekecek” diye konuştu.
“İkinci sürgünde de bunu devam ettirirse eğer ÇAYKUR’un fazla çay alamayacağını düşünüyorum”
Mavi, özel sektörün ikinci ve üçüncü sürgünde taban fiyatının altına düşürülmediği müddetçe ÇAYKUR’un çay alımının az olacağını belirterek “Bazı vatandaşlarımız budama yapmamışlardı fakat ÇAYKUR’a çay verebilmek için budama yapmak zorunda kaldılar ki özel sektörün kucağına düşmemek için yaptılar. Mayıs ayında zaten verimin az olmasından ötürü budamalarında çay vermediğinden ötürü rekolte düşük oldu. İkinci ve üçüncü sürgünde, özellikle ikinci sürgünde rekolte yüzde 20 artacaktır ve budamalardan gelen rekoltede yaş çaya ekleneceği için izdiham biraz daha artacaktır. Umarım özel sektör yine yaş çaya verdiği taban fiyatının altında fiyat vermez. İkinci sürgünde de bunu devam ettirirse eğer ÇAYKUR’un fazla sıkışmayacağını çay alamayacağını düşünüyorum. Özel sektör taban fiyatından düşmediği müddetçe vatandaş rahatça özel sektörü tercih ediyor. Çay fiyatının düşmediği sürece ÇAYKUR’un çay alamayacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Çay üreticilerin genel olarak birinci sürgünden memnun olduğunu ifade eden Başkan Mavi, “Genel olarak bakıldığında memnuniyetlik var. Hava yağışlı gitti ama ürün rekoltesinde çok fazla bir düşüş yok. Sadece düşüş budamadan kaynaklanan bir düşüş var. Sulu, dolgun ve filizli bir çay oldu. Ürün alan özel sektör ve ÇAYKUR aldığı üründen memnun. Üreticide sattığı üründen ve aldığı fiyattan memnun” ifadelerini kullandı.
Kaynak:
