Meteorolojide iki türlü tahmin yönteminin olduğunu belirten Bölge Müdürü Murat Asar, “Bir tanesi deterministik, diğeri ise istatistiki tahmin yöntemlerimizdir. Deterministik tahmini yöntemi, dinamik atmosfer modelini tarif eder. Elimizdeki mevcut geriye doğru 60 - 70 yıllık verileri kullanmıyoruz. Anlık verileri kullanarak önümüzdeki 5-10 gün içersindeki olabilecek hava olaylarını tahmin etmeye çalışıyoruz. İstatistiki tahmini yöntem ise, canlı olmayan geçmiş verilerden yola çıkarak. Örneğin temmuz ayında Samsun’da bundan önceki 40 yılda 5 kez sel oldu ise bu senede 30 gün içersinde 5 gün sel olma ihtimali vardır” açıklamasında bulundu.

“SAMSUN’DA HAZİRAN, TEMMUZ VE AĞUSTOS AYLARINDA SEL OLAYI OLUYOR”

İstatistiki verilere göre Samsun’da haziran, temmuz ve ağustos aylarında sel olayların olduğunu belirten Asar, “İstatistiki verilere baktığımızda Samsun’da ve Orta Karadeniz’de sel olayının en çok yaşandığı aylar karşımıza haziran, temmuz ve ağustos ayları olarak çıkıyor. Bu aylar içersinde de 15 Temmuz ile 15 Ağustos arasındaki dönem içersinde zirve yapıyor. Diğer aylarda sel riski var ama bu aylar kadar değil. Bununda bilimsel olarak açıklaması da sel yapan yağışlar konvektif yağış dediğimiz yağış türleridir. 2 türlü yağış türü vardır. Bunlar: Konvektif yağışlar ve sistem yağışları dediğimiz cephesel yağışlardır. Cephesel yağışlar daha çok kışın görülür. Konvektif yağışlar ise bahar ve yaz aylarında görülür. Bunların ikisinin birbirinden farkı, sistem yağışları uzun sürer ama sel yapacak kadar dar bir alana yüksek yağış bırakmazlar ve geniş bir alanı etkiler. Mesela Karadeniz’in tamamını etkiler. Ama konvektif yağışlar ise çok kısa sürede çok dar bir alanda, çok fazla yağış bırakan sistem türüdür. Bunun anlamı da örneğin Samsun’un Terme ilçesinin sadece bir vadisini etkileyen konvektif yağış bir saat içersinde 1 aylık yağış bırakabilir. Sadece o vadide sel meydana getirir” diye konuştu.

“SAMSUN SEL VE TAŞKIN MEVSİMİNE GİRDİ”

Samsun ve Orta Karadeniz’in sel ve taşkın mevsimine girdiğine dikkat çeken Asar, “3-4 Temmuz 2012 yılında meydana gelen selde sadece Canik ilçesindeki Yılanlıdere vadisi etkilendi. Onun dışındaki vadi veya derelerinde etkilenme olmadı. Hem 8 Ağustos 2012’de hem de 8 Ağustos 2014 yılında sel meydana geldi. Orada da Atakum ilçesindeki Afanlı Deresi taştı. Diğer derelerde hiçbir sıkıntı olmadı. Bu bahsettiğimiz olaylar baktığımızda 10 - 15 kilometrelik alanlardır. Meteorolojik açıdan bu 10 - 15 kilometrelik bir mesafe bir su içersindeki bir damla gibidir yani çok küçük mesafelerdir. Dolayısıyla bu konvektif yağışları sistem yağışlarından ayıran en büyük özellik kısa sürede çok dar bir alanda, çok fazla miktarda yağış bırakmış olmasıdır. Bir de bahar yağışlarının tahmini sistem yağışlarının tahminine göre daha zordur. Bu anlamda Samsun ve Orta Karadeniz’in genelinde sel ve taşkın mevsimine girmiş bulunmaktayız. Bugünlerden itibaren kurumlar ve vatandaşlar olarak ağustos ayının sonuna kadar tedbirli ve dikkatli olmak durumundayız. Buradaki bize fayda sağlayacak en büyük şeylerden bir tanesi halkımız bizim meteoroloji sitemizde yayınladığımız sel ve uyarıları takip etmeleridir. Eğer bunlar takip edilirse zamanında tedbir alma noktasında büyük yarar sağlayacaklarını düşünüyoruz” şeklinde konuştu.

“BU YAZ SAMSUN’DA SEL RİSKİ BULUNUYOR”

İstatistiki metotları göre Samsun’un gelecek 3 aylık periyotta sel riskinin bulunduğunu ifade eden Asar, “Bu yaz sel olur diyemiyoruz ama olmaz da diyemiyoruz. Önümüzde 3 aylık bir periyot var. Bizim bu kadar küçük bir alanda hava tahmini yapabilmemiz şu anlamı taşır ki, bu kadar dar ve küçük alanlar için tahmin periyodumuz maksimim 10 gündür. 10 günden daha ilerisine bu kadar dar alanlar için tahmin yapma şansımız şu anki teknoloji ile yok. Dünya hiçbir ülkesinde yok. İstatistiki metotlarla yola çıkıp baktığımızda ‘sel olabilir’ demiyorum ama sel riski bulunuyor. ‘Sel olacak’ diyebilmemiz için bizim meteorolojik veriler ve tahminler noktasında elimizde çok kuvvetli deliller olmalı ki ‘sel olabilecek’ diyebilmeliyiz” ifadelerini kullandı.